2009-Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı (ALES) Sonbahar Dönemi, Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından 15 Kasım 2009 tarihinde Adana, Afyonkarahisar, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bolu, Bursa, Çanakkale, Denizli, Diyarbakır, Edirne, Elazığ, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, Isparta, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Kars, Kayseri, Kırıkkale, Kocaeli, Konya, Kütahya, Malatya, Manisa, Mersin, Muğla, Niğde, Sakarya, Samsun, Sivas, Şanlıurfa, Tokat, Trabzon, Van, Zonguldak, Lefkoşa ve Bişkek'te yapılacaktır. 78 sayılı Yükseköğretim Kurumları Öğretim Elemanları Kadroları Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye, 5538 sayılı Kanunla eklenen Ek Madde 8 uyarınca, yükseköğretim kurumlarında öğretim görevlisi, okutman, araştırma görevlisi, uzman, çevirici ve eğitim öğretim planlamacısı kadrolarına açıktan veya öğretim elemanı dışındaki kadrolardan naklen atanabilmek için, Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından yapılacak Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavına (ALES) girmek zorunludur. Bu sınavda, alanındaki puan türünde yüz üzerinden yetmiş puan alan adaylar başarılı sayılırlar. Başarılı olan adaylar, “Öğretim Üyesi Dışındaki Öğretim Elemanı Kadrolarına Naklen veya Açıktan Yapılacak Atamalarda Uygulanacak Merkezi Sınav ile Giriş Sınavlarına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”te belirtilen genel ve özel şartları taşımaları halinde giriş sınavlarına başvurabilirler. Doktora veya sanatta yeterlik derecesine sahip olanlar, Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği hükümlerine göre uzmanlık eğitimini tamamlayanlar, meslek yüksekokullarının Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen uzmanlık alanlarına atanacaklar, bu Yönetmelik yürürlüğe girdiği tarihte yükseköğretim kurumlarında bu kadro unvanlarında çalışmakta olanlar ile yükseköğretim kurumlarından ayrılan öğretim elemanlarının çalışmakta oldukları yükseköğretim kurumlarında veya başka yükseköğretim kurumlarında öğretim elemanı kadrolarına başvurularında, merkezi sınav meslek yüksekokullarının öğretim elemanı kadrolarına başvurularda ise yabancı dil şartı aranmaz. Türkiye'de bir lisansüstü eğitimi programında öğrenim görmek isteyenler de ALES'e girmek zorundadırlar. Adayların ALES'ten, başvurduğu lisansüstü programın puan türünde en az 55 (lisans diplomasıyla doktora veya sanatta yeterlik programına başvuracaklar için 70) puan almaları gerekmektedir. Bütün yükseköğretim kurumları lisansüstü eğitim için öğrenci seçerken, ALES sonuçlarını ilgili mevzuat dahilinde kullanacaklardır. Hangi lisansüstü programlara hangi puan türünde ve en az kaç puan almış adayların kabul edileceği ile ayrıca bir sınav yapılıp yapılmayacağı yükseköğretim kurumları tarafından karara bağlanacak ve adaylara bu kurumlar tarafından duyurulacaktır. Güzel Sanatlar Fakülteleri ile Konservatuvarlara alınacak yüksek lisans, sanatta yeterlik ve doktora öğrencilerinden ALES'e girmiş olma koşulu aranmaz, ALES sonuçları değerlendirmeye tabi tutulmaz. Yükseköğretim kurumlarının öğretim elemanı ihtiyacının karşılanması amacıyla, lisansüstü öğrenimi görmek üzere yurt dışına gönderilecek adayların seçiminde de bu sınavın sonuçları kullanılacaktır. Bu yolla yurt dışında lisansüstü öğrenim görmek isteyen adayların bu sınava girmeleri zorunludur. Mecburi hizmet yükümlülüğü olmaksızın, kendi imkanlarıyla yurt dışında lisansüstü öğrenim göreceklerin bu sınava girme zorunluluğu bulunmamaktadır. Sınava, bir lisans programından mezun olabilecek durumda bulunanlar, lisans programını bitirenler ile denklik belgesi almış olmak kaydıyla yurt dışında lisans eğitimi görmüş olanlar başvurabilirler. ALES'e yabancı uyruklular da girebilecektir. Sınavda adaylara, sayısal ve sözel bölümden oluşan Yetenek Testi uygulanacaktır. Sınav Türkçe yapılacaktır. Her aday için sayısal, sözel ve eşit ağırlıklı üç ayrı ALES puanı hesaplanacak ve sonuçlar adayların adreslerine sınav sonuç belgesiyle duyurulacaktır. 2009-ALES Sonbahar Dönemi’ne başvuru süresi 14-25 Eylül 2009 tarihleri arasındadır. Sınava başvurmak isteyen adaylar, 2009-ALES Sonbahar Dönemi Kılavuzu ile Aday Bilgi Formuna 14 Eylül 2009 tarihinden itibaren ÖSYM'nin http://www.osym.gov.tr internet adresinden ulaşabilirler. Kılavuz dağıtımı yapılmayacaktır. Başvuru merkezleri ÖSYM'nin http://www.osym.gov.tr internet adresinden duyurulacaktır. 40,00 TL olan sınav ücreti başvuru işleminden önce ilgili bankaya yatırılmalıdır. Başvurular elektronik ortamda yapılacaktır. Son üç yıl içinde (2007, 2008, 2009) ALES'e başvurmuş olan adaylar başvurularını isterlerse bireysel olarak internet aracılığıyla kendileri yapabileceklerdir. Son üç yıl içinde ALES'e başvurmamış adaylar başvurularını başvuru merkezleri aracılığıyla yapacaklardır. Başvuruda 3,00 TL olan Başvuru Hizmeti Ücreti de adaylar tarafından ödenecektir.