Erzurum Güncel- Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın masasında imza için bekleyen EYT yasası Resmi Gazete’de yayımlanıp yürürlüğe girecek. EYT şartları, başvuru süreci ve ilk maaş detayları için belirsizlik ise tamamen ortadan kalkmış durumda. Milyonlar şimdi ‘EYT’de ilk maaş ne kadar olacak?’ sorusuna yanıt arıyor. Bu kapsamda emekli maaşları ortalama 8 bin 733 lira olacak. Böylece SSK emeklileri 7 bin 797 TL, Bağ- Kur emeklileri 5 bin 811 TL ve Emekli Sandığı emeklileri ise 12 bin 389 TL alacak.
Emeklilikte yaşa takılan (EYT) milyonlarca vatandaşın yüzünü güldüren EYT düzenlemesi yasalaştı. Cumhurbaşkanı tarafından onaylanıp Resmi Gazete'de yayımlandığı günden itibaren koşulları tamamlayanlar emeklilik dilekçesi verebilecek. Yasadan 8 Eylül 1999 ve öncesinde sigortalı işe başlayanlar yararlanacak, yaş sınırı uygulanmayacak. Dilekçesini martın herhangi bir gününde verenlerin emekli aylıkları 1 Nisan'dan geçerli olmak üzere bağlanacak. SSK'lı çalışanlar önce işyerinden ayrılıp sonra emeklilik dilekçesi verecek.
Sabah’ta yer alan habere göre, Mart ayında dilekçe verenler Nisan ayındaki Ramazan Bayramı nedeniyle 1.100 lira tutarındaki ikramiyeyi de alacak. Emeklilikte yaşa takılanlar düzenlemesine yönelik merak edilen soruların yanıtları şöyle:
EYT'LİNİN YOL HARİTASI
- EYT düzenlemesi, Resmi Gazete'de yayımlanmasının ardından yürürlüğe girecek. Başvuru süreci de bundan sonra başlayacak.
- Yasadaki şartları karşılayanlardan, sigorta kolu 4/a (SSK) olanlar emeklilik için ilk olarak mevcut iş yerlerine "emeklilik" gerekçesiyle işten ayrılma başvurusu yapacak.
- İşverenin işten ayrılış bildiriminin ardından, EYT'liler e-Devlet üzerinden emeklilik için kolayca başvurabilecek.
- Son olarak başvurular dosya bazlı incelenecek ve emekli aylığı bağlanıp bağlanmaması yönünde karar verilecek.
- Şartları karşılayıp emekliliğe hak kazananlara aylıkları en kısa sürede bağlanacak.
İŞVERENLER NE YAPACAK?
- EYT kapsamındakilerin işten çıkartma işlemlerinde normal emeklilik prosedürleri izlenecek.
- İşten çıkartmada 8 numaralı kod kullanılacak.
- İşveren emekli olan çalışanına hak ettiği kıdem tazminatını ödeyecek.
- EYT'lilerin kıdem tazminatına ilişkin Kredi Garanti Fonu'ndan destek verilecek.
- EYT ile emekli olanlar, 30 gün içinde aynı iş yerinde çalışmaya başlamaları halinde yüzde 5 oranında sosyal güvenlik destek primi indirimi hakkından yararlanabilecek.
EYT KAPSAMINDA EMEKLİ OLANLAR NE KADAR AYLIK ALACAK?
Asgari emekli maaşı 5 bin 500 lira. Mevcut sistemde prim ödeme gün sayısına, hizmet yılına, çalıştığı sigorta koluna ve kazancına göre herkese ayrı maaş bağlanabiliyor, kişi bazında değişiyor. Aylık bağlama oranları ortalaması 8 bin 733 lira olup, SSK emeklileri için 7 bin 797 lira, Bağ- Kur'dan emekli olanlar için 5 bin 811 lira, Emekli Sandığı'ndan emekli olacaklar da 12 bin 389 lira alacak.
EMEKLİLİK BAŞVURUSUNU NASIL YAPACAĞIM?
E-Devlet sistemine girerek "gelir, aylık ödenek talep belgesinin verilmesi belgesini" ardından da yeni başvuru sekmesini tıklayın. Tahsis talep türünde "yaşlılık aylığını" seçin. Seçimden sonra başvur butonuna basın. Maaş ödemesinin yapılacağı bankayı seçtikten sonra açıklama kısmına maaşınızı almak istediğiniz şubeyi yazın. Son aşamada "ileri" butonu ardından "başvur" butonuna basılarak bilgiler SGK'ya gönderilmiş olacak. Emeklilik hakkı kazananlara tahsis numarası verilecek.
