Devlet hangi ile ne harcadı?...

Erzurum Güncel- Devlet Bütçesinden bu yılın ilk yarısında kişi başına en yüksek harcama, Ankara ve Hakkari'ye yapıldı. Bu dönemde Hazine'ye kişi bazında en büyük katkıyı ise Kocaeli ve İstanbul sağladı. Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri üzerinden yaptığı hesaplamalara göre, yılın ilk 6 aylık döneminde Merkezi Yönetim Bütçesinden 143 milyar 215 milyon 358 bin lira harcama yapıldı. Bunun 81,2 milyar liralık bölümünü de başta borç ödemeleri ve Sosyal Güvenlik Kurumuna transfer olmak üzere merkezi harcamalar oluşturdu. Bu dönemde il bazında da en yüksek harcama, 11 milyar lira ile Ankara için gerçekleştirildi. Bunda Bakanlıklar ve diğer kamu kuruluşlarının merkezi birimlerinin Ankara'da bulunması etkili oldu. Başkentte kişi başına harcama 2.306 lira, kişi başına gelir de 4.134 lira olarak belirlendi. -DOĞU VE GÜNEYDOĞU'YA YÜKSEK HARCAMA- Kişi başına harcamada Ankara'yı 1.552 lira ile Hakkari izledi. Devlet, yılın ilk yarısında Hakkari için 390 milyon 93 bin lira harcamada bulundu. Buna karşılık Hakkari'den 19 milyon 956 bin lira gelir elde edildi. Bu şekilde Hakkari'de kişi başına harcama 1.552 lirayı bulurken, kişi başına gelir 79 lirada kaldı. Kişi başına harcamada ilk 10'u oluşturan diğer iller, 1.488 lira harcamayla Artvin, 1.338 lira ile Erzurum, 1.273 lira ile Elazığ, 1.205 lira ile Isparta, 1.203 lira ile Bayburt, 1.179 lira ile Trabzon, 1.173 lira ile Siirt, 1.169 ile de Şırnak şeklinde sıralandı. Bu illerden Artvin'de kişi başına gelir 583 lira, Erzurum'da 402 lira, Elazığ'da 419 lira, Isparta'da 445 lira, Bayburt'ta 231 lira, Trabzon'da 626 lira, Siirt'te 194 lira, Şırnak'ta da 146 lira düzeyinde gerçekleşti. -İSTANBUL 1'E 9 KAZANDIRDI- Öte yandan, Kocaeli, 9.876 lira ile kişi bazında devlete en fazla kazanç sağlayan il oldu. Tüpraş'ın da katkısıyla bütçeye 15 milyar 408 milyon lira gelir aktaran Kocaeli'ye 6 aylık dönemde bütçeden 1 milyar 275 milyon lira harcama yapıldı. Böylece Kocaeli'de kişi başına 818 liralık harcamaya karşılık 9.876 liralık gelir rakamına ulaşıldı. İstanbul ise ilk 6 ayda, devletten aldığı her 1 liranın karşılığını 9 lira olarak ödedi. Bütçe gelirlerinin yüzde 40'ını tek başına üstlenen İstanbul, bu süreçte Hazine'ye 58 milyar 145 milyon lira kazandırdı. Buna karşılık devletin İstanbul için yaptığı harcama 6 milyar 623 milyon lirada kaldı. Bu rakamlara göre, İstanbul'da kişi başına harcama 500 lira, kişi başına gelir 4 bin 386 lira oldu. Kişi başına harcamanın 793 lira, kişi başına gelirin de 3.342 lira olduğu İzmir dışında, devlet, Bursa, Antalya, Mersin, Hatay, Muğla, Tekirdağ ve Zonguldak'ta da harcadığından daha fazlasını geri aldı. Bu illerden Bursa'da kişi başına harcama 585 lira, kişi başına gelir 1.173 lira, Antalya'da kişi başına harcama 649 lira, kişi başına gelir 953 lira, Mersin'de de kişi başına harcama 730 lira, kişi başına gelir 1.807 lira düzeyinde gerçekleşti. -VERGİ TAHSİLATINDA DURUM- Hakkari, ilk 6 ayda yüzde 19,3'lük oranla, Türkiye'de vergi tahsilatının en düşük seviyede gerçekleştiği il olarak da dikkati çekti. Hakkari'de tahakkuk eden 49 milyon 611 bin liralık verginin sadece 9 milyon 568 bin lirası tahsil edilebildi. Buna karşılık, vergi tahsilat oranı Iğdır'da yüzde 35,34, Şırnak'ta yüzde 36,02, Denizli'de yüzde 43,49, Adana'da yüzde 43,6, Bolu'da yüzde 47,48, Sivas'ta yüzde 47,61, Muğla'da yüzde 49,57, Antalya'da yüzde 50,16, Gaziantep'te yüzde 51,1, Batman'da yüzde 51,07, Mardin'de yüzde 51,74, Siirt'te