Erzurum Güncel-Hedefler arasında Türkiye’nin doğu ile batı arasında yük köprüsü olması, kombine taşımacılığın geliştirilmesi, ulusal taşıma koridorlarının oluşturulması bulunuyor. TCDD, yaklaşık 3 milyar dolarlık yatırımla 15 lojistik köy kuracak. Özel sektöre yaptırılacak köylerle Türkiye’nin bölgenin lojistik üssü olması amaçlanıyor. Yeni dönemde yük taşıması demiryoluna kaydırılacak. Özel tren işletmeciğili teşvik edilecek.TÜRKİYE, 60 milyar dolarlık lojistik potansiyelini harekete geçirmek için lojistik merkez çalışmalarını hızlandırıyor. Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) 15 bölgede lojistik köyler kurarak hem üretim yapanların pazara ulaşımını hem de Türkiye’nin doğusu ile batısı arasında yük köprüsü olmasını sağlayacak. Lojistik köyler, inşasından içindeki tesislerin donanımına, yol yapımından bulunduğu bölgeye yaratacağı katma değere kadar birçok açıdan ekonomiye hareket getirecek. Lojistik merkezler, farklı işletici ve taşıyıcılarla ulusal ve uluslararası yük taşımacılığı, dağıtımı, depolama ve diğer tüm hizmetlerin yapıldığı alan olarak tanımlanıyor. Lojistik merkezleri, lojistik ve taşımacılık şirketleri ile ilgili resmi kurumların içinde yer aldığı, her türlü ulaştırma moduna etkin bağlantıları olan, depolama, bakım-onarım, yükleme-boşaltma, elleçleme, tartı, yükleri bölme, birleştirme, paketleme gibi faaliyetlerin gerçekleştirildiği alanlar. Bu merkezler, taşıma modları arasında düşük maliyetli, hızlı, güvenli, aktarma alan ve donanımlarına sahip olmalarıyla da cazip görülüyor.DÜNYADAN ÖRNEK ALINACAKLojistik üsler, uluslararası limanlar ve hava alanları olarak tanımlanıyor. Küresel olanlar kıtaların uçlarında yer alıyor. Buralarda depolama, demiryolu bağlantısı hatta üretim yapılıyor. Hong Kong, Antwerp, Rotterdam, Hamburg, Singapur, Dubai limanları, Tokyo, Los Angeles, New York, Paris hava alanları en önemli lojistik üsler arasında yer alıyor. Bölgesel lojistik üsler ise ülkelerin uç noktalarında bulunuyor. Orta büyüklükte olan bu alanlar için “hub” tanımı yapılıyor. Hub’lar demiryolu bağlantılı ve konsolidasyon amaçlı olarak kullanılıyor. Amsterdam, Cenova, Pire limanları, Brüksel havaalanı bu kapsamda yer alıyor.Lojistik köyler ise uluslararası, transit ve ulusal olmak üzere, nakliye, lojistik ve dağıtım ile ilgili tüm işlemlerin farklı operatörler tarafından yapıldığı bölgeler olarak gösteriliyor. Intermodal terminaller, kara için merkezler, fright villages, logistics campuses, plates forms logistics, commercial center, dry ports, ınterporto adını alıyorlar.Karayolu, demiryolu, denizyolu ve havayolu erişimi ile kombine taşımacılık imkanlarının olduğu depolama ve ulaştırma hizmetlerinin birlikte sunulduğu lojistik merkezlerin önemi gün geçtikçe artıyor. Avrupa’da Bologna, Barcelona gibi yük köyleri bu merkezlerin en dikkat çeki olanları… Türkiye’de ise 5 yıllık süre içerisinde lojistik merkezler yatırım programına alınırken, modern yük taşımacılığının kalbi olarak görülen lojistik merkezler