1032 kişi üzerinde üzerinde 9 ayrı şehirde (Adana, Ankara, Artvin, Diyarbakır, Erzurum, İstanbul, İzmir, Konya ve Nevşehir) örnekleme yöntemiyle yapılan ankette çarpıcı sonuçlara ulaşıldı. - Katılımcıların % 52,4’ü öncelikli olarak iç politika haberlerini takip etmektedir. Dış politika haberlerini öncelikli olarak takip edenlerin oranı % 19,8; ekonomi haberlerini takip edenlerin oranı ise % 14,1’dir. - Ankete göre Türk dış politikası konusunda en doğru görüşleri üniversite öğretim üyeleri dile getimektedir. Ankete katılanların % 23,7’si üniversite öğretim üyelerinin, % 22,1’i ise hükümetin Türk dış politikası konusunda en doğru görüşleri dile getirdiğini belirtmiştir. - Katılımcıların %37,5’u ABD’yi; %10,6’sı İsrail’i düşman ülke olarak tanımlamaktadır. - Türkiye’ye dost ülke sıralamasında %29,9 ile Azerbaycan birinci; %15,7 ile KKTC ikinci sıradadır. - Araştırmaya göre katılımcıların % 28,9’u Türkiye’yi Avrupa ülkesi, % 22,6’sı Türk Cumhuriyetlerinden biri, % 15,5’i İslam ülkesi, % 11,4’ü Orta Doğu ülkesi, % 8,7’si Akdeniz ülkesi, % 8,6’sı ise Asya ülkesi olarak algılamaktadır - AB üyeliğine destek hala düşüktür: % 55,3. Kamuoyunun % 25,2’lik kesimi ise genel olarak AB üyeliğine “hayır” demektedir. - Yine, ankete katılanların sadece %11,6’sı AB’yi Türkiye’ye karşı güvenilir ve samimi bulmaktadır. - Katılımcıların % 69,7’si TBMM’nin Ermenistan sınır kapısının açılması ile ilgili protokolü onaylamasına, Ermenistan’ın Azerbaycan topraklardan çekilmesi ve Ermenistan’ın soykırım iddialarından vazgeçmesi şartıyla olumlu yaklaşıyor. - Ankete katılanların % 69,1’i Irak’ta bağımsız bir Kürt devletinin kurulmasına karşı çıkıyor. - Ankete katılanların % 42,2’si Arap – İsrail sorununda Türkiye’nin “aktif arabuluculuk” rolü üstlenmesini istiyor. - Katılımcıların % 55,3’ü Kıbrıs sorunun çözümü ve AB üyeliği karşılığında Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin tanınması konusunda olumlu görüş belirtiyor. - Türkiye’nin İran ve ABD arasında arabuluculuğuna ilişkin olarak“evet” ve “hayır” diyen katılımcıların oranı % 43,4’lük oranlarla birbirine eşit. - Katılımcıların % 5,2’si dış politika konuları hakkında “hiç bilgi sahibi” olmadığını düşünüyor. - Katılımcıların %23,1’i mevcut hükümetin dış politikasını “başarılı” bulduklarını ifade etmiştir. Hükümeti “kısmen başarılı” bulanların oranı %38,3 iken, başarısız bulanların oranı %38,6’dır. Anket ATAUM uzmanlarınca analiz edildi. ANKET SONUÇLARININ GENEL DEĞERLENDİRMESİ KAMUOYUNUN DIŞ POLİTİKAYA İLGİSİ: %52,4’lük oran ile öncelikli olarak iç politika haberlerini takip ettiklerini belirten katılımcıların, % 19,8’i dış politika haberlerini, %14,1’i ise ekonomi haberlerini takip etmektedir. Katılımcıların yarısından fazlası, (%55,6) dış politika haberlerini televizyon ve radyodan takip ettiklerini belirtmişlerdir. Televizyon ve radyoyu, %24,5’luk oranla internet ve %16,2’lik oranla gazete/dergi izlemektedir. Dış politika haberlerinin akademik yayınlardan takip edilme oranı ise hayli düşüktür (%1,6). Mevcut hükümetin dış politika uygulamalarını “tamamen başarılı” ve “başarılı” bulanların oranı %23,1’dir. Katılımcıların %38,6’sı ise mevcut uygulamaları “başarısız” ve “tamamen başarısız” olarak değerlendirmişlerdir. Hükümetin uygulamalarını “kısmen başarılı” bulanların oranı ise %38,3’tür. Katılımcıların %23,7’si ilk sırada üniversite öğretim üyelerinin, ardından%22,1’i hükümetin Türk dış politikası konusunda en doğru görüşleri dile getirdiğini belirtmiştir. Bu sırayı sivil toplum örgütleri, muhalefet partileri, iş dünyası takip etmektedir. Ankete katılanların %6,9’u ise bu konuda ordunun en doğru görüşü dile getirdiğini savunmaktadır. Katılımcıların %28’i AB ile ilişkileri, %27,7’si terörizmle mücadele konusunu, %15’8’i Ermenistan ile ilişkileri, %9,9’u ABD ile ilişkileri, %7’si de İslam ülkeleri ile ilişkileri öncelikli gündem maddesi olarak belirtmişlerdir. Katılımcıların %44,6’sı dış politika konularında “az bilgili” olduğunu belirtmiş, “bilgiliyim”, diyenlerin oranı %43,1 olarak belirlenmiştir. “Çok bilgiliyim” diyenlerin oranı %7,1 iken “hiç bilgi sahibi