Erzurum Güncel- Bugün 17 Ağustos 1999 Marmara Depremi’nin üzerinden tam 23 yıl geçti. Deprem kuşağında olan Türkiye’de riskler devam ederken son gelen veriler, depreme henüz hazırlıklı olma ve önlem alma konusunda istenilen noktada olmadığımızı gösterdi.

Depreme karşı öncelik can güvenliği ve sonrasında oluşabilecek maddi kayıpları en aza indirmek. Ancak bunun için yaşadığımız binaların depreme karşı güvenli olması, evlerimizin Zorunlu Deprem Sigortası’nın (ZDS) bulunması, deprem çantamızın var olması, deprem anında toplanılacak alanları bilmek öncelikli. Doğal Afet Sigortaları Kurumu’nun (DASK) verilerine göre, Türkiye’deki tüm konutların sigortalılık oranı yüzde 53,8. Bir başka deyişle 20 milyon konuttan 9,2 milyonunun henüz sigortası yok. En yüksek sigortalılık oranı yüzde 62,8 ile Marmara Bölgesi’nde. Bölgedeki 6,8 milyon konutun 4,2 milyonunun deprem sigortası var. Marmara’yı yüzde 54,5 ile Ege ve yüzde 49,1 ile İç Anadolu takip ediyor. Karadeniz, yüzde 44,3 ile sigortalı konut sayısının en az olduğu bölge durumunda.

EN YÜKSEK BOLU’DA

DASK verileri illere göre incelendiğinde, en yüksek sigortalılık oranı yüzde 84,1 ile Bolu’da bulunuyor. Bolu’yu yüzde 82 ile Yalova takip ediyor. Tekirdağ yüzde 78,7, Sakarya yüzde 76,3, Muğla yüzde 76, Düzce yüzde 72,8 ile sigortalılık oranı yüksek olan iller arasında yer alıyor.

TEMİNAT TUTARI 320 BİN LİRA

DASK, Zorunlu Deprem Sigortası ile olası bir depremden sonra sigorta sahiplerinin hayatlarına kaldığı yerden güvenle devam edebilmelerini amaçlıyor. DASK, her yıl inşaat maliyetlerindeki artışa göre belirlediği azami bir tutarda teminat sağlıyor. Bu teminat tutarı, 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren bütün yapı tiplerinde 320 bin lira olarak belirlendi.

Meskenin değeri azami teminat tutarını aşıyorsa, sigortalı isteğe bağlı olarak, aşan kısım için sigorta şirketlerinden ek teminat alabilir. Bunun için özel sigorta şirketlerinden konut sigortasının olması gerekli. Öte yandan deprem sigortası evinizdeki eşyalar, elektronik cihazlar vs. hasarlarını karşılamaz. Bunun için de konut sigortası yaptırmak gerekiyor.

PRİMLER NE KADAR?

Yıllık düzenlenen poliçelerin prim tutarları konutun yapı tarzına, brüt yüz ölçümüne, inşa yılına, kat sayısına ve bulunduğu mahallenin risk grubuna göre hesaplanıyor. 7 risk grubu ve 2 farklı yapı tarzına göre belirlenmiş 14 tarife bulunuyor. Betonarme yapılarda 100 metrekarelik bir konut için ortalama prim risk grubuna göre 50 lira ile 354 lira, diğer yapı tiplerinde ise 52 lira ile 431 lira arasında değişiyor. Uygulanan ortalama bedeller ise İstanbul için 260 lira, Türkiye genelinde 186 lira.

RİSKLİ BİNALAR İÇİN HANGİ DESTEKLER VAR?

Binasını güçlendirecek vatandaşa 160 bin lira, yeniden inşa edeceklere 400 bin liraya kadar kredi veriliyor. Krediye ayrıca 400 baz puana kadar faiz desteği sağlanıyor. Böylece faiz oranı enerji verimli konut için yüzde 0,88’e, standart konut için yüzde 0,96’ya iniyor.

Riskli yapıda 18 aya kadar kira yardımı veriliyor. Kira yardımı illere göre 715 ile 1.150 lira arasında değişiyor.

Kentsel dönüşüm kapsamında inşa edilen binalar, vergi ve harçlardan muaf tutuluyor. Katma Değer Vergisi (KDV) ise yüzde 1 olarak uygulanıyor.