Erzurum Güncel- HGK – CAS uygulaması ile sayısal coğrafi veriler, ortofoto görüntüler kullanıcılara 3 boyutlu, kesintisiz ve etkileşimli bir yapıda, internet ağı üzerinden masaüstü uygulaması olarak sunuldu.

Uygulamayı Harita Genel Komutanlığı sitesinden indirmek buraya tıklayabilirsiniz.

Coğrafi Analiz Sistemi CAS nedir?

CAS Harita Genel Komutanlığı tarafından geliştirilmiş bir coğrafi bilgi sistemidir. CAS ile sayısal coğrafi verilerin kullanıcılara sanal küre mimarisi üzerinde üç boyutlu olarak kesintisiz ve etkileşimli bir yapıda sunulması hedeflenmiştir. CAS, coğrafi verilerin üç boyutlu olarak görülebilmesi ve analizler yapılabilmesini sağlayan bir uygulamadır. Yüksek çözünürlükteki ortofoto görüntüleri, uydu görüntülerini, Türkiye ve civarına ait 1/25.000, 1/50.000, 1/100.000, 1/250.000 ölçekli temel topoğrafik haritaları, çeşitli vektörel verileri üç boyutlu ortamda simüle eder, bu verilerin paylaşımını sağlar. 

TAKTİK SEVİYE HAREKÂT PLANLAMASI ve CAS 

Durum harita ve tatbik krokileri; bir askeri birliğin yapacağı her türlü harekât, tatbikat, eğitim ve öğretimde kullanılmaktadır. Bunlar sayesinde komutan ve karargâh subayları arazi koşullarını da dikkate alarak askerî işaretlerin yardımı ile dost, düşman durumlarının süratle ve doğru olarak inceler ve harekât plan/emirlerini hazırlarlar. Harekât tatbik krokisi plan/emirlerin sadeleştirilmesinde kullanılan önemli bir ektir. 
 
CAS, tatbik krokilerinin üç boyutlu analiz yapılarak sayısal harita üzerine çizilmesine imkân sağlayan bir uygulamadır. CAS sahip olduğu yetenekler sayesinde harekât planlamasında etkin olarak kullanılabilir CAS’ın taktik harekât planlamasında kullanılabileceği alanlardan bazıları aşağıda verilmiştir.
 
CAS’ın sahip olduğu teknik imkânlar askeri karar verme sürecinin çeşitli adımlarında etkin olarak kullanılabilir. CAS’tan elde edilen veriler sayısal karar verme tekniklerinin girdisi olabilir. CAS verilerinin, harekât planlaması en uygun lojistik rota seçiminde “basit toplamlı ağırlıklandırma” yöntemiyle kullanımına yönelik bir uygulama aşağıda verilmiştir. 

CAS ve Muharebe Sahası İstihbarat Hazırlığı (MSİH) 

Düşmanın ve belirli bir coğrafi alan içerisindeki çevre faktörlerinin analizini içeren muharebe sahası istihbarat hazırlığı (MSİH) faaliyetleri iki veya üç boyutlu olacak şekilde CAS kullanılarak yapılabilir. CAS sayesinde, muharebenin devamı süresince meydana gelen değişimler, elde edilen bilgilerle sürekli geliştirilebilir. Çeşitli askeri tatbikatlarda CAS kullanılarak MSİH safhaları ayrıntılı olarak gösterilebilir. Bu safhalar; “muharebe sahasının tanımlanması”, “muharebe sahasının etkilerinin belirlenmesi”, “düşman durumunun incelenmesi”, “düşman, hava ve arazi hakkındaki bilgilerin birleştirilmesi” olarak tanımlanmaktadır.

CAS ve İstihbarat Özeti (İSÖZ)

İSÖZ; askeri karar verici tarafından saptanan bir zaman devresini kapsayan istihbaratla ilgili haberlerin kısa bir özetini içerir. Devrenin uzunluğu karar vericinin isteklerine göre değişirse de, İSÖZ her istenildiğinde hazırlanır. İSÖZ, ileri ve geri bölgedeki düşman durumunun düşman harekâtı ve kabiliyetleriyle hava ve arazinin özelliklerinin bir özetini verir. İSÖZ, gerçekte mevcut durumun değerlendirilmesinde bir yardımcı olup, diğer istihbarat raporlarının içinde bulunan zamana uydurulmasını sağlar. Olumsuz haberler rapor dışı bırakılırlar. İSÖZ, düşmanın imkân ve kabiliyetleriyle muhtemel hareket tarzlarına dair istihbarat subayının yaptığı yorumlamayı yansıtır. 
 
İSÖZ’ün CAS’a kolaylıkla aktarılması için bir standart veri formu hâline dönüştürülmesi gerekir. Oluşturulan standart veri formunun birliklerle koordine edilerek doğru ve zamanında alınması/gönderilmesi önemlidir. CAS yazılımı üç sütunlu tablolar içine aktarılabilmektedir. Bu sütunlardan birisi, mutlaka olay, duyum ve istihbaratın meydana geldiği koordinat bilgisini içermelidir. 
 
İHA Görüntülerinin CAS’a Anlık Olarak Aktarılması 

İHA sistemlerden elde edilen görüntü istihbaratı, durumsal farkındalığa ve istihbarat geliştirme sürecine katkıda bulunur. Bu amaçla, istihbarat personeli tarafından CAS’a aktarılan İSÖZ, istihbarat raporu (İSRAP) ve elde mevcut bilgilerin analizi sonucunda istihbarat boşlukları ortaya çıkartılır.

İstihbarat boşluklarının bir kısmını gidermek maksadıyla, CAS’ta tespit edilen uçuş güzergâhlarında İHA sistemleri görevlendirilerek görüntü ve bilgi toplanabilir. İstihbarat analiz personelinin CAS’a aktarılan anlık görüntüleri değerlendirmesi, haber toplama vasıtalarının etkin olarak kullanmasını kolaylaştıracaktır. Bu sayede, istihbarat analiz personeli, karar vericinin doğru ve zamanında karar vermesine, durumsal farkındalığını arttırmasına yardımcı olacaktır. Kaynak: Star / Gökhan Ertaş