Erzurum Güncel - EDİRNE’nin Keşan İlçesi Anadolu Sağlık Meslek Lisesi son sınıf öğrencileri 17 yaşındaki Betül Büdün ve Melek Danacı, tedavisi olmayan kulak çınlaması rahatsızlığı için ’Manyetik Rezonans Arı Kulaklığı’ projesi geliştirdi. Kulaklığa yerleştirdikleri bal arısının yaydığı frekanslarla çınlamayı önleyen proje, ABD’deki 68 ülkeden bin 576 projenin katıldığı ’Uluslararası Bilim ve Mühendislik Proje Olimpiyatları’nda Çevre ve Fizik dalında dünya 4’üncüsü oldu. Keşan Anadolu Sağlık Meslek Lisesi son sınıf öğrencileri Betül Büdün ve Melek Danacı, proje danışmanı öğretmenleri Hasan Avcu ile birlikte yaklaşık bir yıl önce 20’nci İnepo Proje Olimpiyatları için çalışmalara başladı. Duyma bozukluğundan yola çıkan öğrenciler, deney için gelen 30 hastada kulak çınlamasının daha etkin olduğunu görerek, projelerini bu yönde sürdürdü. KULAKLIĞIN İÇİNE BAL ARISI KOYDULAR Keşan’da arıcılık yapan bir ailenin kızı olan Betül Büdün, geliştirdikleri kulaklıklara özel yöntemlerle bal arısı koyarak, arıların çınlama sesine karşılık yaydığı ses frekanslarıyla dünyada ve Türkiye’de tedavisi olmayan kulak çınlaması rahatsızlığı tedavi etti. Proje üzerinde yaklaşık bir yıldır çalıştıklarını belirten Betül Büdün, tedavisi olmayan bir rahatsızlığı bal arılarını kullanarak tedavi ettiklerini söyledi. Proje ile geliştirdikleri ’Manyetik Rezonans Arı Kulaklığı’na patent alacaklarını kaydeden Büdün şunları söyledi: "Bizler, öncelikle insanlardaki duyma bozukluğundan yola çıktık. Araştırma yaptığımız 30 hastamızdan, duyum bozukluğundan daha çok kulak çınlaması rahatsızlığı şikayetleri aldık. Kulak çınlamasının Türkiye’de ve dünyada kesin bir tedavisi yok. Hastalara yalnızca bazı yan etkisi bulunan ilaçların önerildiğini öğrendik. Biz buna karşılık arı sesi frekansıyla, belirli modüller geliştirdik. 30 hastamızdan 26’sında tam sonuç aldık. Kulak çınlama desibellerini oldukça düşürdük. Sonuç alamadığımız 4 hastamızdan ise 3’ü arı sesini bile algılamayacak kadar ileri çınlama durumundaydı. Bir hastamızın da arı fobisi vardı. Dünyada ve Türkiye’de olmayan bir tedavi yöntemi geliştirdiğimize inanıyorum." ’ARI SESİ, BEYİNDEKİ SİNİRLERİN POZİSYONUNU DEĞİŞTİRİYOR’ Projenin uygulama şekillerini anlatan Betül Büdün, kulak çınlamasının yanı sıra antidepresan ilacı kullanan hastalarda arı sesinin rehabilite edici bir yönü de olduğunu kaydederek şunları anlattı: "Kulaklık içerisinde demir saç bilişimi glasörler var. Kulaklıklara modülleri göre ayarladığımız bal arılarımızı koyuyoruz. Kulaklık içindeki arı kulak çınlamasının yaydığı sesleri algıladıktan sonra ona karşı onu baskılayacak kadar ses frekansları yollamaya başlıyor. Bir süre sonra arı sesleri beyindeki o sinirlerin pozisyonunu değiştirdiği için sinirleri tamamen uyuşturuyor ve baskılıyor. Böylece kulak çınlaması sesleri kesiliyor. Bir sene önce başladığımız projenin son 2 ayı deneylerle geçti. En son deneyi 7 ay önce yapmıştık. Bu süreden sonra hastalarımızdan olumsuz bir dönüş almadık. Hatta antidepresan kullanan bazı hastalarımızın bal arılarının sesleriyle ilaç kullanmayı bıraktıklarını biliyoruz." ’PATENT İÇİN ÇOK SAYIDA BAŞVURU VAR’ Projelerinin Amerika’da yoğun ilgi gördüğünü belirten Betül Büdün, "Bu konuda uzman olan doktor ve çok sayıda kişi patent için bizimle görüşmek istediler. Bizimle temasa geçenler projeyi Harvard Üniversitesi’nde bir sunumla tanıtmamızı istediler. Ayrıca Apple’nin kurucusu ve ortaklarından biri de patent konusunda bizimle görüşmek için teklifte bulundu" dedi. PROJE DÜNYA 4’NCÜSÜ OLDU Lise düzeyindeki okulların katıldığı İnepo Çevre Projesi Türkiye seçmelerine katılan proje fizik ve kimya dalında Türkiye birincisi, kimya dalında ise jüri özel ödülü kazandı. Amerika’nın Pennsylvania eyaletindeki 13- 18 Mayıs 2012 tarihleri arasında 68 ülkeden bin 576 projenin katıldığı Uluslararası Bilim ve Mühendislik proje Olimpiyatları Çevre ve Fizik dalında dünya 4’ncüsü oldu. VALİNİN HEDİYESİ KÜÇÜK ALTIN Hazırladıkları proje ile Türkiye’ye dünya 4’ncülüğü kazandıran Keşan Anadolu Sağlık Meslek Lisesi öğrencisi Betül Büdün, Melek Danacı ve proje danışmanları Edebiyat öğretmeni Hasan Avcu Edirne Valisi Gökhan Sözer’i ziyaret etti. Öğrencilerin aldıkları başarıdan çok mutlu olduklarını vurgulayan Vali Sözer şunları söyledi: "Öğrencilerimiz, ülke çapında daha çok özel okulların katıldığı bir yarışmada başarı kazandılar. Demek ki meslek liselerinde de, devlet okullarında da üstün bir başarı yakalanabiliyormuş. Bu öğrencilerimiz Türkiye’de toplanan birinciler arasında birinci oldu. Daha sonra Amerika’da dünya dördüncüsü oldular. Kendilerini tebrik ediyorum." Öğrencileri çeyrek altın ile ödüllendiren Vali Sözer, projenin Amerika’da büyük ilgi gördüğünü ve patent almak için çok sayıda kişinin iletişime geçtiğini kaydetti.