Erzurum Güncel- Çocukluğumda babaannemin dizi dibinde 93 harbini bir masal gibi dinlerdim. O yıllarda genç bir kız olan babaannemin gözyaşları içinde Ruslara verdikleri kanlı savaşın mücadelesini anlatırken, yaşanılan acılar inanılmaz gelirdi bana. O kitaplarda okuduğumuz Nene Hatun’un düşmanlara karşı verdiği mücadeleye benzer bir hikâyesi vardı babaannemin de… Biraz büyüdükten sonra Kara Fatma’yı okumuştum. Bu kahraman kadınlar Erzurumlu olmaktan gurur duyduğum yanımdı. Onlar Dadaşlık kavramının ete kemiğe bürünmüş haliydiler. Onlar Atatürk’ün açtığı yolda erkeğiyle omuz omuza verip, düşmanla savaşmış, soğuk bir coğrafyanın sıcacık insanlarıydı… Onlar naif ama gururlu, mert, yardımsever, dik ve cesur, Cumhuriyet ruhunu almış ve bize de aşılamış özel kadınlardı…
Cumhuriyetin 100. Yılına yakışır ‘Ben Serisi Kurtuluş’ projesi içinde Mehmet Dağıstanlı’nın yazdığı, Özgür Kaymak’ın yönettiği, Sevtap Çapan’ın tek kişilik performansıyla, ‘Ben Kara Fatma’ oyununu seyrederken işte o çocukluğumda duyduğum anılara, doğup büyüdüğüm memleketime gittim. Tek perdeye; Kurtuluş Savaşı’nı, Kara Fatma’nın Atatürk’ten aldığı izinle cephede komuta ettiği askerleriyle verdiği mücadeleyi, düşmanı zekâsı, inancı ve vatan aşkıyla nasıl yendiğini sığdıran reji, adeta tarihi gözler önüne serdi. Sevtap Çapan, birkaç fotoğrafından tanıdığımız Kara Fatma’ya o kadar çok benzemiş ki sanki tarihin sayfalarından çıkıp gelmiş gibiydi. Rolünü içselleştirdiği Erzurum yerel ağzını çok iyi taklit etmesinden belliydi. Sade dekoru ve orijinal kostümüyle bir tarih belgeselini andıran Ben Kara Fatma’nın sahne geçişleri ışık tasarımıyla çok iyi çözülmüş ve tek kişilik oyunculukta zor olan devinim Sevtap Çapan’ın harika oyunculuğuyla sağlanmıştı.
Siyasi arenada, yönetim organizasyonlarında kadını yok sayan zihniyete örnek olmalı bu tür oyunlar. Atatürkün kadına verdiği değeri, komutan pozisyonuyla bir ordunun başına getirdiği Kara Fatma’dan gördüğümüz gibi, kadının barışçıl ve anaç kimliğinin savaşta aldığı doğru kararlarla düşmanı bile şapka çıkaracak duruma getirdiğini bu tür oyunlar sayesinde bir kez daha hatırlıyoruz. Kısacası okullarda tarih kitaplarında ezberletilmeye çalışılan geçmişimizin tiyatro, sinema gibi görsel sanatlarla anlatılınca daha iyi anlaşılacağını düşünüyorum. Bu yüzden yıllardır çoğunlukla yabancı oyunlar sahnelendiğinden onların tarihi ve kültürünü farkında olmadan daha çok benimsedik. Oysa kendi değerlerimizi tanımıyor ve kendi tarihimizi yeterince bilmiyoruz.
Sedece yetişkinler için değil geleceğimizi emanet ettiğimiz çocuklara bu değerlerimizi anlatmalıyız ki Cumhuriyet ruhunun nasıl kazanıldığını anlayabilsinler. Bu zihniyetle yola çıkan ve Ben Kurtuluş Serisi’ni hayata geçiren Tiyatro Pas’ı kutluyorum ve diliyorum ki tüm okullarda bu tür oyunlar seyrettirilip öğrenciler tarafından, nasıl şanlı bir geçmişe sahip olduğumuz anlaşılsın. Yeni sezonda da oynayacak olan Ben Kara Fatma’ya çoluk çocuk ailece gitmenizi tavsiye ederim. Bu senaryoya değer verip, oyunculuğuyla övgüleri hak eden, Tiyatro Pas’ın da Genel Sanat Yönetmeni Sevgili Sevtap Çapan’ı yürekten alkışlıyorum…
Zeynep BAYRAKTUTAN