Erzurum Güncel- Sağlık Bakanı Fahrettin Koca son Bilim Kurulu toplantısı sonrası yaptığı açıklamada, koronavirüsün neden olduğu Covid-19 hastalığı nedeniyle hastaneye yatan kişilerin yüzde 90’ının "tam aşılı olmayanlar" olduğunu söyledi. BBC Türkçe’ye konuşan uzman hekimler de, şu anda hastanelerin yoğun bakım birimlerinde Covid-19 tedavisi görenlerin genellikle ya aşısız kişilerden ya da çift doz Sinovac aşısı üzerinden 4 ay geçmiş ve 3. doz aşısını yaptırmamış kişilerden oluştuğunu söylüyor.
Bakan Fahrettin Koca açıklamasında, Covid-19 sonucu hayatını kaybedenlerin yüzde 90’ının ya hiç aşı olmamış ya da aşıları eksik kişiler olduğunu söyledi. Koca ayrıca şu anda aktif vakaların yüzde 81’ini tam aşılı olmayanların oluşturduğunu belirtti.
Tek doz aşının koruyuculuk açısından yeterli olmadığını söyleyen Koca, vakaların şu anda en yoğun olarak 15-45 yaş grubu arasında görüldüğünü aktardı. Bakan Koca ayrıca 2 doz Sinovac aşısının üzerinden 3 ay geçenlerin, 3. doz aşı olması gerektiğini vurguladı.
Koca, mRNA aşısı için ise "İki aşının mutlak yapılması gerektiğini biliyoruz. mRNA aşısı için hatırlatma dozu için yaptığımız çalışmalarda koruyuculuğunun devam ettiğini biliyoruz. 8 ay sonra riskli grupta daha önemli olduğunu biliyoruz" dedi.
Uzman hekimler ne diyor?
BBC Türkçe’ye konuşan uzman hekimler de, şu anda yoğun bakımlarda Covid-19 tedavisi görmekte olan hastaların genellikle ya aşısız kişilerden ya da çift doz Sinovac aşısı üzerinden 4 ay geçmiş ve 3. doz aşısını yaptırmamış kişilerden oluştuğunu söylüyor.
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’nden Prof. Dr. Necmettin Ünal, hastanenin yoğun bakımında Covid-19 tedavisi görmekte olan 47 hastanın yarısından çoğunun, artık etkisi geçtiği tahmin edilen çift doz Sinovac aşılı olduğunu söylüyor:
"47 hastanın 15’i aşısız, 29’u çift doz Sinovac aşılı, 3’ü ise tek doz BioNTech aşı olmuş. Yani, yoğun bakımdaki hastaların yarıdan biraz fazlası çift doz Sinovac aşılı. Çift doz Sinovac aşısının koruma süresi geçti. Öte yandan yoğun bakımda 2 doz BioNTech, 3 doz Sinovac ya da 2 doz Sinovac’tan sonra tek doz BioNTech olmuş hiçbir hastamız yok. Bu bulgu çok önemli çünkü aşının ne kadar etkili olduğunu gösteriyor.”
Ünal "Aşı kesinlikle etkili ama Delta varyantı geldikten sonra 2 doz Sinovac etkisiz olmaya başladı. Ama 3 doz Sinovac olmuş hiçbir hastayı yatırmamış olmamız da gayet anlamlı. 2 doz BioNTech’in koruyuculuğu da çok net olarak ortada. Türkiye’deki varyant Delta diyoruz ama her ne varyant ise bu şekilde aşılama son derece etkili."
"Çift doz Sinovac 4 aydan sonra aşısız olmak gibi"
Yoğun bakım uzmanı Prof. Dr. İsmail Cinel ise 11 Ağustos’ta Türkiye genelinde yaklaşık 1000 Covid-19 yoğun bakım hastası ile yaptığı bir araştırmanın ön sonuçlarına göre, yoğun bakımlardaki hastaların çoğunluğunu ya tamamen aşısızlar ya da 3. doz aşı hakkı olduğu halde olmayanların oluşturduğunu söylüyor.
"Şu anda yoğun bakımlarda her 10 hastanın 5-6’sını hiç aşı olmamışlar, 3-4’ünü ise Ocak-Şubat-Mart ayında iki doz Sinovac aşısını olmuş hastalar oluşturuyor. İki doz Sinovac aşısının üzerinden 4 aydan fazla zaman geçtiği için aşının koruyuculuğu azalmış. Sinovac inaktif aşı için koruyuculuk süresi 3-6 ay şeklinde açıklanmıştı. Türkiye’de 4 aydan sonra bu aşı korumamış ve sadece çift doz Sinovac aşı olanlar resmen, neredeyse yüzde 40 oranında yoğun bakımlara düşmüş durumda"
Cinel, özellikle Ocak-Mart arasında çift doz Sinovac aşısı olmuş kişilerin mutlaka 3. doz aşı olmaları gerektiğini ve ikinci dozun üzerinden 4 aydan fazla zaman geçen kişilerin artık "aşısız" konumunda olduğunu belirtiyor.
BioNTech aşısının 8-12 ay koruyuculuk süresinin olduğunu hatırlatan Cinel, 2 doz Biontech aşı olmasına rağmen yoğun bakıma düşen hasta oranının "yok denecek kadar" az olduğunu ifade ediyor: "mRNA aşı Türkiye’ye Nisan ayında geldi. Henüz bunun üzerinden 8 ay geçmediği için, mRNA aşılarının Türkiye’de kaç ay koruduğuyla ilgili şu an net bir şey söyleyemem. Ama mevcut durumda, 1000 hasta arasında 2 doz mRNA aşısı olup yoğun bakıma düşen belki 2-3 hasta var. Yani yok denecek kadar az. Entübe olan ise hiç yok. mRNA aşısı olsanız bile yüzde 90 koruduğu için yüzde 10 yakalanabilirsiniz hastalığa ama hafif geçmesine yol açıyor."