değilim” diyenlerin oranı %5,2’dir. TÜRKİYE’NİN DOSTLARI VE DÜŞMANLARI: “Dost” tanımlamasında katılımcılar, %29,9’luk bir oranla Azerbaycan’ı birinci olarak belirlerken, bunu %16,7’lik oranla “hiçbiri” cevabı izlemektedir. KKTC %15,7’lik oranla üçüncü sırada belirtilmiştir. Kamuoyu “düşman” sıralamasında ABD’yi ilk sıraya koymuştur. Katılımcıların %37,5’i ABD’yi düşman olarak gördüklerin belirtmişlerdir. Ardından, birbirine çok yakın oranlarla “Ermenistan”, “İsrail” ve “Hiçbiri” cevapları verilmiştir. (Oranlar sırasıyla % 10,9-%10,6-%10,4’tür.) Ardından % 6,1 ve % 5,1 oranlar ile Yunanistan ve Fransa belirtilmiştir. ABD İLE İLİŞKİLER: Ankete katılanların % 27,4’ü ABD’yi “güvenilmez ülke” olarak tanımlamıştır. ABD’yi “sömürgeci ülke” olarak nitelendirenlerin oranı ise %26,5’tur, “stratejik ortak” olarak değerlendirenlerin oranı %25,5’tir. Katılımcıların %8,1’i ise ABD’yi “askeri müttefik” olarak tanımlamaktadır. %4,7’si ABD’yi “düşman ülke” olarak nitelendirirken, “ebedi dost” olarak görenlerin oranı ise sadece %2’dir. %5,7’lik oran ise “diğer” cevabını vermiştir. Kamuoyu “Askeri işbirliği-%32,7”; “Ekonomik işbirliği-%24,13” ve “Terörle mücadele-%8,82” konularını “Türkiye ile ABD arasında en önemli üç işbirliği alanı” olarak nitelendirmişlerdir. Katılımcılar “Türkiye ile ABD Arasındaki En Önemli Üç Sorun Nedir?” sorusuna ise “Terörle mücadele- (%27,91)”; “İncirlik üssünün kullanımı – (%19,77)”; “Irak’ın geleceği- (%16,18); “Ermeni iddiaları- (%11,43)” ve “ABD-İran ilişkileri- (%9,88)” şeklinde cevap vermişlerdir. KOMŞU ÜLKELER VE BÖLGELERLE İLİŞKİLER: “TBMM Ermenistan Sınır Kapısının Açılması ile İlgili Protokolü Onaylamalı mı?” sorusuna verilen genel evet cevabı % 69,7’dir. Sözkonusu genel evet cevabının %35’i “evet, Ermenistan Azerbaycan topraklarından çekilirse onaylamalı”, % 28,6’sı “evet, Ermeniler soykırım iddialarından vazgeçerse onaylamalı”, % 6,1’i “evet, derhal koşulsuz olarak onaylamalı” şeklindedir. Soruya “hayır, asla onaylamamalı” diyenlerin oranı ise %27,5’tur. Katılımcılar Türkiye’nin Irak’ta bağımsız bir Kürt devletinin kurulmasına % 69,1’lik bir oranla hayır cevabı vermişlerdir. Genel olarak “evet” cevapları ise %19,2 oranındadır. Genel “evet”in içerisinde sadece “evet” diyenlerin oranı, %14,5 iken, “kesinlikle evet” diyenlerin oranı %4,7’dir. Anket katılımcıları Arap – İsrail sorununda Türkiye’nin rolünü şu şekilde değerlendirmişlerdir: Türkiye “aktif arabuluculuk rolü üstlenmelidir”: %42,2; “Tarafsız olmalıdır”: %33,5; “Arap politikasına destek olmalıdır”: %9,7; “İsrail politikasına destek olmalıdır” %2,7’dir. Soruya “fikrim yok” diye cevap verenlerin oranı da %11,9’dur. Türkiye’nin İran ve ABD arasında arabuluculuk rolü oynamasına eşit oranda “evet” ve “hayır” cevapları verilmiştir (%43,4). TÜRKİYE’NİN NATO OPERASYONLARINA KATILIMI: Katılımcılar Türkiye’nin Afganistan’daki Askeri Varlığının Geleceğini ise şu şekilde değerlendirmiştir: “Türk askeri tamamen çekilmelidir”: %36,3; “Asker sayısını artırmalıdır, ancak çatışma bölgesinden uzak durmalıdır”: %27,9; “Asker sayısı aynı kalmalıdır” %14,1; “Asker sayısı azaltılmalıdır”: %10,8; “Asker sayısını artırmalıdır ve çatışma bölgelerine asker konuşlandırmalıdır”: %6,3. Kamuoyu Türkiye’nin Deniz Haydutları (Korsanları) İle Mücadele İçin Somali Açıklarına Savaş Gemisi Yollamasına % 63,9’luk bir oranla olumlu şekilde yaklaşmaktadır. ANKETE KATILANLARA İLİŞKİN BİLGİLER: 31 Ekim – 31 Aralık 2009 tarihleri arasında eş zamanlı olarak Adana, Ankara, Artvin, Diyarbakır, Erzurum, İstanbul, İzmir, Konya ve Nevşehir illerinde yüz yüze mülakat teknikleri kullanılarak gerçekleştirilen anket çalışması kapsamında toplam 1032 kişi ile görüşülmüştür. Ankete katılanların yarıya yakın bir kısmı (%49) 18–25 yaş arasındadır. Sorulara cevap verenlerin eğitim düzeyinin ağırlıklı oranı % 81,4 ile lisans ve lisansüstü düzeyindedir. %48,9’u kadın, %51,1’i erkek olan katılımcıların %44,7’si öğrencidir; %55,3’lük kısmını ise kamu görevlileri, özel sektör çalışanları, akademisyenler ve diğer meslek grupları oluşturmaktadır. Anketin tam metni için: http://ataum.ankara.edu.tr/anket.pdf