Erzurum Güncel- Gerek AHaber'deki programımıza gerekse buradaki adresimize geçmişteki eksik Bağ-Kur kayıtlarına ilişkin çok soru geliyor. Çoğunluğu esnaf olan ve sayıları 1 milyonu geçen bu vatandaşlarımız, bir işyeri açmış ya da şirkete ortaklığı ile vergi mükellefi olmuş. Senelerce de bu işlerini sürdürmüş. Ama Bağ-Kur'a gidip kendilerini sigortalı yaptırmamışlar. Dolayısıyla da ne primleri ödenmiş ne de hizmet günleri işlenmiş. MÜJDE YAKINDA GELİYOR Şimdi birçoğu emeklilik için bu primlere ihtiyaç duyuyor ve kendi namlarına iş yaptıkları bugünlerin boşa gitmemesini istiyor. Öncelikle müjdeyi verelim. Önümüzdeki günlerde Meclis gündemine gelecek torba yasada bu konuda bir düzenleme bekliyoruz. Edindiğimiz bilgilere göre; geçmişte vergi mükellefi olunan ama Bağ-Kur kaydı yapılmayan sürelerin hizmetten sayılacağı bir çalışma yapılıyor. Detaylar henüz netleşmedi ama kolaylık 1 milyondan fazla esnafımızı sevindirecek, o kadarını söyleyelim. Mevcut durumda ne yapılabileceğini de anlatalım. 5510 sayılı Yasa, 01.10.2008'den önceki günleri borçlanmaya imkan tanımıyor. Yine sonradan getirilen bir düzenlemeyle de 04.10.2000'den önce vergi mükellefi olup Bağ-Kur kaydı olmayanların kayıtları bu tarihte başlatılıyor. Fakat dava açanlar eski günleri alabiliyor. Çünkü Yargıtay'ın böyle bir kararı var. Eğer Bağ-Kur numaranızı 04.10.2000 ile 02.08.2003 arasında almışsanız dava açarak ve mahkemenin bu yönde olumlu karar vermesi durumunda 20.04.1982 ile 04.10.2000 arasındaki dönemleri prim ödeyerek hizmetinize dahil edebilirsiniz. BORÇLUYA KOLAYLIK Bağ -Kur borçlularının da uzun süredir bir yapılandırma bekledikleri biliniyor. Bu konuda da bir düzenleme yapılması gündemde. Gelen bilgilere göre borçları ve hizmetleri tamamen sildirip ileride ihtiyaç olduğunda yeniden kullanma imkanı olacak. Bu arada borçlar için de taksitlendirme fırsatı da gelecek. Böylece sağlık hizmeti alamayan milyonlarca Bağ-Kur'luya hastane kapıları da açılmış olacak. Burada sınır olarak en az 24 ay borç görünüyor. İŞSİZLİK MAAŞINDA SAYI YOK İşsizlik maaşı için işyerindeki çalışan sayısı önemli mi? Semra ŞEN İşsizlik maaşı için öncelikle sizin isteğinizin dışında işten çıkartılmış olmanız ya da haklı bir sebeple istifa etmeniz (4857, m24) gerekiyor. Ayrıca son 120 gün sürekli, son 3 yılda da en az 600 gün prim ödenmesi gerekiyor. Yani işyerindeki çalışan sayısı önemli değil. İŞE GİRİŞ TARİHİNİZ ÖNEMLİ 01.10.1986 tarihinde staj için sigortaya kayıt ettirildik. Ücretli çalışmaya 16.05.1989'da başladım. 31.10.1969 doğumluyum ve 7700 ödenmiş günüm var. Hangi tarihe göre emekli olurum? Raif CANLIER Stajyerlikte geçen süreler emeklilik hesabında kullanılmıyor. Bu nedenle işe girişiniz 16.05.1989 olacaktır. Priminiz tamam, 51 yaşınızın dolacağı 31.10.2020'de emekli olursunuz. TAZMİNAT ALAMAZSINIZ Ağır iş şartlarından dolayı bel ağrısı yaşıyorum. 