Erzurum Güncel- Uzman Diyetisyen Şebnem Kandıralı Yıldırım, “Bebeğiniz sebze tüketmeyi sevmiyor ise öğün saatleri zorlaşabilir. Bir ebeveyn olarak çocuğunuzun sağlığının devamı için yeterli vitamin, mineral ve besin öğelerini alıp almadığı konusunda endişe duyabilirsiniz. Sebze yemeğine karşı isteksiz olan bir bebeği bu besinlere karşı özendirmek mümkündür” diye konuştu.
Uzman Diyetisyen Şebnem Kandıralı Yıldırım, Bebeklere sebze sevdirebilmenin yollarını şöyle sıraladı;
“1- Anne sütü yoluyla erkenden farklı tatları tanıtın: Yapılan çalışmalar bebeklerin yeni besinlerin tüketimine maruz kalmadan önce, annelerinin emzirirken tükettiği besinleri daha zevkle yediklerini ortaya koymuştur. Annenin diyetindeki tatların bebeğe anne sütü kanalıyla geçtiğini biliyoruz. Bebekler lezzetleri algılayabiliyorlar, eğer daha önceden bir aşinalık var ise besini daha kolay kabul edip, daha kolay tüketebiliyorlar. Eğer emziriyorsanız bebeğe sebze sevdirebilmek için tabağınıza sebze eklemeye başlayın.
2- Sebzeler bebeğin ilk besinlerinden biri olsun: Katı besinlere 6.ay itibari ile başlanabilir. Mısır gibi potansiyel allerjenlerden kaçınarak istenilen karışımlara pişmiş sebze püreleri eklenebilir. Kabak veya havuç gibi tatlı veya hafif aromalı sebzeler ile başlanabilir. Bebek dostu yumuşak dokusuyla avokado da ilk olarak tanıtılabilecek mükemmel bir besindir. Günde 1 kez birkaç çay kaşığı sebze alımı bebeğin o lezzete alışmasını sağlayacaktır. Kademeli olarak bu miktarı arttırıp günde ½ su bardağı oluncaya kadar devam edilmelidir.
3- Sebzelerdeki nitrat düzeylerini düşünün: Nitrat toprak, gübre, kuyu suyu ve doğal olarak sebzelerde bulunur ve bebekler için zararlı olabilir. Nitrat seviyesi yüksek olan besinler: ıspanak, havuç, kabak, pancar ve yeşil fasülyedir. Nitratı güvenli bir şekilde sindirebildikleri 6 aylıkken bile bir seferde bu besinlerin çok fazla verilmesi sakıncalıdır. Bebek için bu sebzelerle hazırlanacak ev yapımı besinlerden artanları hemen dondurun ki nitrat aktivitesi artmasın veya bu spesifik besinleri bebeğe sunmak istiyorsanız ticari bebek yiyecekleri de satın alınabilir, organik olanlar tercih edilebilir. 3 aylık altı olan bebeklere bu besinlerin verilmesi uygun değildir. Bebeğiniz mide asidini azaltıcı bir ilaç alıyor ise yüksek nitratlı sebzeleri sunmadan önce doktorunuza danışın.
4- Sebzelerin rahatsız edici yan etkilerinden kaçının: Karnabahar, brokoli, lahana, fasülye gibi kükürtten zengin sebzeler aşırı gaz üretimine yol açtığı için bebekte karın ağrısına yol açabilirler. Böyle bir şikayet var ise bu besinlere başlamak için bebeğin biraz daha büyümesi gerekir. Bu sebzelerin gücünü azaltmak için patates gibi başka bir sebze ile de karışım yapılıp, denenebilir. Beyaz olan patatesler yerine mükemmel bir beta karoten (vücutta A vitaminine dönüşür) kaynağı olan tatlı patates tercih edin.
5- Sebze yerken yaptıkları surat şekillerini görmezden gelin: Ona ilk kez yabancı gelen farklı bir besin sunduğunuzda muhtemelen bebeğiniz burnunu buruşturabilir, kaşlarını çatabilir ya da anne bunu bana neden yapıyorsun sorusunu akla getiren surat ifadeleri yapabilir, ancak bu besini yemeyeceği anlamına gelmez. O surat ifadeleri oluşsa bile bebekler kaşık kaşık sebzeleri tüketmeyi kabul edebilmektedir. Bebeğiniz bir ısırık ıspanağa istenmeyen bir surat ifadesi yaptığında sizde aynı ifadeyi takınmayın, tam tersine gülümseyin ve ‘hmm nefis’, ‘hamm çok lezzetli’ gibi ifadelerle yemesi için teşvik edin. Yeni sebzeleri denerkende yüzünüzde hep bir tebessüm ve keyif olsun. Her bir yeni besin sunulduğunda bebeğin daha kolay alıştığını ve ağzını kocaman açtığını göreceksiniz.
