Gazete Güncel- Yeni emeklilik sistemi nasıl olacak? Sorularına yanıt aranmaya başlandı. Milyonları ilgilendiren emeklilik sistemi için 'daha fazla çalışana daha fazla maaş' önerisi geldi. Buna göre daha fazla prim ödeyen ya da daha çok çalışan daha fazla emekli maaşı alacak. İşe detaylar...

Yeni emeklilik sistemi iddiaları kulislerde giderek konuşulmaya başlanıyor. TBMM AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler’in emeklilik sisteminin güncellenmesi için çalışma yapacaklarını söylemesi sonrası milyonlar "Emeklilikte yeni sistem nasıl olacak?" sorusuna yanıt arıyor. Yeni düzenleme sinyali sonrası emeklilerde beklentiler oluşruken Türkiye Emekliler Derneği (TÜED) Başkanı Kazım Ergün'den yeni emeklilik sistemi için öneri geldi. Ergün “Daha fazla prim ödeyen ya da daha çok çalışan, daha az çalışandan daha az emekli maaşı almamalı” dedi.

"‘BENİM HAKKIM BUYMUŞ’ DİYEN BİR EMEKLİ TOPLULUĞU OLUŞMALI"

Türkiye Gazetesi'nde yer alan habere göre; Türkiye’deki sistemde 2 çalışana 1 emekli dahi düşmediğini, bu oranın 2 çalışana karşılık yaklaşık 1,7 emekli olduğunu ifade eden Ergün “Emeklinin hayatıyla ilgili alınacak her doğru kararı destekleriz ancak fakir emekliliği getirirlerse asla. Şu anda kök maaşlar 12 bin 500 liranın altında. Öyle önemli kararlar alınmalı ki ağlayan bir emekli topluluğu değil, ‘Benim hakkım buymuş’ diyen bir emekli topluluğu oluşmalı. Eskiden 25 yıl çalışana yüzde 70 oranla emekli maaşı bağlanıyordu, şimdi aylık bağlama oranı yüzde 35’e düştü. Yeni bir sistem hazırlanırken, mutlaka bu konuda bilgi ve beceri sahibi olan bizim gibi kuruluşlarla aynı masada olunmalı. Onlara, nelerin faydalı olacağını, nelerin sıkıntı oluşturabileceğini söyleriz. Yeni sistemde hak ettiğin kadar hak almalısın. Prim miktarı, prim günü ve yaş kriterleri, bir sisteme bağlanmalı” değerlendirmesinde bulundu.

"ERKEN EMEKLİLİK ZARAR VERİYOR"

İnsanların en verimli yaşlarının 40 ila 60 olduğunu ifade eden Ergün “38 yaşında kadınlar, 43 yaşında erkekler emekli oluyor; bu doğru değil. Erken emekliliğin, Türkiye’ye zarar verdiğini yıllardır söylüyorum” ifadelerini kullandı.

Geçtiğimiz günlerde AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler “Emeklilik sisteminin güncellenmesi konusunda kapsamlı bir çalışma ortaya koyacağız. Biz bu hâliyle, sürekli bütçeden emeklilik sistemine kaynak aktararak bunu sürdürmeye çalışıyoruz. Bu, çok doğru bir şey değil. Emeklilik sistemini daha adil, daha sürdürülebilir bir zemine oturtmamız lazım. Gelişmiş ülkelerde, 45-50 yaşında emekli olmaz ama bizde var. Bunu yaş olarak da, prim miktarı olarak da, süre olarak da daha gerçekçi bir zemine ulaştırmamız gerekiyor” demişti.

ARALIK İLE OCAK ARASINDA %30'A VARAN AYLIK FARKI OLUŞACAK

Türkiye’de sosyal güvenlik sisteminde bütünlüğün bir türlü sağlanamadığını dile getiren TÜED Genel Başkanı Kazım Ergün, şöyle konuştu:

Sosyal güvenlik mevzuatının sık sık değiştirilmesi emekli aylığı hesaplamalarında farklılıklara yol açıyor, bu da sistemin eşitlik kuralından giderek uzaklaşmasına sebep oluyor. Sosyal güvenlik sistemimiz eşitlik ilkesinden uzaklaştığından, yeni bir emeklilik aylığı hesaplama yöntemi belirlenmeli ve karma aylık hesaplama sistemine son verilmelidir. Aralık 2024 ile Ocak 2025’te emekli olanlar arasında yüzde 30’a varan aylık farkı oluşmamalıdır. Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile getirilen ve primlerin güncellenmesini öngören katsayılar, yıldan yıla büyük değişkenlik gösterdiğinden, emekli aylıkların hesaplanmasında eşitlik kuralı kaybolmuştur. 2008 sonrası emekli olanların kök aylıklarında ciddi kayıplar yaşanmaktadır. En az aylık ödemesi, sistemi bozan ve prim kazancı ve prim ödeme gün sayısı fazla olan emeklileri mağdur eden bir uygulamaya dönüşmüştür. Bu nedenle, yeni bir aylık hesaplama sistemine geçilmelidir. 2000 sonrası emekli olanların hak kayıplarının giderilmesi ve geleceğe yönelik yeni farklılıkların olmaması için tek bir sistem üzerinden emekli aylıkları intibak kurallarına göre yeniden hesaplanmalıdır. İntibak, bir zam değil, eşitliği sağlayan bir düzenlemedir.

GÖSTERGE SİSTEMİNE DÖNÜLMELİ

Ergün, 2000 yılı öncesindeki gösterge sisteminin devam ettirilmesi durumunda bugünkü eşitsizliklerin ve kök aylıklardaki kayıpların yaşanmayacağını belirterek “TÜED olarak gösterge sistemine yeniden dönülmesini savunuyoruz. Gösterge sistemi uygulandığında, emekli olunan yıllar arasında aylık fark olmayacak” dedi.