Erzurum Güncel- Kahramanmaraş’taki depremlerin ardından tüm Türkiye’de birçok vatandaş yaşadığı binanın dayanıklılığını sorgulamaya başladı. Hatta bina risk analizi yaptırmak için belediyelere yapılan başvurularda büyük bir artış oldu. Peki deprem riskli binaların güçlendirilmesinin maliyeti ne kadar? Deprem Güçlendirme Derneği Başkanı Sinan Türkkan o soruya, “Güçlendirmenin kendisi aşağı yukarı daire başı 250 bin TL mertebesinde tamamlanmış olacak” yanıtını verdi. İşte haberin detayları…

Kahramanmaraş merkezli depremlerden dolayı 44 binin üzerinde insan yaşamını yitirdi. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum depremde yıkılan ve hasar gören binalar içinse, “Bugüne kadar 4 milyon 658 bin bağımsız bölümden oluşan 1 milyon 316 bin binanın incelenmesinin tamamlandığını aktaran Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, "Tüm Türkiye’de incelenen 1 milyon 316 bin binada, 534 bin bağımsız bölüm ve 173 bin binanın ağır hasarlı, yıkık veya acil yıkılacak olduğunun tespitini yaptık" bilgisini paylaştı.

ORTA HASARLI BİNALARA GÜÇLENDİRME

Bu kapsamda ilk etapta 70 bini köy evi olmak üzere 270 bin konutun yapımına Mart başında başlanacak. Ancak ağır hasarlı binaların yıkılması, diğerlerine ise güçlendirilme yapılması gerekiyor. Ama asıl güçlendirme orta hasarlı binalara yapılıyor. Bina güçlendirmesi konusu depremlerden sonra sadece afet bölgesinde değil, Türkiye'nin neredeyse her yerinde gündeme geldi. Çünkü asrın felaketi olarak ifade edilen deprem birçok kişiye “Oturduğum bina depreme dayanıklı mı?” sorusunu sordurdu.

RİSK ANALİZİ BAŞVURULARINDA ARTIŞ

Belediyelere bina inceleme başvurusu yapanların sayısı ise her geçen gün artıyor. Hatta, kentsel dönüşüme girmesi gereken konutlarda itilaflar büyük ölçüde sona ermeye ve kolonları veya kirişleri kesilmiş binalar neredeyse bütün haberlere konu olmaya başladı. Ayrıca özellikle Marmara Bölgesi'nde pek çok apartmanda deprem güvenliği toplantıları düzenleniyor. Peki, hangi binaların güçlendirilmesi gerekiyor ve bu işlemin maliyeti ne kadar? O soruya Deprem Güçlendirme Derneği (DEGÜDER) Başkanı Sinan Türkkan yanıt verdi.

“RİSKLİ YAPILARIN YÜZDE 70’İ GÜÇLENDİRME İLE KURTULABİLİR”

“Karbonfiber bildiğiniz bir kumaş şeklinde kolonun etrafına sarılarak epoksi ile yapıştırılarak sarılan bir malzeme demirden on kat daha güçlü malzemeler… Dolaysıyla onunla sardığınız zaman deprem sırasında bu kolonun parçalanmasını veya bundan dolayı çökmesini engellemek mümkün” diyen Türkkan, “Ülke geneline baktığımız takdirde toplam yapı stoğumuzun yüzde 75’nin riskli alanda olduğunu hep birlikte biliyoruz artık. 10 milyon veya 8 milyon bir bina stoğu varsa elimizde ve bunlarda risk taşıyorsa bunların çok rahatlıkla yüzde 60’ı yüzde 70 güçlendirme ile kurtulabilir. Önce kolon içerisindeki donatılar tespit edildi ve donatılardan sonra demir olmayan bölgeden karotlar alındı. Sıyırmalar yapıldı, temelle ilgili analizler yapıldı. Zeminle ilgili etüt yapıldı. Bu bina da güçlendirilecek bir bina olarak projelendirildi” ifadelerini kullandı.

YENİDEN YAPIM MALİYETİNİN YÜZDE 40’I KADAR

Haber Global’e konuşan uzman isim bina güçlendirmenin maliyetini de açıkladı. Türkkan’ın verdiği rakama göre güçlendirme maliyeti yeniden yapım maliyetinin yaklaşık yüzde 40'ı civarında. “Bodrum katta bütün temeller açılıp burası radya temel şeklinde dönüştürülecek yani tamamı temel haline gelecek ve zemin iyileştirilmesi ile birlikte bu binada çalışmaya başlanılacak. Kolonlar yapılan analizler sonucunda eğer yetersiz çıkarsa bunun önünde birkaç tane güçlendirme yöntemi var. Bir tanesi betonarme mantolama dediğimiz yaygın olarak bilinen ikincisi çelikle güçlendirme var. Bir de tabi son yıllarda sıklıkla kullanılan ve ekonomik olan karbonfiberle güçlendirme var. Gördüğünüz duvar tuğla duvar biz bu tuğla duvarı kaldırıp yerine perde beton yapacağız” diyen Türkkan şunları söyledi:

GÜÇLENDİRMENİN MALİYETİ ORTALAMA 250 BİN TL

“Güçlendirmenin kendisi aşağı yukarı daire başı 250 bin TL mertebesinde tamamlanmış olacak. Ancak vatandaş burada bu çalışma yapıldıktan sonra doğramalarını da değiştirmek istiyor. Yerdeki parkesini değiştirmek istiyor. Bununla ilgili de daire başı 100-150 bin TL’lik ilave maliyet geliyor. İnsanlar da bu işin sonunda sağ salim dışarı çıkabilir. Belki bina hasar görür ama insanlar sağlıklı bir şekilde hayatına devam edebilir.”

GÜÇLENDİRME YAPACAKLARA FAİZSİZ KREDİ

Deprem sonrası evi hasar gören vatandaşlar nakit ihtiyacını nereden sağlayacağını merak ederken kamu tarafından sağlanan desteklerin detayları belli oldu. Evi dönüşüme girecek vatandaşlar için krediler imdada yetişecek. 2022 yılında üst limit ve faiz desteği iki kez arttırılırken, konut yapım ve edinme kredileri ile işyeri yapım kredisi 400 bin liradan 600 bin liraya yükseltildi. Evini yıkmak yerine güçlendirmek isteyenler için güçlendirme kredisi 160 bin liradan 240 bin liraya çıktı. Faiz desteği ise 400 baz puan iken 600 baz puan oldu. faiz desteği sağlanacak toplam kredi tutarı 2 milyon liradan son düzenleme ile 3 milyon liraya çıkartıldı.