Erzurum Güncel- “Etik Haftası” dolayısıyla Erzurum Valiliğince “Etik Davranış Semineri” düzenlendi. 25 – 30 Mayıs tarihleri arasında kutlanan “Etik Haftası” dolayısıyla üç gün boyunca düzenlenen seminere Valilik bünyesinde görev yapan birim müdürleri ve bütün personeller katıldılar. Valilik Bilgi İşlem Eğitim Salonunda gerçekleştirilen seminer, Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürü Uğur Elmas tarafından verildi. Kendine özgü anlatımı ve dikkat çekici örnekleri ile Etik davranışlar hakkında bilgiler veren Elmas, birçok kişinin etik dışı davranışla karşılaştığında nereye ne şekilde başvuracağını bilmediğini söyledi. Etik dışı davranışı; Kanunda suç sayılmayan, ancak toplum vicdanında karşılığını bulan davranış olarak tanımlayan Elmas, kanunun verdiği yetkilerin yanlış kullanılması, kamu kurumlarında vatandaşlara karşı kötü davranışlar, işyerinde psikolojik baskılar gibi olumsuz davranışların etik dışı davranışlar olduğunu ifade etti. Katılımcıların sorularını da cevaplandıran RAM Müdürü Uğur Elmas, İllerde Etik Dışı Davranışlarla ilgili olarak şikayetlerin İl İdare Kuruluna yapılabileceğini, üst düzey bürokratlar için ise şikayet merkezinin Başbakanlık Kamu Görevlileri Etik Kurulu olduğuna dikkat çekerek, bu kurulun yaptırım gücü bulunmadığını, ancak etik dışı davranış tespit etmesi halinde bunu Resmi Gazete ve İnternet sitesinde yayımlayarak teşhir ettiğini söyledi. Teşhir etmenin ceza vermekten daha etkili olduğunu da hatırlatan Elmas, anlatımlarını Erzurum ve ülke genelinden verdiği örneklerle pekiştirdi. Etik Davranış İlkeleri Semineri’nin ilk oturumuna katılan Erzurum Vali Yardımcısı Hakan Şen, seminerin kamu görevlileri açısından önemine değinerek, kaliteli ve vatandaş odaklı hizmetin geliştirilmesi için bu tür seminerlerin önem arz ettiğini vurguladı. - ETİK NEDİR? Etik kelimesi köken olarak Eski Yunan'a kadar gider Ahlak, ahlakla ilgili demektir ama aralarında farklar vardır. Ahlak ve Etik arasındaki fark; Etik daha çok ahlak üzerinde konuşur, sorgular, tartışır, düşünür, yargılar, Ahlak yöresel, Etik evrenseldir. Evrensel kabul gören kurallardır. - ETİK İLKELER NELERDİR? Etik davranış ilkelerinin önemlileri şu şekilde açıklanmıştır. . Kamu görevlisi, hizmeti yerine getirirken katılımcılığı, hesap verilebilirliği, beyana güveni esas alır: Bu ilkeye göre kamu kurumu yöneticileri tüm iş ve işlemlerinde katılımcılığı esas alacaktır. Yönetmeliğin 19'uncu maddesi bu konuya ilişkin olarak ayrıca bir düzenleme daha getirmiş ve "Kamu görevlileri, kamu hizmetleri ile ilgili temel kararların hazırlanması, olgunlaştırılması, alınması ve bu kararların uygulanması aşamalarından birine, bir kaçına veya tamamına, aksine yasal bir hüküm olmadıkça, o karardan doğrudan ya da dolaylı olarak etkilenecek olanların katkıda bulunmasını sağlamaya dikkat ederler." hükmünü getirmiştir. Bu hükme göre kamu kurumları, alacağı kararlardan etkilenecek olanları karar alma süreçlerine dahil etmelidir. Halkın yaşamı kolaylaştırılacak ve halkın memnuniyeti arttırılacak: Bu ilkeye göre halka hizmet temel amaçtır. Vatandaş olarak sizleri memnun etmeyen tüm uygulamalar hakkında şikayet hakkına sahip olacaksınız. Örnek verecek olursak, tapuda bir işleminiz var. Ancak bürokrasi haddinden fazla... Bu ilkeye göre gerekli bürokratik işlemleri azaltmayan Tapu ve Kadastro Genel Müdürünün Başbakanlıkta kurulu bulunan Etik Kuruluna şikayet edilmesi gerekmektedir. Sürece İlişkin bilgi verilecek: Bu ilke daha önceden belirlenmiş olan standartların varlığını gerektirmektedir. Bu ilkeye göre örneğin bir kamu kurumu 2011 yılı içerisinde hangi kadrolara KPSS yolu ile hangi kadrolara istifa sonrası atama yolu ile memur atayacağını belirlemeli, buna ilişkin ilkeleri tespit etmeli ve sürece ilişkin olarak da vatandaşları bilgilendirmelidir. Keyfililik olmamalı: Taktir yetkilerinin yargıda kamu yararı ve hizmet ilkeleri çerçevesinde ele alınmaktadır. Bakanlar Kurulu tarafından yürürlüğe konulan yönetmeliğin 9'uncu maddesine göre kamu hizmetleri ayrıca "her türlü keyfilikten uzak, tarafsızlık ve eşitlik" ilkelerine göre yerine getirilecektir. Burada bir örnek verelim. Daha önce görev yapmış bir mühendis kamuda yeniden görev almak isteyebilir. Veya üniversite görev yapan bir akademik personel 657 kapsamındaki kamu kurumlarına geçiş yapmak isteyebilir. Bu halde kamu kurumunun bir kısım