Erzurum Güncel- Gözlük ya da lens kullanımıyla kontrol altına alınabilen miyop ve hipermetrop neden olur, nasıl tedavi edilir? Yeni doğan bebeklerde bu görme bozukluklarının görülmesi normal midir?

Bazı durumlarda gözlerden birinin hasta olan gözü uzun süre tolere etmesinden ve görmek bozukluğunun geç fark edilmesinden dolayı kontrol altına alınması geciken bu hastalıkların tedavisinin kalıcı çözümü olarak yalnızca lazer ameliyatından söz edilebilir. Lazer ameliyatı genellikle miyop probleminin tedavisi için başvurulan bir yöntem olsa da ileri derece hipermetrop hastalarının tedavisi için de uygulandığı olur.

Miyop ve Hipermetrop Nedir?
En yaygın göz hastalıkları olan miyop ve hipermetrop en özet haliyle; objeleri uzaklıklarına bağlı olarak bulanık görme olarak açıklanabilir. Miyop nedir? Bu hastalıkta kişi yakındaki cisimleri net bir biçimde görebilirken mesafe arttıkça netlik azalır. Hipermetrop nedir? Uzaktaki objeleri görmekte herhangi bir sorun yaşanmazken objenin yakınlığı arttıkça bulanıklığın artması durumudur. Bu iki problem de son derece yaygın olarak görülür. Yakın zamanlarda yapılan bir araştırmaya göre Türkiye nüfusunun %65'inin miyoptan muzdarip olduğu sonucuna varılmıştır.

Miyop ve Hipermetrop Neden Olur?

Bu iki görme bozukluğu için de bir odaklanma probleminden söz edilse de nedenleri farklılık gösterdiği için ayrı başlıklar altında incelenmeleri gerekir.

Miyop Nedenleri
Miyop refraktif, yani ışığın kırılmasına bağlı bir rahatsızlıktır. Bu kırılma; göz, ışığı düzgün odaklayamadığında meydana gelir. Miyop hastalığında gözün, içeri giren ışığı retinanın tam üzerinde odaklamak yerinde ön kısmında odaklaması bulanık görmeye sebep olur. Retina, gözün arka bölümünde bulunan ve ışığı toplayan bir yüzeydir. Bu yüzeyin görevi, göze giren ışığı odaklayıp beyne sinyaller göndererek görüntü oluşumunu sağlamaktır. Miyop hastalığında, gözde oluşan bir şekil bozukluğundan dolayı odak yanlış yerde olur. Sağlıklı bir göz yuvarlak bir top biçimindeyken miyop hastası bir kişide basık, yumurta biçiminde ve uzun bir haldedir. Bazı durumlarda gözün şekli normal olsa bile korneanın normalden fazla kıvrımlı olması da miyopa sebep olabilir. Uzağın net görülememesinden dolayı detayları daha net görebilme, gözlük çıkarıldığında etrafı net görememe sebebiyle tamamen işe konsantre olabilme gibi durumlar miyop olmanın avantajları olarak dile getirilse de bunlar kişisel yorumlardan ibarettir. Herhangi bir tıbbi kanıt ya da dayanağı bulunmaz.

Hipermetrop Nedenleri
Miyop hastalığında aşırı kıvrımlı korneadan söz edebilirken hipermetropda ise bu tabakanın fazla düzleşmesi söz konusudur. Ayrıca gözün şekli bu kez ön ve arka yüzeylerinden basık hale gelerek daralır. Ailesinde hipermetrop hastası olan kişilerde bu durumun oluşması daha olasıdır.

Miyop Belirtileri Nelerdir?

Miyop hastalığının en yaygın belirtisi, uzaktaki objelere bakarken odaklama problemi yaşan ve buna bağlı olarak görüşün bulanık olmasıdır. Örneğin miyop çocuklar tahtada yazılanları görmekte zorluk çekebilirler. Yetişkinler ise araba kullanırken yola ya da trafik işaretlerine bakarken netlik kayması yaşarlar. Miyop hastalığının diğer belirtileri,

• Baş ağrısı,
• Gözde yorgunluk ve ağrı hissi,
• Gözleri kısarak bakma olarak sıralanabilir.
  Miyop hastalığına bağlı oluşan belirtiler gözlük ya da lens kullanımıyla birlikte azalarak yok olurlar. Baş ağrısı ve göz yorgunluğu, hastanın gözlüğe alışma süresine bağlı olarak birkaç hafta daha devam edebilir.

