Erzurum Güncel / Temiz Hava Hakkı Platformu’nun yayınladığı Kara Rapor 2021’e göre, 2020 yılında Türkiye’deki illerin yarısında, yani 42 şehirde kanserojen olan ince partikül (PM2.5) seviyesi yeterli düzeyde ölçülmedi.
2020 yılında sadece 39 ilde ve 74 istasyonda yüzde 90 ve üzeri gün boyunca PM2.5 ölçümü yapıldığı anlaşılırken, raporda şu ifadelere yer verildi.
ERZURUM’DA DA ÖLÇÜLMEMİŞ!
“Bu rakam 21 ile yeterli ölçüm yapılan 2012 yılına göre artmış olsa da kanserojen olan ince partiküller (PM2.5) bütün illerde izlenememiştir. Ülkemizde maalesef hala PM2.5 için kabul edilmiş yıllık veya günlük limit değer bulunmamaktadır. Yeterli ölçüm yapılan 74 istasyondan sadece 2 tanesinde (Kırşehir ve Bilecik) yıllık PM2.5 ortalamaları DSÖ tarafından önerilen kılavuz değerlerin altındadır. Avrupa Birliği yıllık limit değerlerine göre değerlendirildiğinde ise yeterli ölçüm olan 39 ilin 8’inde (Düzce, Çorum, Erzurum, Amasya, Konya, Sakarya, Iğdır, Bursa) ince partikül madde ortalamasının limitleri geçtiği görülmektedir.”
EN YÜKSEK ÜÇÜNCÜ İL YİNE ERZURUM
Rapora göre 2020 yılında PM2,5 ortalaması en yüksek il arasında Erzurum 3’üncü sırada yer aldı. Raporda şöyle denildi. “2020 yılında tüm illerde ölçüm yapılamamış olması, tüm illerdeki hava kalitesinin bütüncül olarak değerlendirilmesini engelleyen büyük bir eksikliktir. Yeterli veri olmayan 42 ilde, Türkiye’deki illerin yarısından fazlasında, kanserojen bir kirletici olduğu bilinen ve bu nedenle sağlık etkileri açısından gösterge olan ince partikül madde değerleri bilinmemektedir. Yeterli PM2.5 ölçüm verisi (yılda %90 gün ve üzeri) 39 il arasında, özellikle Düzce’de yıllık ortalamanın, DSÖ’nün yıllık kılavuz değerlerinin 4 katından daha fazla olduğu görülmektedir. Düzce’yi Çorum, Erzurum, Amasya, Konya, Sakarya, Iğdır, Bursa, Isparta ve Burdur takip etmektedir. 2020 yılında, Türkiye’deki 81 ilin yarısından fazlasında, PM2.5 seviyesi hakkında yeterli veri bulunmamaktadır.”
OZON DEĞERİ EN YÜKSEK ÇIKAN 4. İL ERZURUM
Öte yandan 2020 yılında ozon değerleri en yüksek çıkan sekiz il Bayburt, Bilecik, Burdur, Erzurum, Iğdır, Isparta, Kırklareli ve Niğde oldu. Bu başlıkla ilgili olarak da raporda, “Bu illerdeki ozon miktarlarının günlük ortalama sıcaklıkla ilişkisi değerlendirildiğinde, sıcaklık arttıkça yer seviyesi ozon konsantrasyon değerlerinin arttığı görülmektedir (Bayburt: 0.45, Bilecik: 0.65, Burdur: 0.67, Erzurum: 0.69, Iğdır: 0.82, Isparta: 0.53, Kırklareli: 0.46, Niğde: 0.67). Sıcaklık artınca ozon miktarları artırırken, sıcaklığın düşmesi ise ozon miktarlarının düşmesine neden olmaktadır” açıklamasına yer verildi.