Erzurum Güncel- Obama ile Ruhani'nin bu telefon görüşmesi, ABD ile İran liderleri arasında 1979 yılından bu yana ilk doğrudan temas niteliği taşıyor. ABD Başkanı Barack Obama, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ile telefonda görüştüğünü açıkladı. Obama, Beyaz Saray'da bütçe konusundaki açıklamasının başında sürpriz şekilde, "İran Cumhurbaşkanı Ruhani ile biraz önce telefonda konuştum" dedi. Görüşmede, İran'ın nükleer programı konusunda bir anlaşmaya varılmasına yönelik devam ettirdikleri çabaları ele aldıklarını kaydeden Obama, "New York'ta söylediklerimi Cumhurbaşkanı Ruhani'ye de tekrarladım. İleriye doğru yol almada önemli engeller elbette çıkacak olmasına ve başarının hiçbir şekilde garantisi olmamasına rağmen, kapsamlı bir çözüme ulaşabileceğimize inanıyorum dedim" ifadesini kullandı. Obama ile Ruhani'nin bu telefon görüşmesi, ABD ile İran liderleri arasında 1979 yılından bu yana ilk doğrudan temas niteliği taşıyor. İşte Obama-Ruhani görüşmesinin detayları ABD'li üst düzey yetkililere göre, P5+1 ülkeleri bakanları ile İran Dışişleri Bakanı Zarif arasında yapılan görüşmenin olumlu ve yapıcı havada geçmesi, Obama ve Ruhani'nin görüşmesi için uygun ortamı hazırladı. Gazetecilere görüşmeyle ilgili bilgi veren ABD yönetiminden üst düzey bir yetkili, Obama-Ruhani görüşmesinin yerel saatle 14.30 civarında gerçekleştiğini ve yaklaşık 15 dakika sürdüğünü bildirdi. Obama'nın görüşmenin başında, Ruhani'yi İran'ın yeni Cumhurbaşkanı olarak seçilmesinden dolayı kutladığını ifade eden yetkili, ABD Başkanı'nın, iki ülke ilişkilerinin geçmişindeki karşılıklı güvensizliğe işaret ettiği ancak aynı zamanda Ruhani'nin, New York'taki sözleri dahil, Cumhurbaşkanı seçilmesinden bu yana yaptığı yapıcı açıklamalara dikkati çektiğini bildirdi. Yetkili, "Başkan Obama, nükleer meselenin çözümü yolunda ilerleme sağlanması için bir fırsata sahip olduğumuzu ve bu fırsatı değerlendirmek için birlikte çalışmamız, ABD, İran ve P5+1 ülkeleri olarak birlikte çalışmamız gerektiğini belirtti" dedi. Telefon görüşmesinin büyük çoğunluğunun nükleer mesele üzerinde yoğunlaştığını dile getiren yetkili, iki liderin, ekiplerinin, P5+1 ile istişare halinde nükleer mesele üzerinde anlaşmaya varılması için süratli bir şekilde çalışması yönünde mutabık kaldığını kaydetti. "Bir sonraki kilometre taşı" ekimde Obama ve Ruhani'nin, dışişleri bakanlarına, bu yöndeki çabaya öncülük etmeleri talimatı verdiğini ve bu bağlamda, ekim ayında düzenlenecek P5+1 ve İran görüşmesinin önemine değindiğini ifade eden yetkili, ekim ayındaki görüşmenin, dün New York'ta başlayan ve hem siyasi hem de teknik düzeyde gayet yapıcı geçen görüşmeleri devam ettirme yolundaki çabalarının bir sonraki kilometre taşını oluşturacağına işaret etti. Yetkili, iki liderin, bu süreç üzerinden karşılıklı güvenin inşa edilmesinin önemini not ettiğini belirtirken, Başkan Obama'nın, anlamlı, şeffaf ve aynı zamanda teyit edilebilir bir anlaşmanın gayreti içinde olacak şekilde karşılıklı güveni inşa etmeye ihtiyaçları olduğunun altını çizdiğini söyledi. Amerikalı yetkili, Obama'nın ayrıca, nükleer meselede sağlanacak bir ilerlemenin, ABD ile İran arasında daha derin bir ilişkinin kapısını açabileceğine dikkati çektiğini ve bunun da hem karşılıklı çıkarlara hem de bölge ve dünyanın çıkarlarına hizmet edeceğini dile getirdi. -Talep İranlılardan geldi- Telefon görüşmesinin nasıl gerçekleştiğine dair bir soru üzerine yetkili, gün içinde İranlılardan, Cumhurbaşkanı Ruhani'nin New York'tan ayrılmadan önce Obama ile telefonda görüşmek istediğine dair bilgi aldıklarını ve bunun üzerine bu görüşmenin ayarlandığını bildirdi. Görüşmenin samimi bir tonda geçtiğini aktaran yetkili, her iki liderin de nükleer meseleye barışçıl biçimde ve süratle çözüm bulunması için gayret gösterilmesi yönünde kararlılık ortaya koyduğunu ve halen devam ettirilen çabalara daha da ivme kazandırılması üzerine odaklandığını ve bu mesele üzerindeki ayrılıkları gidermek için çalışmanın aciliyeti ve önemini ifade ettiğini kaydetti. -Birbirlerinin dilinde "iyi günler" dilekleri- Yetkilinin verdiği bilgiye göre, iki liderin de tercüman kullandığı görüşmeden ilginç bir detay da görüşmenin sonunda Ruhani'nin İngilizce "iyi günler", Başkan Obama'nın da Farsça "hoşça kalın" diyerek görüşmeyi bitirmesi oldu. Yetkili, bir soru üzerine, nükleer müzakerelerin başkanlar seviyesinde değil, teknik ekiplerin de desteğiyle P5+1 üzerinden dışişleri bakanları ve siyasi direktörler düzeyinden sürdürülmesini beklediklerini ifade etti. Bir başka soru üzerine yetkili, Ruhani'nin sosyal medya yoluyla da dahil olmak üzere ABD ve dünya genelindeki insanlara ulaşma çabalarını olumlu ve yapıcı bir adım olarak gördüklerini, Ruhani'nin Twitter mesajlarını izlemeye devam edeceklerini bildirdi. -İsrail bilgilendirildi- Yetkili, dün ABD Dışişleri Bakanı John Kerry'nin de dahil olduğu P5+1 ülkeleri bakanları ile İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif arasında yapılan görüşmedeki olumlu ve yapıcı havanın, Obama ve Ruhani'nin görüşmesi için uygun ortam hazırladığını söyledi. Bir soru üzerine, bu diplomatik süreçte farklılık yaratacak unsurun İran hükümetinin adımları olacağını belirten yetkili, yaptırımların hafifletilmesi gibi olası adımları değerlendirirken, baskıların hafifletilebilmesinden önce, İran hükümetinin anlamlı mutabakatı ve eylemlerini görmeleri gerektiğini ifade etti. Yetkili, bir başka soru üzerine, görüşmeyle ilgili olarak İsrail hükümetini ve Kongre'deki liderleri bilgilendirdiklerini de sözlerine ekledi. Gazetevatan