Gazete Güncel- Vücudun hemen her organında anormal hücrelerin kontrolsüz şekilde büyüyerek, diğer organlara yayılmasıyla başlayabilen geniş bir hastalık grubu olarak tanımlanan kanser, dünyada en çok öldüren ikinci hastalık olarak biliniyor. Cilt, meme, akciğer, prostat, mide, kalın bağırsak (kolon), rahim ağzı kanseri ve lenf bezi tümörleri, hastalığın en yaygın türleri arasında yer alıyor.
Dünya Sağlık Örgütüne (DSÖ) bağlı uluslararası Kanser Araştırma Ajansının yayımladığı rapora göre, 2022'de tahminen dünyada 20 milyon yeni kanser vakası görülürken 9,7 milyon kişi hayatını kaybetti.
Türkiye'de ise 2022 yılında 240 bin yeni kanser vakası görülürken, 130 bine yakın kişi kanserden hayatını kaybetti. Erkeklerde 132 bin 476, kadınlarda ise 107 bin 537 kanser vakası tespit edilirken, akciğer, meme ve kolorektal en fazla görülen kanser türü oldu.
Doğu illeri ilk sırada
Hem dünyada hem ülkemizde yaygın olarak görülen kanser vakaları, TÜİK verileri kapsamında haritalandırıldı. Türkiye’nin kanser haritasında Doğu illeri ölüm oranlarında ilk sırayı aldı. Ağrı yüzde 21,8 ile başı çekerken Kars yüzde 18,8 ile ikinci sırada yer alırken bu illeri Iğdır, Erzurum ve Bayburt takip etti.
Güneydoğu’da oran düşük
TÜİK verilerine göre kanserden ölüm oranlarının en az görüldüğü bölge Güneydoğu illeri oldu. Kilis, Şanlıurfa, Hatay, Gaziantep kanser vakalarında ölüm oranlarının en az olduğu iller sıralamasında yer aldı.
İşte detayla;
Kanser ölüm oranlarının en çok olduğu iller!
1) AĞRI - %21,8
2) KARS - %18,8
3) IĞDIR - %18,6
4) ERZURUM - %18,6
5) BAYBURT - %18,5
6) ANKARA - %18,5
7) VAN - %18,2
8) SAKARYA - %18
9) TEKİRDAĞ - %17.9
10) İSTANBUL - %17.8
Kanser ölüm oranlarının en az görüldüğü iller
1) SİİRT - %8,5
2)KİLİS - %10,0
3) GAZİANTEP - %10,0
4) ŞANLIURFA - %10,1
5) HATAY - %10,6
6) OSMANİYE - %10,8
7) ÇORUM - %10,9
8) ŞIRNAK - %11,4
9) AYDIN - %11,6
10) YOZGAT - %11,6
Erzurum İl Sağlık Müdürlüğü Halk Sağlığı Hizmetleri Başkan Yardımcısı Dr. Füsun Karaşahin, kentte sık görülen kanser türlerini sıralayarak, “Türkiye’nin altında kalmakla birlikte, Türkiye’deki ilk 5 sıralamasından farklı olarak sindirim sistemi kanserleri bizde daha ön plana çıkıyor. Erkeklerde ülkemiz ile birlikte Erzurum’da da en sık akciğer kanseri görüyoruz. İkinci sırada prostat kanseri, üçüncü sırada da Türkiye’de kalın bağırsak kanserleri görülürken bizde mide görülüyor. Mide kanserinin ön plana çıkması bizim için bir dezavantaj. Çünkü mide kanseri biraz daha sağ kalımı daha kısa süreli oluyor. Erken tanı alma yöntemi de yok. Kadınlarda bu sıralama meme, tiroid, kolorektal ve akciğer oluyor” dedi.
Sıcak tüketime dikkat!
Erzurum’da sıcak tüketimin de sık olduğunu belirten Dr. Karaşahin, “Kırmızı et tüketiminin erişkinler için sınırlandırılması öneriliyor. Ama sınırlı tüketimde dahi etli yemeğin yanık olmaması öneriliyor. Erzurum’da çok sıcak tüketim var. Sıcak çay içmek, sıcak çorba içmek gibi. Bunlar da ne yazık ki yemek borusu ve mide kanserlerini artıran durumlar” diye konuştu.
Obezite ve tütün kullanımı yüksek!
Kansere neden olan obezite ve tütün kullanımının Erzurum’da Türkiye ortalamasının üzerinde olduğunu kaydeden Dr. Karaşahin, “Kadınlarda obezite de sık görülüyor. Obezite ve tütün kullanımı birçok kanser türüne neden olabiliyor. Bunlar bizim ilimizde de yaygın. Kapalı ortamda sigara içilmesi, kadınlarda hareketsizlik, bunlar kansere öncül durumlar. Küresel Gençlik Tütün Araştırması var. Buna göre çocuklarımızın çok büyük bir yüzdesi diğer illerdeki çocuklara göre evde sigara dumanına maruz kalıyor. Bizim çocuklarımız çok daha erken yaşlarda, kendisi tüketmese dahi evin içerisinde tüketildiği için vücudu sigarayla tanışıyor. Tütün DNA yapısını bozduğu için de ilerleyen süreçte kanserler çok daha sık görülüyor” ifadelerini kullandı.
Manolya Bulut/Pusula Gazetesi