kurulması için hazırlıklar yapılıyor. Organize lojistik bölgesi yapısı taşıyacak olan lojistik köyler için bir kanun hazırlandı. Yönetmelikler üzerinde çalışılıyor. TCDD lojistik köyleri, “Yük ve taşımacılık şirketleri ile ilgili resmi kurumların içinde yer aldığı, her türlü taşıma türünde etkin bağlantıları olan, depolama, bakım-onarım, yükleme-boşaltma, elleçleme, tam yükleri bölme, birleştirme, paketleme vb. faaliyetlerini gerçekleştirme imkanları olan ve taşıma modları arasında düşük maliyetli, hızlı, güvenli, aktarma alan ve donanımlarına sahip bölge” diye tanımlıyor.15 BÖLGEDEN 400 MİLYON NÜFUSAEtki alanı veya hinterlandında yaklaşık 400 milyon nüfus bulunan Türkiye’de, her türlü lojistik ihtiyacı karşılayabilecek lojistik köyler kurulması ve işletilmesinin önemli olduğu vurgulanıyor. Çünkü organize sanayi bölgelerinde üretim dışı fonksiyonların bulunmaması nedeniyle depolama gibi tesisler yapılamıyor ve lojistik hizmetler organize bölgelerin dışına atılıyor.Lojistik köylerinin kurulması için yerel yönetimler, ticaret ve sanayi odaları ile görüşmeler yapıldı. Çevre düzeni ve kentsel dönüşüm planları ile imar planı çalışmaları göz önünde bulundurularak sanayi, ithalat, ihracat ve ulaşım pazarı dikkate alındı. Çevre, karayolu erişimi, sanayi bölgesine olan yakınlığı ve gelişme imkanları ile yüksek taşıma potansiyeline sahip olan İstanbul Trakya kesiminde Hadımköy mevkiinde, Anadolu yakasında Muallimköy mevkiinde, Mersin-Yenice, İzmir ve Samsun’da ilk küresel lojistik köyler yapılması için çalışmalar başlatılmış durumda.Lojistik merkezlerde, demiryolu çekirdek ağı olarak değerlendirilen tren teşkil, manevra ve yükleme boşaltma alanlarının TCDD, depo, antrepo ve diğer lojistik alanların özel sektör tarafından yapılması planlanıyor. TCDD farklı ölçeklerde 15 noktada lojistik merkezler kurmayı hedefliyor. Bu merkezler; Hadımköy (İstanbul), Muallimköy (İstanbul), Menderes (İzmir), Çandarlı (İzmir), Köseköy (İzmit), Gelemen (Samsun), Hasanbey (Eskişehir), Boğazköprü (Kayseri), Gökköy (Balıkesir), Yenice (Mersin), Uşak, Palandöken (Erzurum), Kayacık (Konya), Kaklık (Denizli) ve Bozüyük (Bilecik) olarak sıralanıyor. Samsun (Gelemen), Denizli (Kakalık), İzmit (Köseköy), Eskişehir (Hasanbey), Kayseri (Boğazköprü) inşaat çalışmalarının ise 1’inci etabı tamamlanırken, Eskişehir (Hasanbey) ve Kayseri (Boğazköprü’nün) 2’nci etap işleri ile Balıkesir’in (Gökköy) inşaat işlerine başlanacağı ifade ediliyor. Diğer lojistik merkezlerin inşaat çalışmaları ise devam ediyor. Öte yandan bu lojistik merkezlerin Türk lojistik sektörüne yıllık yaklaşık 10 milyon ton ilave taşıma imkanı doğuracağı belirtiliyor. Bu merkezlerle karayolu-demiryolu entegrasyonu sağlanacak. 