yüzde 52,12, Diyarbakır'da yüzde 53,85, Konya'da yüzde 56,2, Ağrı'da yüzde 56,23, Bitlis'te yüzde 59,28, Bursa yüzde 62,8, Zonguldak'ta yüzde 63,67, Tunceli'de yüzde 64,78 olarak belirlendi. Ankara'da yüzde 62,40, İstanbul'da yüzde 73,29, İzmir'de yüzde 77,68 olan tahsilat oranı, Kocaeli'de yüzde 86,1'i buldu. -İLLER İTİBARİYLE GELİR GİDERLER- Maliye Bakanlığına göre, bu yılın ilk yarısında iller itibariyle bütçe gelir ve gider rakamları ile kişi başına harcama ve gelir tutarları şöyle: Gelir Gider Kişi Başına Gelir Kişi Başına Gider Kişi Başına Fark (Bin TL) (Bin TL) (TL) (TL) (TL) Merkez 10.954.603 81.159.495 Adana 1.076.002 1.494.187 516 717 -201 Adıyaman 124.663 416.628 211 705 -494 Afyon Karahisar 240.261 480.551 344 689 -344 Ağrı 67.959 398.059 125 734 -609 Amasya 101.815 340.924 304 1018 -714 Ankara 19.724.520 11.005.886 4134 2306 1827 Antalya 1.885.999 1.283.829 953 649 304 Artvin 96.025 245.084 583 1488 -905 Aydın 441.255 696.265 446 703 -258 Balıkesir 646.233 942.172 561 818 -257 Bilecik 84.982 166.167 377 737 -360 Bingöl 46.238 303.403 166 987 -820 Bolu 173.025 294.227 638 1085 -447 Burdur 98.284 220.388 380 851 -472 Bursa 3.056.309 1.524.201 1173 585 588 Çanakkale 314.233 441.970 641 901 -260 Çankırı 63.144 189.981 353 1061 -708 Çorum 171.680 371.421 321 694 -373 Denizli 441.936 623.269 474 669 -195 Diyarbakır 422.901 1.509.614 277 987 -711 Edirne 315.708 425.552 809 1090 -281 Elazığ 231.628 703.371 419 1273 -854 Erzincan 80.067 262.460 356 1167 -811 Erzurum 309.101 1.028.824 402 1338 -936 Eskişehir 662.124 826.966 866 1082 -216 Gaziantep 712.034 908.577 419 534 -116 Giresun 130.472 351.085 311 837 -526 Gümüşhane 31.220 140.425 241 1083 -843 Hakkari 19.956 390.093 991 604 387 Isparta 199.406 540.054 445 1205 -760 Mersin 2.977.092 1.202.586 1807 730 1077 İstanbul 58.145.463 6.623.372 4386 500 3887 İzmir 13.198.279 3.130.183 3342 793 2550 Kars 62.971 288.907 209 957 -749 Kastamonu 147.624 407.878 409 1129 -720 Kayseri 811.642 1.016.522 657 823 -166 Kırklareli 200.101 252.448 601 759 -157 Kırşehir 71.289 211.563 321 954 -632 Kocaeli 15.408.274 1.275.784 9876 818 9058 Konya 1.026.972 1.431.883 510 711 -201 Kütahya 283.570 415.400 480 703 -223 Malatya 248.727 697.558 336 942 -606 Manisa 745.568 771.654 540 559 -19 K.Maraş 374.793 719.344 359 688 -330 Mardin 143.476 572.985 193 770 -577 Muğla 681.989 632.764 834 774 60 Muş 55.985 320.060 352 798 -446 Niğde 94.884 261.288 281 773 -492 Ordu 251.049 479.158 349 666 -317 Rize 220.188 263.444 689 824 -135 Sakarya 403.331 572.180 462 656 -193 Samsun 753.452 1.146.521 601 915 -314 Siirt 58.417 352.621 194 1173 -978 Sinop 73.241 190.998 361 942 -581 Sivas 206.869 612.789 322 954 -632 Tekirdağ 1.224.011 468.750 1534 587 946 Tokat 163.856 499.930 265 809 -544 Trabzon 477.741 900.750 626 1179 -554 Tunceli 24.990 228.495 326 2979 -2653 Urfa 359.509 980.996 216 590 -374 Uşak 131.295 232.588 213 964 -751 Yozgat 107.464 352.798 226 741 -515 Zonguldak 650.478 417.077 1050 673 377 Aksaray 235.366 238.612 623 632 -9 Bayburt 17.187 89.497 231 1203 -972 Karaman 59.236 185.772 255 799 -544 Kırıkkale 279.624 291.976 1011 1055 -45 Batman 115.119 430.820 226 844 -619 Şırnak 62.756 502.600 146 1169 -1023 Bartın 61.595 144.355 328 769 -441 Ardahan 20.789 112.193 197 1064 -867 Iğdır 36.548 174.800 198 948 -750 Yalova 134.472 145.810 660 716 -56 Karabük 135.072 195.097 593 857 -264 Kilis 40.816 105.510 331 857 -525 Osmaniye 167.933 318.974 350 666 -315 Düzce 154.504 221.152 1981 1943