ÇOK FAZLA BAŞVURUDA BULUNULMASI NEDENİYLE AYLIKLAR GECİKİR Mİ?
Sosyal Güvenlik Kurumu başvuruların sorunsuz alınması, işlemlerin hızlı şekilde tamamlanması gerekli altyapı hazırlıklarını yapmış durumda. Ancak bu yıl için 2 milyon 250 bin kişinin başvuruda bulunacağı düşünüldüğünde incelemelerin zaman alması, ilk aylık ödemesinde gecikme olması söz konusu olabilir. İlk aylıkta gecikme olsa bile 1 Nisan'dan itibaren toplu ödeme gerçekleştirilecek. Kesinlikle bir hak kaybı söz konusu olmayacak. Yine aynı ayda Ramazan Bayramı dolayısıyla yatırılacak 1.100 liralık Bayram ikramiyesi de hesaplara yatırılacak.
AYNI İŞE DEVAM KONUSUNDA HERHANGİ BİR SÜRE SINIRI VAR MI?
Emekli olduktan sonra aynı işyerinde işe başlamak için 30 günlük süreniz bulunuyor. Bu süre içinde aynı işyerinde işe başlayanlar için beş puanlık destek primi desteği de verilecek. Bu destek çalıştığınız sürece devam edecek. Başka bir işyerinde çalışırsanız prim indirimi olmayacak.
EMEKLİLİK DİLEKÇEMİ 3 MART'TA VERİRSEM İLK AYLIĞIMI NE ZAMAN ALIRIM?
Dilekçeyi 1'inde ya da 31 Mart'ta vermek fark etmeyecek, Nisan ayında ilk emekli aylığını almaya hak kazanacaksınız.
EMEKLİLİK DİLEKÇEMİ ELDEN VERMEM DAHA GÜVENLİ OLUR MU?
Sosyal güvenlik merkezlerine gidip kuyruk beklemeye gerek yok, emeklilik dilekçeleri e-Devlet'ten alınacak. Sürece ilişkin bütün işlemler buradan kolayca takip edilebilecek.
PRİM GÜNÜ EKSİĞİMİ AĞUSTOS 2023 TARİHİNDE TAMAMLAYACAĞIM. EYT'DEN YARARLANABİLECEK MİYİM?
Yaş dışında prim günü ve sigortalılık süresi şartlarını taşıyanlar aylık alabilecek. Bugün için koşulları yerine getiremeyenler tamamladıkları tarihten itibaren emekliliğe hak kazanıp, dilekçe tarihini izleyen aybaşından itibaren aylığa hak kazanacak.
BAŞVURU SÜRECİ HERKES İÇİN AYNI MI İŞLEYECEK?
SSK'lı (4A) statüsünde çalışanların öncelikle çalıştığı işyerinden ayrılarak emekli dilekçesi vermesi gerekiyor. Emekli Sandığı kapsamında olanlar çalıştıkları kurumdan emekliye sevk onayı aldıktan sonra emekli olabilecek. SSK ve Bağ-Kur'lu olanlardan emekli aylığı hak kazananlara dilekçe verdikleri tarihten sonraki aybaşından itibaren aylık bağlanacak. Emekli Sandığı kapsamındakilerden hâlâ görevde olanların aylıkları yetkili makamdan alınan sevk onayı üzerine ilişiğinin kesildiği tarihi takip eden aybaşından başlatılacak.
EYT'LİLER DE BİRİKEN İZİNLERİNİN PARASINI ALABİLİR Mİ?
Emekli olup işten ayrılacaklar biriken ücretleri varsa yıllık izin gibi haklarını da alarak işten ayrılabilir. Kullanılmayan yıllık izinlerin son brüt ücret üzerinden ödenmesi zorunluluğu bulunuyor. İzin ücretinden gelir vergisi ve prim kesilir.
EYT İLE EMEKLİ OLUP ÇALIŞMAYA DEVAM EDERSEM KIDEM TAZMİNATIMI ALABİLİR MİYİM?
İşverenın kıdem yükünü hafifletmek için EYT'lilerin hesaplarına doğrudan yatırılmak üzere Kredi Garanti Fonu'ndan destek verilecek. Aynı işyerinde çalışmaya devam edenler için kıdemde iki seçenek söz konusu olabilir. Kıdem tazminatını alabilecekleri gibi, kıdemi almayıp aynı işyerinde çalışmaya devam edebilirler.