5.7 milyon metrekare konteyner stok ve elleçleme sahası oluşturulacak. Ayrıca demiryolu aktarma, stok ve manevra alanlarının TCDD tarafından yapılacağı belirtiliyor.Antrepo ve diğer lojistik alanların ise özel sektör tarafından yapılması planlanıyor. Bu lojistik köylerle yük taşımasının şehrin dışına kaydırılması, şehir içi trafiğin rahatlatılması, çevre ve trafik kirliliğini önlemeye destek verilmesi amaçlanıyor. Ayrıca daha verimli lojistik sistemler kullanılarak nakliye ve lojistik şirketlerinin rekabet gücünün arttırılması, lojistik maliyetlerin azaltılması, intermodal altyapının kurularak taşımanın karayolundan deniz ve demiryoluna aktarılması da hedefleniyor.TÜRKİYE LOJİSTİK ÜS OLACAKHazırlanan ulusal stratejiye göre Türkiye’nin lojistik üs olması planlanıyor. Hedefler arasında Türkiye’nin doğu ile batı arasında yük köprüsü olması, kombine taşımacılığın geliştirilmesi, ulusal taşıma koridorlarının oluşturulması bulunuyor. Orta Asya, Balkanlar, Ortadoğu ile taşıma bağlantılarının da bu yolla güçlendirilip iyileştirileceği düşünülüyor. Yetkililer, hazırlanan stratejiye göre ulusal yük taşımalarının demiryoluna kaydırılacağını, özel tren işletmeciliğinin teşvik edilerek geliştirileceğini de belirtiyor. Bu arada Mersin-Samsun yük koridorunun da oluşturulacağı kaydediliyor. Limanların lojistik merkez olması için kara ve demiryolu bağlantılarının sağlanacağı, kısa mesafe deniz taşımacılığının geliştirileceği vurgulanıyor. Mevcut limanlarda çağdaş teknolojinin uygulanacağını ifade eden yetkililer, “Türk boğazlarındaki gemi trafiği rahatlatılacak. Akdeniz bölgesinde yeni konteyner limanları projeleri hazırlanacak ve yatırım yapılacak. Kargo elleçleme kapasitesi olan yeni hava limanları inşa edilecek. Taşımacılıkta ve lojistikte bilgi sistemlerinin kullanımı yaygınlaştırılacak. Performans kriterleri belirlenecek ve ölçümleme yapılacak” diyor.Öte yandan taşımacılık ve lojistik sektörü için ara eleman yetiştirileceğini kaydeden yetkililer, lojistik köylerin kurularak yaygınlaştırılacağını, lojistik köylerde ve merkezlerde katma değerli hizmetlerin verilmesinin teşvik edileceğini belirtiyor. Serbest Bölge Kanunu kapsamı içine lojistik şirketlerin de dahil edileceğini ifade eden yetkililer, “Lojistik faaliyetlerin Anadolu’ya da yayılması teşvik edilecek. Depo ve dağıtım merkezleri için asgari standartlar oluşturulacak. Kent planlamaları yapılırken lojistik odakların kent dışına alınması zorunlu hale getirilecek” diyor.HER BİRİ 200 MİLYON DOLARLojistik merkezlerin, şehirlere etkili ve çevre dostu dağıtım sağlarken yükün gerekli yerlere teslimini kolaylaştırdığına dikkat çekiliyor. Bu merkezlerin endüstriyel ve sevkiyat şirketleri için ilgi çekici imkanlar sundukları, bu nedenle de bölgenin ekonomik gelişimini teşvik edip, rekabet gücünü artırdıkları savunuluyor. Söz konusu merkezler, yükün karayolundan demiryoluna yönelmesine etki ediyor. Böylece karayolundaki trafiği azalırken, daha az çevre kirliliği yaratılıyor. Ayrıca bölgedeki istihdamın gelişmesine katkı sağlıyor.Lojistik merkezlerde; konteyner yükleme boşaltma ve stok alanları, gümrüklü sahalar, müşteri ofisleri, otopark, TIR parkı, bankalar, restoranlar, oteller, bakım onarım ve yıkama tesisleri, akaryakıt istasyonları, antrepolar ile tren teşkil kabul ve sevk yolları bulunuyor. Bu arada lojistik köylere ilişkin parseller belirlenirken, planları hazırlanıyor. Demiryolu, otoyol ve şehir bağlantıları görüşülüyor. Geçici gümrükleme alanı izinleri alınıyor. Arazi satışları da bir yandan başlatılıyor. Arsa Tahsis Sözleşmeleri hazırlanıyor. 