Erzurum Güncel- Çekmeköy Belediyesi Yenilik Akademisi bünyesinde eğitim alan bir grup girişimci, işitme engellilerin günlük hayatta karşılaştıkları zorlukları yenebilmek için uzun süren çalışmaların ardından dünyada örneği bulunmayan bir ürünü hayata geçirdi. Ekip, engellilerin duyma engelinden kaynaklanan dezavantajlarını hissederek algılayabilecekleri ürün sayesinde ortadan kaldıracak. Yönetim ve organizasyon bölümünü bitirdikten sonra çeşitli yazılımlar üzerinde çalışmalar yapan Oğuzhan Aydemir, engellilerin hayatını kolaylaştırmak için aklına gelen ürün fikrini mekatronik mühendisi kardeşi Volkan Aydemir ile paylaştı. Bunun üzerine iki kardeş, ürünün hayata geçirilmesi için çalışmalara başladı. Daha sonra Edip Ayğur ve Engin Erköse’nin de dahil olduğu ekip, iki yıl süren çalışmaların ardından el bileğine takılabilen saat görünümündeki ‘titreşimli’ isimli cihazı kullanıma hazır hale getirdi. “DUYAMADIKLARI İÇİN HİSSEDEBİLECEKLERİ BİR CİHAZ GELİŞTİRDİK” Projenin başlangıç aşamasını anlatan ürünün fikir sahibi Oğuzhan Aydemir, “İşitme engellilerin hayatlarını kolaylaştırmak adına ne yapabiliriz diye düşünüyorduk. Şunun farkına vardık, işitme engelliler işaret diliyle 15 dakikalık bir konuyu 45 dakikada anlatabiliyorlar. Bu süreci kısaltmak adına ‘titreşimli’ isimli bir proje geliştirmeye başladık. İşitme engelli vatandaşların trafik kazalarında olmalarıydı. Yani duyamıyorlar, bir şekilde hissetmeleri lazımdı. Biz bu sebeple hissedebilecekleri bir cihaz geliştirdik” ifadelerini kullandı. ENGELLİLER İÇİN ÜRETİLEN CİHAZ NASIL ÇALIŞIYOR? İşitme engellilerin hayatında büyük kolaylık sağlamasını amaçlayan ürünün çalışma prensibini anlatan Aydemir, “Cihazımız ses frekanslarını yakalıyor. Hem tanınmış sesleri hem de genel seslerin bütününü tanıyabiliyor ve bunları algılayarak yazıya ve Mors alfabesine çevirebiliyor. Belirli butonlar bir görme engelliyle anlaşmaya çalışmak istediklerinde ya da görme engelli işitme engelliyle anlaşmak istediğinde ses olarak dışarıya veriyor. Ama işitme engelli kendisi anlamak istediğinde ise Mors alfabesi olarak kolunda saat şeklindeki cihaz titriyor. Titreşim dili olmasının sebebi de bu” diyerek cihazı tanımladı. YAZILIM DA TASARIM DA EKİP TARAFINDAN YAPILDI Engellilerin cihazı kullanabilmesi için Mors alfabesini öğrenmesi gerektiğini belirten Oğuzhan Aydemir, “Cihazın yazılımı Androıd ancak kendi işletim sistemimiz üzerinde de çalışıyoruz. Saatin tasarımını 3D yazıcılarla kendimiz yaptık. Titreşim dili yazılımı da aynı şekilde bizim tarafımızdan üretildi. Şuanda Türkiye’de çip olmadığı için bu hariç cihazın bütün bileşenlerini kendimiz üreteceğiz” dedi. CİHAZIN FİYATI NE KADAR OLACAK? Ürüne sahip olmak isteyenlerin ödeyeceği rakam hakkında da bilgi veren girişimci Oğuzhan Aydemir, “Şuanda engelliler için üretilen implant ameliyatı ve dijital kulaklık 13 bin ila 25 bin lira arasında değişiyor. Ancak bizim ürettiğimiz saat 600-700 lira arasında olacak. Çekmeköy Belediyesi Yenilik Akademisi kapsamında biz bütün geliştirmelerimizi yürütüyoruz. Ülkemizin ihraç edebileceği bir ürün olarak piyasaya çıkacak” şeklinde konuştu. “PROJENİN DÜNYADA ÖRNEĞİ YOK” Engellilerin hayatını kolaylaştıracak çalışmayla TÜBİTAK’a da başvurduklarını ve projelerinin ‘sosyal girişimcilik’ alanında Türkiye ikincisi olduğunu ifade eden Aydemir, “Ben gurur duyarak şunu söyleyebilirim ki; ürettiğimiz iş entegrasyon işi ama dünyada ilk. Bu açıdan da ihraç edilebilir bir nitelik taşıyor. Bu anlamda ilgili bakanlıkların projeyle ilgileneceklerini düşünüyorum. Çünkü bir firmaya satılmasından ziyade Türkiye’nin ihraç ettiği bakanlık nezdinde bir ürün olması çok daha önem arz ediyor” dedi. “NOBEL YERLİ BİRİMLERLE DE ALINABİLİR” Geçtiğimiz günlerde DNA onarımı çalışmasıyla Amerika’da Nobel ödülü alan Türk Prof. Dr. Aziz Sancar’ın ödülü almış olmasının önemli olduğunu vurgulayan Oğuzhan Aydemir, gerekli desteklerin verilmesi durumunda bu tür başarıların Türkiye’de de kazanılabileceğini söyledi. Aydemir, “Tabi ki bu Türkiye için çok önemli ama Nobel’in yerli birimlerle de alınabileceğini düşünüyorum. Çok değerli üniversitelerimiz ve çok değerli araştırmacılarımız var. Bu anlamda yurt dışında yaşayan bütün bilim adamlarına, hatta başlangıç aşamasındaki arkadaşlarımıza dahil Türkiye’de çalışmalarını yürütmelerini tavsiye ediyorum” diye konuştu. CİHAZ ARAÇLARIN KORNA SESİNİ ALGILAYARAK KİŞİYİ UYARACAK Mekatronik Mühendisi Volkan Aydemir ise, cihazın işitme engellilere cadde ve sokaklarda büyük kolaylıklar sağlayacağını belirterek, “İşitme engelli vatandaşlarımız cadde ve sokaklarda yürürken araç kornaları gibi yüksek sesleri duymazlar. Geliştirdiğimiz cihaz sayesinde cihaz üzerindeki mikrofon yüksek desibelli sesleri algılayarak saati kullanan kişilerin bileğine titreşim gönderiyor. Bu sayede kişi kendisine yaklaşan aracın önden mi arkadan mı ve ne kadar uzakta olduğunu bu saat kendisine gösteriyor. Cihazın üzerindeki titreşim motoru belli desibellerin mesafelerini belirleyebiliyor. Mesela sağ tarafımızda 20 metreden gelen bir korna sesi cihazın üzerinde iki uzun titreşim olarak kodlandırıldı. Yine son taraftan gelen 10 metrelik bir mesafedeki arabada iki kısa titreşim olarak kodlandırıldı. Bu sayede güvenli bir şekilde cadde ve sokaklarda dolaşabilecekler” dedi.