Hipermetrop Belirtileri Nelerdir?
Hipermetrop hastalığında kişi yakındaki objeleri bulanık görür ve bir şey okurken harfler birbirine girer. Sürekli olarak ışığı odaklamaya çalışan göz yorulmaya başlar. Göz yorgunluğuna bağlı oluşan hipermetrop belirtileri,

• Objeleri ya da kelimeleri bulanık görme,
• Daha iyi görebilmek için gözleri kısma,
• Göz çevresinde ağrı ya da yanma hissi,
• Yakındaki bir şeye baktıktan ya da okuma yaptıktan sonra baş ağrısı olarak gözlemlenir.
  Eğer çocuklarda ve bebeklerde hipermetrop tedavi edilmezse tıp dilinde strabismus olarak bilinen şaşılık meydana gelebilir.

Miyop ve Hipermetrop Dereceleri

İki hastalığın da hafiften ileri seviyeye kadar farklı dereceleri bulunur. Miyop dereceleri;

• 3 derecenin altındaysa hafif miyopi,
• 3-6 derece aralığındaysa orta seviyede miyopi

• 6 derece ve üzerindeyse yüksek miyopi olarak kabul edilir.
  Hipermetrop rahatsızlığında derece, refraktif bozukluğun oranına bağlı olarak belirlenir. Eğer bu bozukluk,

• 2 derecenin altındaysa hafif hipermetropi,
• 2-5 derece aralığındaysa orta seviyede hipermetropi,
• 5 derece ve üzerindeyse yüksek hipermetropi olarak sınıflandırılır.
  Çoğu bebek doğduğunda hipermetroptur. Yeni doğan bebeklerin gözlerinin daha esnek olmasından kaynaklanan bu durum 18 yaşına kadar kendiliğinden azalarak biter. Hipermetrop hastası gençler gözlük kullanmadan uzağı net görebilirken 40 yaşından sonra gözlük kullanmak ya da diğer tedavi yöntemlerine başvurmak zorunlu hale gelir.

Miyop ve Hipermetrop Nasıl Tedavi Edilir?

Bu hastalıklarda gözdeki odak kusuruna, gözün şekline ve şekil bozukluğunun yarattığı netlik kaybının derecesine göre tedavi yöntemleri de farklılık gösterir.

Miyop Tedavisi
Doktor, miyop derecesine bağlı olarak yalnızca gözlük ya da lens kullanımı önerebileceği gibi hastalığın ileri seviyelerde olması durumunda farklı yöntemler ya da cerrahi müdahaleyi de tercih edebilir.

1. Düzenleyici lensler

Gece lensleri olarak da bilinen bu lensler, günlük lenslerden daha sert bir yapıdadır ve gece yatarken kullanılır. Gece lensleri, sert yapılarıyla gözü baskılayarak şekil bozukluğunu gidermeyi amaçlar ve gözün ışığı doğru yerde odaklamasını sağlar. Ancak bazı kişilerin lensleri tolere edememesi ya da alerjik reaksiyon göstermesi mümkündür. Bu durumda cerrahi müdahale gerekebilir.

2. Cerrahi müdahale

Halk arasında yaygın olarak lazer ameliyatı olarak bilinen bu yöntem, eğer miyopi ileri seviyelere ulaşmışsa ve düzenleyici lensler işe yaramadıysa ya da hasta lensleri tolere edemiyorsa tercih edilir. Lazer ameliyatında, ışın tedavisiyle korneadaki şekil bozukluğu giderilerek ışığın retinanın tam üzerinde odaklanması sağlanır.

Hipermetrop Tedavisi
Hipermetrop hastalığını düzeltmek için tercih edilen en yaygın ve basit yöntem gözlük ya da lens kullanımıdır. Bu görüş takviyesi sayesinde hastanın gözüne giren ışığın yönü değiştirilerek odaklanması kolaylaştırılır. Özellikle çocuklar ve gençler, merceklerinin esnek olması sebebiyle hipermetrop gibi hastalıkları tolere edebilir ve gözlüğe ihtiyaç duymayabilirler. Bu nedenle herhangi bir tedaviye ihtiyaç duyulmayabilir ancak,

• İki gözün görebilme yetisinde büyük farklılık varsa,
• Şaşılık (strabismus) oluşmaya başlıyorsa,
• Netlik kaybı, esnek merceğin tolere edemeyeceği kadar fazlaysa gözlük ya da lens kullanımı gerekebilir.