Yıllardır Türkiye’de %70 sağ, %30 sol seçmen olduğuna dair bir şehir efsanesi dolaşıyor. 30 yılı aşkın bir süredir seçmende böyle bir ayrımın olmadığını araştırma verilerine dayanarak anlatmaya çalışıyorum.
Seçmene kendisini tek bir sıfatla nasıl tarif ettiğini sorduğumuzda ‘Milliyetçi’ ve ‘Atatürkçü’ tanımlamaları ilk 2 sırada çıkıyor. Birden çok sıfatla tarif etme şansı verdiğimizde ise Atatürkçü ve milliyetçi cevapları %50’ye yaklaşıyor. Ezber bozan bu araştırmanın nasıl okunması ve siyasetçilerin bundan neler çıkarması gerektiğini yarınki yazımda sizlerle paylaşacağım.
ARAŞTIRMANIN KüNYESİ
Seçmen davranışlarıyla ilgili 2016 yılı içinde Türkiye genelinde Ekim ve Kasım 2016 tarihlerinde yaptığımız iki araştırmadan Milliyet gazetesi okurları için derlediğimiz sonuçlar aşağıdadır. Araştırmaların her biri asgari 3 bin hanede yüz yüze görüşme yöntemiyle yapılmıştır.
örneklem seçilirken TüİK ve Maliye Bakanlığı verilerinden faydalanılmıştır. örneklemde İlçe, kır kent ağırlığına uyulmuştur.
Araştırma sonuçları gerek sahada, gerekse bilgisayar ortamında çeşitli kontrollere tabi tutulmuş, elde edilen bulguların tutarlılığı gözlemlenmiştir.
Araştırmaların hata payı güven sınırları içerisinde % 1.8’dir.
Sağ mı sol mu?
SORU: Türkiye’de yıllardır devam eden bir sağ-sol ayrımı var. Siz kendinizi nereye koyuyorsunuz?
Erkekler, gençler ve eğitimliler kendisini sağda veya solda daha fazla konumlandırıyor.
Orta ve üst yaş gruplarında, kadınlarda merkezdeyim veya hiçbiri cevapları oldukça yüksek.
‘Nasıl tarif ediyorsunuz?’
SORU: Kendinizi şimdi size sayacaklarımdan en çok hangisiyle tarif edersiniz?
Türkiye’de yetişkin nüfusun %19.5’i kendini milliyetçi, %17.9’u Atatürkçü, yine %17.9’u muhafazakâr, %17.3’ü dindar, %13.9’u demokrat, %5.9’u sosyal demokrat, %4.6’sı laik ve %1.9’u ulusalcı olarak tarif etmektedir.
Yerleşim tipi
Şehirlerde Atatürkçü, kırda ise muhafazakar-Dindar cevapları ortalamanın üzerinde.
Cinsiyet
Kadınlar; Atatürkçü, muhafazakâr, dindar. Erkekler ise milliyetçi, tariflerini genel ortalamanın biraz daha üzerinde yapıyorlar.
Siyasi tercih
Ak Parti seçmeninin %31.6’sı kendisini muhafazakâr, %13.1’i milliyetçi, %28.9’u dindar,
CHP seçmeninin %57.4’ü Atatürkçü, %9.9’u laik, %11.7’si demokrat,
MHP seçmeninin %70.9’u milliyetçi,
HDP seçmeninin ise %33.9’u demokrat, %18.8’i dindar olarak tarif ediyor.
Yaş grupları
Yaşın gençleşmesiyle milliyetçi ve Atatürkçü, yükselmesiyle dindar cevapları genel ortalamanın üzerine çıkıyor.
Adil Gür/Milliyet