Erzurum Güncel- Sağlık Bakanlığı yeni bir genelge çıkardı. Çok tartışılacak genelgeye göre muayenehanesi olan hekimler ve özel sağlık kuruluşlarından, hastaların, kimlik, adres, iletişim bilgilerinin yanı sıra kürtajdan gebeliğe, alkol, sigara, madde kullanımına kadar her türlü bilginin kayıt altına alınması isteniyor. 1 Ocak 2013’ten itibaren yürürlüğe girecek genelgenin hastaların mahrem bilgilerini içermesi nedeniyle hekim ve sağlık hukukçuları, yöntemin yanlışlığına dikkat çekiyor. Üstelik bu veri toplama işleminin direkt Sağlık Bakanlığı yerine aracı kurumlarca yapılmasının da sakıncaları tartışılıyor. Sağlık Bakanlığı ise ‘Kişisel Sağlık Verilerinin İşlenmesi ve Veri Mahremiyetinin Sağlanması Hakkında Yönetmelik Taslağı’ adı altında resmi internet sitesinden yaptığı duyuruda, hastaların kişisel rızasının alınmasına dikkat çekerek, istendiği takdirde verilen bilgilerin sistemden silinebileceğini belirtiyor. 15-49 yaş arası kadınların, doğum, düşük türü ve sayıları, kullanılan aile planlaması yöntemi, gebelik tespiti sonuçları, son âdet tarihi, medeni hal, alkol-madde-sigara kullanımı, iş, meslek, öğrenim durumu, gelir durumu, hastalık şikâyeti, hastanın öyküsü, tüm tetkik sonuçları, ağız ve diş sağlığını içeren birçok bilgi yer alıyor. Uzmanlar, Avrupa ve ABD de dahil olmak üzere bir çok ülkede hastalarla ilgili veri biriktirildiğini ancak bildirimi zorunlu olan hastalıklar dışında, hasta kimlik bilgilerinin kodlandığına dikkat çekiyor. Prof. Dr. Hakan Hakeri (Sağlık Hukuku uzmanı): Sağlık Bakanlığı, bu kadar mahrem olan bilgileri bir genelge ya da yönetmelikle alma hakkına sahip değil. Eğer istatistiksel veritabanı için böyle bir uygulama yapılacaksa ancak bir kanun çıkartılarak ve kanunda bu bilgilerin mahremiyetinin saklanacağı güvencesi yaratılarak bu veriler toplanabilir. Ama bu haliyle uygulama hukuka aykırı. Av. Halide Savaş (Sağlık Kurumları Yönetimi Bilim Uzmanı): Özel hayatın gizliliği ve mahremiyet içeren kişisel verilerin, yönetmelik, tebliğ gibi, kanun dışındaki bir alt düzenlemeyle talep edilmesi uygun değil. Prof. Dr. Taner Gören ( İstanbul Tabipler Odası Başkanı): Sağlık Net 2, veri aktarımı yapılacak bir yazılım programı. 1 Ocak’tan itibaren, bakanlık özel muayene hekimleri, özel sağlık kuruluşları ve diş hekimleri de dahil olmak üzere, doktorların hasta kayıtlarını girecekleri bu yazılım programını satın alarak kullanmaya başlaması istedi. Bu kadar çok hasta mahremiyeti içeren bilginin, bir tebliğ ile uygulamaya geçilmesine itirazımız var. Mahremiyet bilgilerinin korunmasını ve konu ile ilgili bir kanun olmadan, uygulamaya konulmasına karşıyız. Hekimlik mesleğinde en önemli etik kural hastaya ait sırları saklamaktır. Bu bilgilerin nasıl saklanacağı, nasıl korunacağı hiçbir netlik taşımıyor. Herhangi birinin T.C kimlik numarasını ele geçiren kötü niyetli kişiler bu mahrem bilgilere kolaylıkla ulaşabilir. Dr. Fethi Bozçalı (İstanbul Tabipler Odası Yönetim Kurulu Üyesi): Yurtdışında da veri toplama sistemi var. Ancak hekimler hastalarının bilgilerini adları kodlayarak yılda bir ya da 6 ayda bir bakanlığa bildiriyor. AIDS, tüberküloz gibi toplumu ilgilendiren, bildirimi zorunlu hastalıklar dışında asla kişinin özel yaşamını ilgilendiren sorular bulunmuyor. Biliyorsunuz, bazı kişiler bir şekilde ele geçirdikleri, kişilerin cep telefon numaralarını bazı şirketlere satıyorlar. Sağlıkla ilgili alınan bu bilgiler de birtakım kötü niyetli kişiler tarafından kimi sağlık sigortası şirketlerine pekâlâ satılabilir.