70 bin öğretmen bıçaksırtında

Erzurum Güncel- Başbakan Recep Tayyip Erdoğan 2013 yılında dershanelerin kapatılacağını açıkladığından bu yana tartışmalar dershane sahiplerinin görüşleri üzerinden yürüyor. Dershanelerin geleceği ile ilgili ayrıntılar yılbaşında netleşecekken yaklaşık 4 bin dershanede çalışan 70 bin öğretmen neler düşünüyor? Kimi dershanelerin öğretmen odalarında işsizlik korkusu konuşuluyor, bir yandan sorular, yayınlar hazırlanıyor, bir yandan da bunlar boşuna mı diye soruluyor. Büyük dershanelerde çalışanlar daha rahat çünkü markalarının altında bir çözüm bulacağını düşünüyorlar. Onların isteği kurulacak yapılarda göz ardı edilmemek. Küçük dershanelerde çalışanların kaygısı ise daha fazla. Öğretmenlere göre nasıl bir sistem gelirse gelsin değişmeyecek tek sonuç işsiz öğreten sayısının artacak olması. ‘Markalar devam eder ama istihdam sayısı düşer’ Ercan Türköz 26 yıllık dershane öğretmeni. Uğur Dershanesi’nin Bakırköy’deki üniversite hazırlık şubesinde tarih öğretmeni ve yönetici olarak çalışan Ercan Türköz, halen Türkiye çapındaki dershanelerde sadece öğretmen olarak 70 bin kişinin çalıştığını vurgulayarak şöyle konuşuyor: “Öğretmenlere ofis elemanı, hizmetlisi gibi çalışanlar da eklenince 120 bin kişi bu sektörde. Bu kişilerin aileleriyle birlikte 360 bin kişi ediyor. Yani her 200 kişiden bir kişi bu sektörden ekmek yiyor. Dershanede çalışan öğretmenlerin işsiz bırakılmasını beyaz yakalıların işsiz bırakılmasına benzetiyorum. Dershaneler olmayınca bugün gazetelerdeki yarım sütun olan özel ders ilanları 10 sütuna çıkar. Merdiven altına inecek hizmet, kayıtsız olacak. Dershanelerin kapatılması ile patronların yarattığı marka yok olmaz. O marka ile ehliyet, bale, sertifika kursu açılır. Ancak 500 çalışan varsa o zaman 50 çalışanı olur. Patrona bir şey olmaz, istihdam edilene olur. Bir öğretmen ‘Yarın işi olur mu olmaz mı’ kaygısıyla nasıl ders verir? Öğretmenler odasında kaygı var tabii ki. Kimi ‘Ev almış kredi çekmiştim, kimi ‘Oğlumu okula yazdırmıştım, keşke yapmasa mıydık’ diye düşünüyor.” ‘Bir an önce netleşsin istiyoruz’ Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni Kezban Mert 16 yıldır dershane öğretmeni: “Sektör de durağan değil, sürekli kendini geliştiren öğretmenler çalışıyor. Çok okuyor, soru yazıyor, yayın hazırlıyoruz. Okullaşabiliriz, farklı yapıların içinde de yer alabiliriz. Ancak bunca öğretmen istihdam edilebilir mi diye düşünüyoruz. Veliler de bize soruyor, ‘Motivasyonunuz ne durumda? Kötü etkileniyor musunuz?’ diye. Biz amatör ruhla profesyonelce çalışmaya devam ediyoruz. Öğrencilerden bazıları ‘Gelecek senenin de konularını anlatın, dershaneler kapatılacaksa’ diyor. Bir an önce durum netleşsin istiyoruz. Herkes ona göre yol çizecek kendine. Biz kurulacak yapıların içinde var olmak istiyoruz.” Uğur Dershanesi’nin SBS hazırlık şubesinde yayınların hazırlığıyla uğraşan matematik öğretmeni Ali Serdar Şeker kaygılı: “Bu yayınları hazırlıyoruz ama acaba seneye kullanmayacak mıyız diye düşünüyoruz.” Aslan Ayhan da öyle: “Dershane öğretmenleri de sektördeki diğer eğitim kurumlarına kayacağı için öğretmen olup da iş bulamayanların sayısı artacak.” Atanamayınca 3.5 yıl ücretli öğretmenlik yapan, sonra da dershane öğretmenliğine mecbur olan Hasan Basri Ekici Ankara ’daki bir dershanede çalışıyor. Ataması yapılmayan Öğretmenler Platformu Ankara Sözcüsü Ekici bir başka gerçeği hatırlatıyor: “ Ege Bölgesi’ndeki bazı ufak dershanelerde çalışan arkadaşların söylemlerine göre özel okula geçeceğiz denerek ücretler ödenmiyormuş. Yayınları hazırlayan personeli azaltan, yayın sayısını düşüren dershaneler de var. Her türlü bu işten öğretmen hırpalanacak.” ‘Formasyonu olmayanlar açıkta kalacak’ Ufak bir dershanede matematik öğretmeni olarak çalışan Başak Somkan Tunçer dershanelerin bazılarının kapatılmasıyla ortaya çıkacak manzaraya dikkat çekiyor: “2005’ten beri dershanede öğretmenlik yapıyorum, son 2 senedir kadroluyum. Fen-Edebiyat mezunuyum, formasyonum yok. Mezun olurkan Fen-Edebiyatların formasyon hakkını kaldırdılar. Sonra yeniden hak tanındı. Geçen sene ve bu sene başvurdum ama sıra bana gelmiyor kontenjan nedeniyle. Dershanede uzman eğitimci olarak çalışıyorum, öğretmenden farklı bir iş yapmıyorum ama... 5 yıl kadrosuz çalıştım. Müfettiş geldiğinde arka kapıdan kaçıyorsunuz. Dershanelerin kapanması bu mesleği artık yapamam demek. Özel okullarda da formasyonsuz çalışamam çünkü. Yazılım kursuna başlıyorum. 27 yaşından sonra meslek değiştireceğim.” Başak Somkan Tunçer soruyor: “Herkes iş arayışı içinde, sürekli ders aralarında bunu konuşuyoruz. Dershanede çalışmak da çok iyi bir şey değil, günde 12 saat derslere giriyoruz, sigortalarımız maaşımız üzerinden değil asgari ücret üzerinden yatıyor. Devlet farkında ama görmemezlikten geliyor. Zaten bu şartlarla sektörden emekli olabilir miydim, bilmiyorum ama bu yaştan sonra da farklı meslek öğrenmek de zor. Dershaneler kalkacak güzel bir cümle olarak gelebilir. Ancak şuna bakmak lazım; sosyal bir devlet anlayışıyla ücretsiz bir eğitim mi alacağız, eğitim mi özelleşecek?”