6 yıl çalışmam var. Kendim ayrılırsam tazminat ve işsizlik maaşı alabilir miyim? Yavuz YILMAZ İşyerindeki çalışma şartlarının ağır olması ya da size uygun olmaması haklı bir fesih olmaz. Bu şekilde istifa ederseniz tazminat ya da işsizlik maaşı alamazsınız. Sözleşmeye aykırı bir iş yaptırılıyorsa o zaman haklı fesih devreye girebilir. HATIR SİGORTASI BAŞINIZA İŞ AÇAR Emeklilik için yıl, prim ve yaş kadar fiili olarak çalışmak da şart. Yani siz bir arkadaşınızın işyerinde sigortalı gösterilip evde oturarak emekli olmuşsanız başınıza iş açılabilir. Fiili olarak işyerinde çalışmamışsanız yatırdığınız tüm primler devlete kalır. Eğer bu yollarda emekli olmuşsanız ve tespit edilirse, emekliliğiniz iptal olur, ödenen maaşlar faiziyle geri alınır. Bu tür teklifleri ciddiye almayın. Sahte sigortalılık ile kazanç sağlayanların tuzağına düşmeyin. İşverenler de arkadaş hatırına bu tür işlere girmemeliler. Sonra hem idari hem de hapis cezası gelebilir. NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM 02.02.1959 doğumluyum. 30.11.1994'ten 41 gün sigortam var. 01.06.1998'den bu yana Bağ-Kur devam ediyor. Sigortaya 3.5 yıl ödersem, ne zaman emekli olurum? Musa SUBAŞI SSK'ya geçerek 3.5 yıl (1260 gün) ödemeniz halinde SSK emeklilik şartlarına tabi olursunuz. Emekli olmak için 25 yılınız 2019'da dolacak. Bu tarihi askerlik borçlanması yaparak geriye çekebilirsiniz. Fakat askerlik borçlanması yapmadan da 3600 prim günden 59 yaşınızın dolacağı 02.02.2018 tarihinde kısmi emekliliği hak edeceksiniz. Bağ- Kur'dan ise 5400 prim günle 58 yaşınızın dolacağı 02.02.2017 tarihinde emekli olursunuz. 01.09.1975 doğumluyum. 31.12.1987'de işe girdim. 6314 prim günüm var. Ne zaman emekli olurum? Seyhan DOĞAN 25 yıl 50 yaş ve 5375 prim günü şartlarına tabisiniz. Priminiz tamam, yaşınızın dolacağı 01.09.2025'te emekli olursunuz. Annem 01.03.1992'de işe girdi. Doğum tarihi 03.03.1959. Nasıl doğum borçlanması yapabilir? Ne zaman emekli olabilir? Hakan ÇANAKKALELİ Anneniz 48 yaş ve 5525 prim günlerinden tam emeklilik şartlarına tabi 1992'den sonraki 2 doğumu borçlanarak 1440 gün kazanabilir. 3600 günü tamamladığı tarihe göre 58 ya da 56 yaşında da emekli olabilir. 10.05.1975 doğumluyum. 16.10.1989 sigorta başlangıç tarihim. 3800 günüm var. 1995 yılında asker oldum. Ne zaman emekli olabilirim? Mustafa YILMAZ 51 yaş, 5450 prim günü ve 25 yıl şartlarınız var. Priminiz eksik. Bunun için askerliği borçlanabilir, prim gününüzü artırabilirsiniz. 51 yaşınızın dolacağı 10.05.2026 tarihine kadar eksik günleri tamamlayıp bu tarihte emekli olabilirsiniz. SORULARINIZI BEKLİYORUZ Her cumartesi bu köşede çalışma hayatıyla ilgili sorunlarınızı gündeme getiriyoruz. Sorularınızı bizesorun@sabah.com.tr ve faruk.erdem@sabah.com.tr adresine sine gönderebilirsiniz. Sorularınızı aşağıdaki adrese gönderebilirsiniz. bizesorun@sabah.com.tr HAFTA İÇİ HER GÜN SAAT 15.25'TE AHABER'DE BİZE SORUN PROGRAMI'NDA SORULARINIZI CEVAPLIYORUZ… Tel: 0212 300 66 66