48 ay vadeli arazi satışı yapılması, 6 ay içinde parsel tahsisi yapılması, 12 ay içinde yapı ruhsatı verilmesi ve 24 ay içinde işyeri açma ruhsatı verilmesi planlanıyor. Her bir lojistik merkezin yatırım tutarının yaklaşık 200 milyon dolar olması bekleniyor.13 lojistik merkezi ve taşıma kapasiteleriİstanbul Lojistik MerkezleriUluslararası taşımanın yüzde 70’i Trakya Bölgesi’nden yapılırken, bunun büyük bölümü Halkalı’dan gerçekleştiriliyor. İstanbul ve çevresinde fabrika ve tesislere etkin bir şekilde lojistik hizmet sağlanmasına yönelik olarak Avrupa ve Anadolu yakasında lojistik merkez kurulması amacıyla yerinde inceleme ve araştırmalar yapılıyor. İstanbul Trakya kesiminde Hadımköy mevkiinde, Anadolu yakasında Muallimköy mevkiinde toplam 1.5 milyon metrekare lojistik alan yapılması planlanıyor. Bu çalışmayla lojistik sektörüne 2 milyon ton taşıma kapasitesi sağlanacak.İzmir Lojistik Merkezleriİzmir ve çevresindeki fabrika ve tesislere etkin bir şekilde hizmet sağlamak için Çandarlı ve Menderes-Oğlananası bölgelerinde lojistik merkezler kurulacak. Yerler Kütahya-Manisa- İzmir Çevre Düzeni Planı esas alınarak belirlendi. Merkezlere TOBB, İzmir Ticaret Odası ve Ege Bölgesi Sanayi Odası başta olmak üzere İzmir’deki taşımacılık şirketleri ve diğer kuruluşlar ortak olacak.İzmit Lojistik MerkeziBu merkez, lojistik sektörüne daha etkin ve modern bir hizmet sunulması amacıyla İzmit ve çevresinde özellikle gelişen otomobil sektörü ve buna bağlı olarak yan sanayilere hitap edecek. Ayrıca diğer taşıma modları ile entegre olarak Marmara hinterlandına cevap verebilecek özellikte yapılacak olan merkez, ithalat ve ihracat taşımaları için kurulacak. İzmit Lojistik Merkezi ile Türkiye lojistik sektörüne 1.5 milyon ton taşıma kapasitesi sağlanacak ve 765 bin metrekare lojistik alan kazandırılacak.Samsun Lojistik MerkeziYüklerin demiryolu bağlantısı ile direkt olarak taşınması, aynı zamanda ithalat ve ihracat taşımalarına da katkıda bulunmak üzere Samsun ve çevresinde gelişen sanayiye hitap edebilecek şekilde kuruluyor. Samsun Lojistik Merkezi’nin 1’nci etabı 2007 yılında hizmete açıldı. Bununla Türkiye lojistik sektörüne 1.1 milyon ton taşıma kapasitesi sağlanacak, 256 bin metrekare lojistik alan kazandırılacak.Eskişehir Lojistik Merkezi Eskişehir Organize Sanayi Bölgesi’ndeki yüklerin demiryolu bağlantısı ile direkt olarak taşınması, ithalat ve ihracat taşımalarına da katkıda bulunması amacıyla kurulacak. Eskişehir ve çevresinde gelişen sanayiye hitap edecek olan Eskişehir Lojistik ile 1.4 milyon ton taşıma kapasitesi sağlanacak. Söz konusu merkez ile 769 bin metrekare lojistik alan kazanılacak.Kayseri Lojistik MerkeziBölgenin ticaretine katkı sağlanması