6- Besini tatlandırın: Bebekler doğaları gereği çoğu yeşil sebzede olduğu gibi acı tattan hoşnut değillerdir. Sebzeleri daha lezzetli hale getirmek için doğal olarak tatlı tada sahip
olan meyvelerle deneyin. Bebekler tatlı tada ekşi ve tuzlu besinlerden daha çabuk alışırlar. Bebeğiniz yeşil fasülyeyi hemen arkasından şeftali veya muz yiyeceği için daha çok sevecektir. Bebekler meyvedeki tatlı lezzetini sebzeden aldığı ile ilişkilendiricektir. Bu da her defasında biraz daha yemesi için onu teşvik edicektir. Bebeklerde sonradan kazanılmış bir tat algısı oluşur, sebzeleri de daha çok yedikçe onu da sevecektir.
7- Sebzeleri günlük olarak servis edin: Bebeğin anne sütü alıp almadığına bakılmaksızın bir bebek 8-9 kez yeni bir besine maruz kaldı mı o tada alışır ve o besini kabul eder. Yapılan bir çalışmada anne sütü ve formula ile beslenen bebeklere bir haftadan daha uzun bir süre günlük olarak taze fasülye verilmiş. Süre sonunda her iki grupta ilk başladıklarında olduğu gibi neredeyse en az 3 kez olabildiğince çok sebzeyi yemişler. Anne sütü veya formula almaları sebze tüketimlerini etkilememiş.
8- Annelerin de sebzeye ihtiyacı olduğu unutulmamalı: Günde 3 porsiyon sebze, 2 porsiyon da meyve alımı olmalıdır. Günlük takip edilen beslenmeler ne yazık ki bu önerilerin sıklıkla altında kalabiliyor. Her ana ve ara öğünde sebze/meyve tercih etmeye çalışın. Bir kahvaltılık gevreğin yanında 1 bardak portakal suyu ve 1 su bardağı berrie grubu meyve (çilek,böğürtlen, ahududu vb.), öğleden sonra fıstık ezmesi ile beraber bir elma veya bir muz, akşam yemeğinin yanına büyük bir salata alımı sağlıklı olmak için gereken besin öğelerini karşılamaya yardımcı olacaktır. Bu besinleri zevkle tüketmek bebeğiniz içinde örnek olmanızı sağlayacaktır.
9-Bebeğiniz parmak besinlere geçtiği zaman öğünde ilk olarak pişmiş sebzeleri sunun: Sebzeleri fazla pişirmeyin. Hem doku, hem renk hemde besin öğelerini kaybederler. Bebeğin daha fazla yemesi için sebzelerin görsel olarak çekici ve iştah açıcı gözükmeleri gerekiyor. Sebze püreleri makarna soslarına veya çorbalara katılabilir, su yerine bebeğin sebzeleri ev yapımı et yada tavuk suyunda hazırlanabilir, bu sayede farkında olmadan çok sayıda ekstra vitamin alımı da sağlanacaktır.
10- Kaşığı düzgün bir şekilde doldurun: Sebze ve meyveyi aynı anda sunduğunuzda ilk tercih olarak sebzeyi seçmesi için kaşığı önce sebze ile doldurun ardından meyvenin içine batırın. Bu sayede hem sebze yemiş olucak hemde tatlı tadı ağzında kalmış olucaktır.
11- Sebzeleri eğlenceli bir şekilde sunun: Yemek yemek bir angarya değil, eğlenceli olmalıdır. Bebeğinizin yemeğe karşı heyecanlanması için besinin sunumu çok önemlidir. Yemek yedirirken yüzünüz bebeğe dönük olsun, ona gülümseyerek ve onu eğlendirerek, çeşitli oyunlar yaparak yedirmeye çalışın.
12- Pes etmeyin: Çocuklara reddettikleri şeyleri kabul ettirmek bazen çıldırtabilir ancak tekrar tekrar denemekten vazgeçmeyin. Bir çocuğun ortalama yeni bir besini denemesi 7-8 kez aynı besini sunduktan sonra olabilmektedir. Ancak bu durumu büyük bir olay haline getirmeyin sadece yiyeceği sunun ve zorlamayın aksi takdirde çocuk yine reddedecektir.”