Erzurum Güncel- çin’in orta kesiminde bulunan Xian kentinde bir araya gelen arkeologlar Türk dünyasını heyecanlandıracak bir bulguya ulaştı. Aralarında Prof.Dr. Cengiz Alyıldız’ın da yer aldığı arkeologlar, Tang Hanedanlığı dönemine ait bir mezar kitabesinin üzerinde Türkçe yazılar keşfetti. çince ve Türk Runik yazıların yan yana bulunduğu mezar taşını inceleyen arkeologlar, kitabenin M.S. 794 yılında 19 yaşında ölen Uygur Prensi Ge çor’un cenazesi için hazırlatıldığını tespit etti.
Ankara üniversitesi çin Dili Bölümünden Dr. Gürhan Kırilen, kare biçiminde ve 40 santimetre ebatlarındaki taş kitabenin bütünüyle korunduğunu ve üzerindeki yazıların açıkça okunabildiğini belirtti. çince metnin sol tarafında çok nadir rastlanan Runik Türk harfleriyle yazılmış Eski Türkçe metnin bulunduğunu ifade eden Dr. Kırilen, çin’de daha önce sadece Xinjiang, İç Moğolistan ve Gansu’nun batı kesimlerinde sınırlı sayıda runik yazılı tabletler bulunduğunu vurguladı.
Kitabede ölen prensin büyük babası, babası ve ağabeyinin isimlerinin görüldüğünü aktaran Dr. Kırilen, defin tarihi ve özellikle cenaze işlemlerinin çin hükümdarı tarafından düzenlendiğini belirterek, şöyle dedi:
"Kitabe; Uygur- çin ilişkilerinin yakınlığını ortaya koyuyor. Yalnızca epigrafik açıdan değil halklar arasındaki ilişkiler bakımından, dostça ilişkiler açısından da yüksek bir değeri ve anlamı var. Runik yazıyla Türkçe üzerine gerçekleştirilen bu çalışma çin’de bu alanda düzenlenen ilk çalışma olma özelliğine de sahip."
İPEK YOLUNUN BAŞLANGICI
çin’in en eski kentlerinden Xian, günümüzde Shaanxi Eyaleti’nin merkezi konumunda bulunuyor. çin İmparatorluğu’nun kurucusu Qin Shi Huang’ın mezarının da bulunduğu kent, yüzyıllar boyu Doğu- Batı etkileşiminin gerçekleştiği İpek Yolu’nun başlangıcı olma özelliğini taşıyor.