Erzurum Güncel- Türkiye’yi yasa boğan Kahramanmaraş depreminde İnşaat Mühendisleri Odası’nın (İMO) İl Temsilciliği binasının, çevresindeki binaların enkaza dönüşmesine rağmen sağlam bir şekilde ayakta kalması gündem oldu. Binanın yapıldığı dönem ekibin başında bulunan İMO Kahramanmaraş eski Şube Başkanı Yaşar Balık, halktv.com.tr’ye binanın yapım sürecini anlattı. Balık, “Doğru proje yaptık ve doğru uyguladık” dedi. Balık, şehir genelinde çok fazla binanın yıkılmasının nedenini sorduğumuzda ise “Örneğin eş, dost ilişkisi, rant ilişkisi gibi falan. Türkiye’nin genelinde olduğu gibi burada da öyle” yanıtını verdi.

Kahramanmaraş depreminin ardından binlerce bina yıkıldı. Çok sayıda kişi binaların yıkılmasına ve güvensizliğine tepki gösterdi. Aynı bölgede yer alan yan yana binaların bazılarının yıkılıp bazılarının ayakta kalması ise tartışma yarattı. Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) Yönetim Kurulu Başkanı Mahir Ulutaş'ın dün sosyal medya hesabından paylaştığı fotoğraf da gündem oldu. Fotoğrafta Kahramanmaraş'ta İMO’nun İl Temsilciliği binasının, çevresindeki binaların enkaza dönüşmesine rağmen sağlam bir şekilde ayakta kaldığı görünüyor. Ulutaş, paylaşımında bilime ve mühendisliğe vurgu yaptı.

‘Su çıktı’

Söz konusu binanın projelendirmesi ve inşaatı 2000’li yıllarda İMO bünyesinde yapılmış. Binayı inşa eden ekibin başında yer alan İMO Kahramanmaraş eski Şube Başkanı Yaşar Balık, halktv.com.tr’ye binanın yapılış sürecini ve çok sayıda binanın yıkılmasını değerlendirdi. Balık, binanın temelini açtıkları sırada tabanda su çıktığını belirterek, “Onu tahliye ettik. İçinden birçok içme suyu boruları çıktı. Kullanılmış suyun uzaklaştırılması gereken kanalizasyonlar çıktı. Hepsini temizledik. Suları uzaklaştırdık. Doğru proje yaptık ve doğru uyguladık. Tabii, kalacak. Yıkılacak değil” dedi.

‘Rant ilişkisi’

Şehir genelinde yıkılan binaların yapım sürecinde eksiklikleri sorduğumuzda ise Balık, “Uygulayanı denetleyen hiçbir kurum yok. Yakın zamana kadar projeleri biz denetliyorduk. Yetki bizdeydi. Doğru olmayan projeleri gönderiyorduk. Doğru şekle getirttirip onaylıyoruz. Tabii burada yerel yönetimlerin eksiklikleri çok. Örneğin eş, dost ilişkisi, rant ilişkisi gibi falan. Türkiye’nin genelinde olduğu gibi burada da öyle” yanıtını verdi.

‘Ölü sayısı artacak’

Balık, Kahramanmaraş depreminin daha önceden bilimsel verilere dayanarak bilindiğini belirterek “Kahramanmaraş’ta 85 bin ölü olacağını tahmin ediyordum. Şu andaki tahminim 100 binin üstü. İnsanların yakınları arkadaşları yerin altında. Ölü sayısı çok artacak” diye konuştu.

‘Takipte eksiklikler var’

Konuştuğumuz İMO Kahramanmaraş temsilciliğinden Ökkeş Buğra Dalkıran ise Kahramanmaraş depreminde çok sayıda binanın yıkılmasına ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı:

“Binamızın bulunduğu bölgedeki birçok bina 1990’lı yıllarda yapılmış binalar. O dönemde beton kalitesi artı işçilik kalitesi bunların hepsi etken tabi. Bir de orada zemin problemlerinin de olduğu bölgeler var. Ama tabıi bu tamamen yan yana duran 2 bina var. İkisi de ayrı müteahhit, aynı dönemde yapılmış. Aynı belki ekipler yapmış. Bir bina ayakta duruyor. Bir bina çökmüş. Bu tarz örnekler de var.

Mühendislik hizmeti almamış binalar çok fazla. Nispeten 1999 sonrası yapılan binalarda biraz daha mühendislik hizmeti arttırıldı. Dolayısıyla artı yapı denetim sonrasındakilerde de bir değişiklik oldu. Şimdi 2011, 2012’den sonra yapı denetime geçildi. Ondan sonra yapılan binalarda ciddi bir hasar söz konusu değil. Ortalama 1980’lerde ve 1990’larda yapılan birçok binamız çöktü. Yeni binalarda da çökenler var. Onları da sahada yapılan hatalara bağlıyorum.

Sahada bunun takibiyle alakalı eksiklikleri gözlemliyorum. Bence malzeme kalitesinin sahada en önemli takipçisi şantiye şefleridir. Biz sürekli dile getiriyoruz.”

‘Bir şey olmaz lafı ortadan kalkmalı’

İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Adana Şube Başkanı Hasan Aksungur ise inşaat süreçlerinin önemine dikkat çekerek “Bütün olay yapım aşamasında denetim olayıdır. ‘Şunu şöyle eksik yapsak ne olur, bir şey olmaz’ lafı ortadan kalkmadığı sürece biz bunların çok daha fazlasını yaşarız” dedi.