Erzurum Güncel- 2023 için birçok kurum yükseliş tahmini yapsa da Danimarkalı bankadan şaşırtan bir tahmin geldi. Putin’in dün akşam Rus petrolüne tavan fiyat uygulayan ülkelere petrol ve petrol ürünleri satışını yasaklaması ile ‘Türkiye’ bir kez daha ön plana çıktı. Uzmanlara göre Türkiye’nin Rus ham petrolünün ilerlemesi için önemli bir hedef olmaya devam etmesi bekleniyor.

Rusya-Ukrayna Savaşı ile 140 dolar seviyelerine kadar yükselen petrol fiyatları Haziran’da merkez bankalarının para politikası adımlarını değiştirmesi ile gerilemeye başladı. ABD Merkez Bankası (Fed) başta olmak üzere birçok merkez bankası faiz artırımlarını hızlandırdı. Savaşta zaman zaman sağlanan uzlaşı, OPEC+’in arz kesintisi kararları brent petrol fiyatlarını Aralık başında 75 dolara kadar geriletti. Böylece petrol yıl içindeki tüm kazançlarını vermiş oldu. Bu hafta fiyatlar 85 dolar yakınında ve yıllık bazda yaklaşık yüzde 9’luk prim söz konusu.

Petrol fiyatlarının yılın ikinci yarısında düşüşünü hızlandırmasındaki ana neden büyük ekonomilerde durgunluk işaretlerinin artması oldu. Avrupa, Çin ve ABD başta olmak üzere büyük ülke ekonomilerinde imalat, sanayi üretimi ve siparişlerde azalma dikkat çekiyor. 2023’ün ilk çeyreğinde de durgunluğun etkisini sürdürmesi bekleniyor.

PETROL SON 3 HAFTANIN ZİRVESİNDE

Ancak tüm bu gelişmelerle petrol fiyatları dün Çin'in son COVID-19 kısıtlamalarını gevşetmesinin talepte toparlanma umutlarını arttırmasıyla son üç haftanın en yüksek seviyesine ulaştı. Rusya'nın olası bir üretim kesintisine ilişkin endişeler de fiyatların artmasına neden oldu. Ham petrol bu sabah 79,6 dolardan, brent petrol ise 84,8 dolar seviyelerinden işlem görüyor.

PUTİN’DEN PETROL YASAĞI

Avrupa Birliği ülkeleri 2 Aralık’ta, Rusya'dan deniz yoluyla taşınan petrole varil başına 60 dolar tavan fiyat uygulanmasında anlaşmaya varmıştı. Batı ülkelerinin bu adımına karşılık Rusya Devlet Başkanı Putin çok sert bir yanıt verdi. Rus Lider imzaladığı kararname ile tavan fiyat uygulamasına katılan şahıs ve şirketlere petrol ve petrol ürünü satışını yasakladı. Kararnameye göre, Rus petrolü alanların sözleşmede tavan fiyat veya alternatif bir tavan fiyat mekanizması kullanmaları halinde sevkiyat yapılmayacak. 1 Şubat 2023 itibarıyla yürürlüğe gireceği belirtilen kararnamede, tavan fiyat uygulayanlara petrol sevkiyatının yalnızca Putin’in özel izniyle gerçekleştirebileceği belirtildi. Petrol ürünleri sevkiyatına yönelik yasak Rus hükümetinin belirleyeceği tarihte yürürlüğe girecek.

TÜRKİYE KİLİT KONUMDA

AB’nin almadığı Rus tedariklerinin en büyük alıcıları olarak ortaya çıkan üç ülke olan Çin, Hindistan ve Türkiye’ye giden gemilerdeki ham petrol hacmi 9 Aralık’a kadar olan dört hafta içinde günde ortalama 2,73 milyon varile yükseldi. Bu, Rusya’nın Şubat ayı sonlarında Ukrayna’yı işgalinden hemen önceki dört hafta içinde sevk edilen hacmin dört katından fazla olurken, enerji uzmanları Türkiye’nin Rus ham petrolünün ilerlemesi için önemli bir hedef olmaya devam edeceğini aktardı.

DANSKE BANK’TAN PETROL FİYATI TAHMİNİ

Petrol fiyatları için birçok kurum 2023 tahminini güncelledi. Hemen hemen tüm kurumlar petrolün gelecek yıl yükseliş yaşayacağını tahmin ederken Danimarka bankasından ters köşe bir değerlendirme geldi. Brent petrolde fiyatın 2023 yılının ilk yarısında ortalama 90 dolar/varil seviyesinde oluşacağını öngören Danske Bank ekonomistleri, dördüncü çeyrekte ise fiyatın 80 dolar/varil seviyesine kadar gerileyeceğini tahmin etti.

Danske Bank ekonomistleri yaptıkları değerlendirmede "Küresel enflasyon baskıları hafiflemeye başladı. Özellikle ABD ve Rusya, Asya piyasalarına petrol satmaya devam edecek gibi görünüyor. ABD dolarında bir toparlanma fiyatlar üzerinde daha da baskı yapacak" ifadelerini kullandı.

İŞTE PETROL FİYATLARI İÇİN KURUMLARIN TAHMİNLERİ…

ABD'nin önde gelen bankalarından Bank of America, 2022 yılı için petrol fiyat tahminini 104,48 dolar olarak açıkladı. Dev banka 2023 petrol tahmini içinse varil başına 100 dolar olarak duyurdu.

ANZ Research analistleri ise petrol fiyatının 2022'de ortalama 113,80 dolar ve 2023'te 104,50 dolar olabileceğini ifade etti.

Fitch Solutions ise fiyatların bu yıl ortalama 100 dolar olacağını ve 2023'te 81 dolara geri çekileceğini tahmin etti.

ABD Enerji Enformasyon İdaresi (EIA) petrol fiyatlarının 2022'de ortalama 95,74 dolar, 2023'te de 88,58 dolar olmasını bekliyor.

Trading Economics petrolün 2022 son çeyreğinde ortalama 88,58 dolardan işlem görmesini ve 12 aylık dönemde 99,87 dolara yükselebileceğini tahmin ediyor.

Goldman Sachs petrol için son çeyrek tahminini 100 dolardan 110 dolara yükseltti.

Morgan Stanley, 2023 ilk çeyrek için Brent fiyatı tahminini 95 dolar/varilden 100 dolar/varile çıkardı.

ING, petrolün varil fiyatının gelecek sene 97 dolar olacağını öngördü.

SPI Varlık Yönetimi petrolün gelecek birkaç çeyrekte 100 doları aşabileceği tahminini paylaştı.