Gazete Güncel- Sarıkamış Harekatı, 22 Aralık 1914'te başlayıp, 15 Ocak 1915'te sona erdi. Allahuekber ve Soğanlı dağları ile yörede dondurucu soğuklarda Mehmetçiğin vatan için fedakarca görev yapıp şehadeti göze aldığı harekâtta, dondurucu soğuklar ve çatışmalar nedeniyle 80 bine yakın asker şehit düştü.
Erzurum’da başlayıp, Erzurum’da sona eren harekâtın komutanlarından Hafız Hakkı Paşa’nın kabrinin de yer aldığı şehirde anma etkinliklerine katılım her geçen yıl düşüyor. Öte yandan, Şenkaya ilçesine bağlı Bardız Mahallesi’nde bulunan şehitlikteki mezarlardan biri de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın dedesi Rize Güneysu’dan Mutioğullarından Mustafa oğlu Kemal’e ait.
2000’li yılların başında Erzurum Kalkınma Vakfı (ERVAK) Başkanı Erdal Güzel’in öncülüğünde başlatılan yürüyüş ve anma etkinliklerine binlerce kişi katılıyordu. Zamanla devlet politikası haline gelen ve Kars’ın Sarıkamış ilçesinde düzenlenen anma programları, Erzurum’a olan ilgiyi azalttı.
Erzurum’da resmi kurumların ve vatandaşların anma programlarına yeniden sahip çıkması gerektiğinin altını çizen ERVAK Başkanı Erdal Güzel, “Harekât sırasında eksi 40 derecede, tifüse, düşmana, soğuğa karşı mücadele eden Mehmetçiklerin hikâyesini, gelecek nesillere aktarmamız hepimizin görevi… 5 Ocak'ta ordumuzun geri çekilmesiyle birlikte trajik bir sayfa kapanmış oldu. Ama tabi gönüllerde bu sayfa asla kapanmadı. Erzurum bu konuda üs merkeziydi, plan burada hazırlanmıştı ve 3'üncü Ordu'nun Komutanı Hafız Hakkı Paşa halen Erzurum şehitliğinde yatmaktadır” dedi.
Mülki idare amirleri ve sivil toplum kuruluşlarının konuya hassasiyetle yaklaşıp, şehitlerin şanına yakışır anma etkinlikleri düzenlemesi gerektiğinin altını çizen Başkan Güzel, Sarıkamış Harekâtını, 2002 yılında Erzurum Kalkınma Vakfı’nın ülke gündemine getirdiğini belirterek şöyle konuştu;
“Sultan Sekisi toplantılarında şehri ilgilendiren önemli konulardan biri seçilerek, bu konu etrafında farkındalık oluşturup, yol haritaları hazırlamaktır. İşte 2003 yılındaki Sultan Sekisi Toplantısı'nın konusu; ‘Sarıkamış Harekâtı ve Allahuekber’ şehitleri olmuştu. 5 Temmuz 2003 yılında Erzurum Lisesi Konferans Salonunda, Yrd. Doç. Dr. Yavuz Özdemir, Sanatçı Özhan Eren ve Bingür Sönmez'in katıldığı panelle birlikte Sarıkamış Harekâtıyla ilgili ilk meşale ateşlenmişti. Allahuekber Dağları'ndan getirilen çiçeklerle süslenen salondaki panele halkın ilgisi çok büyük olmuş, ERVAK tarafından bastırılan Yavuz Özdemir'in ‘Bir Savaşın Bilinmeyen Öyküsü’ isimli kitap izleyicilere ücretsiz olarak dağıtılmıştı. Dönemin Valisi Mustafa Malay'ın, Belediye Başkanı Mahmut Uykusuz'un, 9.Kolordu Komutanı Korgeneral Şaban Recai Öztürk ile Atatürk Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yaşar Sütbeyaz'ın destekleriyle hayat bulan bu girişim, aynı gün torunları ile şehitlerin buluşturulmasıyla maksadına ulaşmıştı” ifadelerini kullandı.
Ülke gündemine taşıdılar
Geçmiş etkinliklerde 5 bin civarında Erzurumlunun, dedelerinin şehit olduğu Allahuekber dağlarına götürüldüğünü, kurulan çadırlarda torunlarının geceyi şehit dedeleri ile beraber geçirdiklerini kaydeden Erdal Güzel, "Bu manevi hava ülkenin dört bir yanında karşılık bulmuş, neticede yıllar sonra Sarıkamış Harekâtı ve Allahuekber Şehitleri ülke gündemine taşınmıştır” dedi.
Gelinen noktada Erzurum için bu harekâtın öneminin büyük olduğunu belirten Güzel, şunları söyledi; “Verilen şehitlere sahip çıkmamız gerekiyor. Elbette ki devlet yetkililerinin konuyu sahiplenmesinden sonra ERVAK bu görevi tamamlamanın, maksada ulaşmanın gururunu yaşadı. Ancak ilerleyen yıllarda Erzurum’dan başlayan bu anma etkinlikleri Sarıkamış’a kaydırıldı. Şehrimizin yöneticileri konuya duyarsız kaldı. Bu konuda haklı feryatlarımız duyulmadı. Elbette bundan rahatsız değiliz, şehitler hepimizin şehididir. Ancak tarihi gerçekler doğrultusunda bu anma merasimlerini yapmak gerekir.”
Manolya Bulut/ Pusula