ilgililerin başvurusunu kabul ederken bir kısmını reddetme hakkı yoktur. Şayet aynı nitlikte iki başvuru ise kamu kurumu reddettiği işlemin gerekçesini açıklayabilmelidir. Aksi halde kamu kurumu yöneticisi Etik Kurul'da savunma yapma durumunda kalacaktır. Şüphe yaratan, güven duygusunu zedeleyen davranışlardan kaçınırlar: Bu ilke yönetmeliğin 10'uncu maddesinde "Saygınlık ve güven" başlığı altında ele alınmıştır. Mesela; Bu ilkeye göre uzun vadede güven ilkesini zedeleyen tüm sözlü sınavların kaldırılacağını düşünüyoruz. Zira tüm sözlü sınavları güven ilkesini zedelemektedir. Nezaket ve Saygı: Tüm kamu görevlileri, üstlerine, meslaktaşlarına, astlarına ve hizmetten yararlananlara nazik ve saygılı davranırlar. Başvuru kendilerine yapılmış ama görev alanına girmiyorsa, ilgili birime yönlendirirler. (Kaynak: Memurlar.net) - KAMU GÖREVLİLERİ ETİK KURULU KANUNU… AMAÇ VE KAPSAM Bu Kanunun amacı, kamu görevlilerinin uymaları gereken saydamlık, tarafsızlık, dürüstlük, hesap verebilirlik, kamu yararını gözetme gibi etik davranış ilkeleri belirlemek ve uygulamayı gözetmek üzere Kamu Görevlileri Etik Kurulunun kuruluş, görev ve çalışma usul ve esaslarının belirlenmesidir. Bu Kanun, genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, kamu iktisadi teşebbüsleri, döner sermayeli kuruluşlar, mahalli idareler ve bunların birlikleri, kamu tüzel kişiliğini haiz olarak kurul, üst kurul, kurum, enstitü, teşebbüs, teşekkül, fon ve sair adlarla kurulmuş olan bütün kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan; yönetim ve denetim kurulu ile kurul, üst kurul başkan ve üyeleri dahil tüm personeli kapsar. Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, Bakanlar Kurulu üyeleri, Türk Silahlı Kuvvetleri ve yargı mensupları ve üniversiteler hakkında bu Kanun hükümleri uygulanmaz. KURULA VEYA YETKİLİ DİSİPLİN KURULLARINA BAŞVURU Bu Kanun kapsamındaki kamu kurum ve kuruluşlarında etik davranış ilkelerine aykırı uygulamalar bulunduğu iddiasıyla, en az genel müdür veya eşiti seviyedeki kamu görevlileri hakkında Kurula başvurulabilir. Hangi unvanların genel müdür eşiti sayılacağı kurum ve kuruluşların teşkilât yapısı ve yürüttükleri hizmetlerin niteliği dikkate alınarak Kurul tarafından belirlenir. Diğer kamu görevlilerinin, etik davranış ilkelerine aykırı uygulamaları bulunduğu iddiasıyla yapılacak başvurular, ilgili kurumların yetkili disiplin kurullarında, Kurul tarafından çıkarılan yönetmeliklerde belirlenen etik davranış ilkelerine aykırılık olup olmadığı yönünden değerlendirilir. Değerlendirme sonucu alınan karar, ilgililere ve başvuru sahibine bildirilir. Başvurular, 3071 sayılı Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanunda belirlenen esaslara göre, medeni hakları kullanma ehliyetine sahip Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları ile Türkiye'de ikamet eden yabancı gerçek kişiler tarafından yapılabilir. Ancak, kamu görevlilerini karalama amacı güden, haklı bir gerekçeye dayanmayan, başvuru konusuyla ilgili yeterli bilgi ve belge sunulmamış başvurular değerlendirmeye alınmaz. Yargı organlarında görülmekte olan veya yargı organlarınca karara bağlanmış bulunan uyuşmazlıklar hakkında Kurula veya yetkili disiplin kurullarına başvuru yapılamaz. İnceleme sırasında yargı yoluna gidildiği anlaşılan başvuruların işlemi durdurulur. İNCELEME VE ARAŞTIRMA Kurul, başvurular hakkındaki inceleme ve araştırmasını etik davranış ilkelerinin ihlâl edilip edilmediği çerçevesinde yürütür. Kurul, kendisine şikâyet veya ihbar yoluyla ulaşan başvurular üzerine yapacağı inceleme ve araştırmayı en geç üç ay içinde sonuçlandırmak zorundadır. Kurul, inceleme ve araştırma sonucunu ilgililere ve Başbakanlık Makamına yazılı olarak bildirir. Kurul, başvuruya konu işlem veya eylemi gerçekleştiren kamu görevlisinin, etik davranış ilkelerine aykırı işlem veya eylemi olduğunu tespit etmesi ve bu kararın kesinleşmesi halinde, bu durumu Başbakanlık, Kurul kararı olarak Resmi Gazete aracılığıyla kamuoyuna duyurur. Ancak, Kurul kararlarının yargı tarafından iptali halinde Kurul, yargı kararını yerine getirir ve Resmi Gazetede yayımlatır. Bu Kanuna göre yapılan inceleme ve araştırmalar, genel hükümlere göre ceza kovuşturmasına veya tâbi oldukları personel kanunları hükümlerine göre disiplin kovuşturmasına engel teşkil etmez. (Kaynak: Başbakanlık Kamu Görevlileri Etik Kurulu )