amacıyla Boğazköprü ve Kayseri hinterlantında gelişen sanayileşmeye hitap edecek şekilde kurulacak. Bunun için gerek batı-doğu gerekse kuzey ¬güney arterinde önemli bir kavşak noktası olan Boğazköprü’de çalışmalara başlandı. Lojistik sektörüne 1.8 milyon ton taşıma kapasitesi sağlayacak olan Kayseri Lojistik Merkezi ile 511 bin metrekare lojistik alan kazanılacak.Balıkesir Lojistik MerkeziBalıkesir Lojistik Merkezi, mevcut ulaşım seçeneklerinin yanı sıra Tekirdağ-Bandırma Tren-Feri projesi ve Bakü-Kars-Tiflis demiryolu projesiyle bütün olarak tasarlandı. Bununla lojistik sektörüne 1 milyon ton taşıma kapasitesi sağlanacak, 200 bin metrekare lojistik alan kazandırılacak.Mersin Lojistik MerkeziLojistik merkezden konteyner, araç, makine yedek parçası, tarım aletleri, demir, çelik, boru, gıda maddesi, pamuk, seramik, kimyasal madde, çimento, askeri yükler, ambalaj malzemesi taşıması yapılacak. Limana mesafesi 13 km olacak. Bölgenin D-400 karayoluna mesafesi 1.5 km, demiryolu bağlantısına olan mesafesi ise 2.2 km. Lojistik sektörüne 896 bin ton taşıma kapasitesi sağlayacak olan Mersin Lojistik Merkezi ile 640 bin metrekare lojistik alan kazanılacak.Uşak Lojistik Merkezi Bu merkezle Türkiye lojistik sektörüne 246 bin ton taşıma kapasitesi sağlanacak, 140 bin metrekare lojistik alan kazanılacak. Erzurum Lojistik Merkezi Lojistik sektörüne 437 bin ton taşıma kapasitesi sağlanacak, 280 bin metrekare lojistik alan kazandırılacak.Konya Lojistik MerkeziBu merkezle lojistik sektörüne 1.679 bin ton taşıma kapasitesi sağlanacak, 300 bin metrekare lojistik alan kazandırılacak.Denizli Lojistik MerkeziDenizli Lojistik Merkezi, Denizli ve çevresinde büyük rezervi bulunan işlenmiş ve ham mermer ile bölgede bulunan diğer fabrikaların taşımalarına da hizmet verilmek üzere kurulacak. 500 bin ton taşıma kapasitesi sağlayacak bu merkez, 120 bin metrekare lojistik alan kazandıracak.Bilecik Lojistik MerkeziLojistik sektörüne 1.9 milyon ton taşıma kapasitesi sağlayacak olan Bilecik Lojistik Merkezi ile 132 bin metrekare lojistik alan kazandırılacak.Lojistik köylerde neler olacak?– Demiryolu yük transfer istasyonu,– Kapalı gümrüksüz depolar,– Kapalı gümrüklü depolar (antrepolar),– Soğuk hava depoları,– Demiryolu tesisleri (RTG, Stacker, Ro-La),– Tehlikeli madde depoları,– Demiryolu yük aktarma deposu,– Sebze meyve hali,– Kargo aktarma merkezleri,– Konteyner stok ve doldurma alanı,– Kamyon ve TIR park alanları,– Ödeme noktası,– Güvenlik ve plaka kontrol,– Binek araç park alanları,– Lojistik şirket ofisleri, banka şubeleri,– Teknik altyapı ve atık su arıtma tesisi,– Yağmur suyu toplama depoları,– Çöp değerlendirme merkezi,– Satış mağazaları,– Giriş ve çıkış kapıları,– Tamir bakım atölyeleri,– Konaklama tesisleri,– Gümrük binası, jandarma binası,– Sağlık birimi, mescit, itfaiye,– Akaryakıt istasyonu,– Yemek catering hizmeti,– Büfe, restoran, pastane, kırtasiye, telefon, ATM, sigorta, konfeksiyon, market, kahvehane, WCÖzlem Doğaner'in haberi/Para dergisi