Erzurum Güncel- Memurların bir kısmı ek iş yapmak istiyor. Bize de bu konuda çok sayıda soru ulaşıyor. Yasaların bazı sınırlar getirmesine rağmen memurların ek iş yapmaları mümkün.

ÇERÇEVE YASADA

Çerçeveyi 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu çiziyor. Yasaya göre, memurlar sosyal güvenlik anlaşması ile bir işyerinde çalışamıyor ya da kendi adlarına yine sosyal güvenlik sistemine dahil olarak (Bağ-Kur) işyeri kuramıyor. Ancak bu bağı kurmadan bazı faaliyetlerde bulunmaları mümkün. İçtihatları da Devlet Personel Başkanlığı'nın görüşlerinden öğreniyoruz. Bunları bazı örneklerle anlatalım:

Dizilerde oynayıp, sahneye çıkabilirler mi? Bu işi mesai saatleri dışında yapmak, görevini küçük düşürücü davranışlardan kaçınmak ve sosyal güvenlik ilişkisi kurmamak şartıyla diziveya filmlerde ya da tiyatro oyunlarında rol alabiliyorlar. Ayrıca sahneye çıkıp şarkı söyleyebiliyor, bir müzik şirketiyle telif sözleşmesi yaparak CD de çıkarabiliyorlar. 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında olmak üzere telif sözleşmesi yapabiliyorlar.

Kitap yazabilirler mi? Gizli bilgileri bulundurmamak koşuluyla, memurlar 5846 sayılı Kanun kapsamında eser çıkarabilir.

Köşe yazarlığı yapabilirler mi? Memurun 'hizmet akdine bağlı olarak' köşe yazarlığı yapması mümkün değil. Yani sigortalı çalışamıyor. Ancak, 657'nin 'basına bilgi veya demeç verme' başlıklı 15'inci maddesine aykırı olmamak şartıyla köşe yazarı olabilir, telif ücreti alabilir.

Şirketlere ortak olabilirler mi? Memurlar esnaflık ya da tüccarlık yapamıyor ancak anonim ve limited şirketlere hisse ortağı olabiliyor. Ancak yönetim ve denetim kurullarında görev almamaları gerekiyor.

Aracını kiralayabilir mi? Devlet memurunun aracını kiraya vermesi, Türk Ticaret Kanunu'na göre, (tacir) veya (esnaf) sayılmayı gerektirecek bir ticari faaliyet sayılmıyor.

 Hakem olabilirler mi? Memurlar, mesleki faaliyette veya serbest meslek icrasında bulunmak üzere ofis, büro, muayenehane vb yerler açamaz; gerçek kişilere, özel hukuk tüzel kişilerine veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait herhangi bir işyerinde veya vakıf üniversitelerinde çalışamaz. Ancak 657 sayılı Yasa'nın 146'ncı maddesi bu konuda bir istisna getirerek "Gençlik ve spor hizmetleri uygulamasında fiilen görevlendirilecekler hariç" ifadesini kullanmıştır. Tabii bunun için çalışılan kurumun en üst amirinden izin alınması da gerekmektedir.

MESAİYE DİKKAT!

Borsada hisse senedi alabilirler mi? Memurların herhangi bir görev almamaları kaydıyla genel olarak anonim şirketler ile halka açık anonim şirketlerde pay sahibi olmalarına yasal bir engel bulunmamaktadır.

Televizyonda program sunabilirler mi? 657 sayılı Kanun ve ilgili diğer mevzuatta memurlar için belirlenmiş olan ödev, sorumluluk ve yasaklara uyulması, faaliyetin mesai saatleri dışında icra edilmesi, herhangi bir akit ile işverene bağlanılmaması ve sosyal güvenlik kuruluşlarından biriyle ilişkilendirilmemesi halinde mümkün olabilecektir.

Başka hangi gelirleri elde edebilirler? Gayrimenkul ve menkul geliri edebilirler, zirai kazanç sağlayabilirler, bilirkişilik ve hakemlik yapabilirler, sosyal-mesleki nitelikteki kuruluşların organlarında görev yapabilirler. Eğitim ve öğretim faaliyetlerinde görev alabilirler.

DİSİPLİN CEZASI VAR

Memurlar belirlenen sınırlar dışında kanuna aykırı olarak ek iş yaparlarsa ciddi disiplin cezaları ile karşılaşıyor. 657'deki düzenlemeye göre, ticaret yapan ya da memurlara yasaklanan işlerde bulunanlara kademe ilerlemesinin durdurulması cezası veriliyor. (Takvim)