Derin tehlike!

Mehmet ŞENER

Yıllardır derin sessizlik içinde olan ve Erzurum’u da kapsayan Kuzey Doğu Anadolu fay hattı, artık uzmanları korkutmaya başladı…

Herkes muhtemel İstanbul depremine odaklanmışken asıl tehlike, Doğu’da usul usul uç veren Kuzey Doğu fay hattındaki hareketlenmedir.

DEPREM ŞEHRİYİZ...

Son 300 yıllık tarihinde, irili ufaklı onlarca depreme sahne olan Erzurum, özellikle 1859-1907-1924 ve 1983 tarihindeki depremlerde çok büyük can ve mal kaybına ev sahibi oldu.

DÖRT BİR YANIMIZ RİSK ALTINDA...

Hiç kuşku yok ki Türkiye, neredeyse bütün coğrafyasıyla deprem kuşağı üzerinde olan bir ülkedir. Marmara’dan Ege’ye, İç Anadolu’dan Doğu’ya kadar hemen her bölgesiyle depreme açık olan ülkemiz, artık art arda çalan tehlike çanlarıyla irkiliyor.

Son aylarda ülke çapında yapılan bilimsel bir araştırmaya göre, aralarında Erzurum’un da bulunduğu en az 30 şehrimiz ciddi bir deprem riskiyle karşı karşıya… Uzmanlar, Erzurum birkaç asırlık tarihinde çok büyük yıkımların yaşandığı depremler olduğunu hatırlatarak, “Kuzey Doğu Anadolu fay hattı artık derin uykusundan uyanmak üzere” dediler.

ERZURUM'DA YAPILAR SAĞLAM MI?

Pekii Erzurum depreme hazırlıklı mı? Bu, çok tartışmalı bir alan. Zira kimi uzmanlara göre, altı ve üzeri büyüklüğündeki bir depremde Erzurum’un en az üçte ikisi yerle bir olur ve on binlerce can kaybı yaşanır. Bazı uzmanlar da, Erzurum’daki yapı stokunun hatırı sayılır ölçüde güçlü olduğuna işaret ederek, “…yıkım da olur, can kaybı da; ama sanıldığı gibi çok büyük bir felaket yaşanmaz” diyor.

UZMANLAR UYARIYOR

En iyisi mi gelin hep birlikte bu hususta hazırlanan son rapora kulak verelim ve uzmanların duydukları endişeleri dinleyelim. Basına da yansıyan haberlere göre öncelikle 24 ilimiz birinci derecede deprem riski ile karşı karşıya…

TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Güney Marmara Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi ve Balıkesir İl Sorumlusu Aysun Aykan, 12 Kasım 1999 Düzce depreminin yıldönümünde, ülke genelinde şehir içinden diri fay hattı geçen kent sayısının 24’e yükseldiğini açıkladı. Aykan, başta Balıkesir olmak üzere; Kocaeli, Bursa, Bolu, Sakarya, Manisa, İzmir, Aydın, Muğla, Denizli, Burdur, Kütahya, Eskişehir, Konya, Aksaray, Tokat, Kayseri, Osmaniye, Hatay, Kahramanmaraş, Erzurum, Erzincan, Hakkari ve Bingöl’ün risk altında olduğunu ileri sürdü.

"24 İL BÜYÜK RİSK TAŞIYOR"

Türkiye’nin önemli bir bölümünün deprem tehlikesi ve riski altında bulunduğunu kaydeden Aykan, "Türkiye Diri Fay haritasına bakıldığında; 5.5 ve üzeri büyüklükte deprem üretme potansiyeline sahip yaklaşık 500 diri fay bulunmaktadır. Marmara Denizi içindeki Kuzey Anadolu Fayı’nın kuzey koluna ait  fay segmenti ve Balıkesir-Gökçeyazı Fayı da sismik boşluktur ve Buralara çok dikkat edilmesi gerekir. Şuan ki yapılan çalışmalara göre şehir merkezinden diri fay geçen kent sayısı 24 olmuştur. Risk altındaki bu iller; Kocaeli, Bursa, Balıkesir, Bolu, Sakarya, Manisa, İzmir, Aydın, Muğla, Denizli, Burdur, Kütahya, Eskişehir, Konya, Aksaray, Tokat, Kayseri, Osmaniye, Hatay, Kahramanmaraş, Erzurum, Erzincan, Hakkari ve Bingöl’dür. 24 kentimiz, 80’i aşkın ilçemiz doğrudan fay hatları üzerindedir; Bu fayların kırılması durumunda ilk önce fay zonu üzerindeki yapılar zarar görecektir" ifadelerini kullandı.