Kuzey Irak'taki referanduma 1 hafta kala Türkiye-Fransa ortak girişimi

Erzurum Güncel- BM’de görüşecek Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Fransız mevkidaşı Macron uzlaşırsa, 3 aşamalı plan devreye girecek. Girişimin ilk adımı, Kuzey Irak’ın referandum kararından döndürülmesi olacak. Eğer, IKBY referandum kararından vazgeçerse, ikinci adım devreye girecek; Türkiye ve Fransa Kürtlerin anayasal haklarının sağlanması için arabuluculuk yapacak.

Kuzey Irak’taki bağımsızlık referandumuna 1 hafta kalırken, birçok ülkenin referandumun ertelenmesine yönelik yoğun çabaları sürüyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın BM Genel Kurulu dönüşü toplanacak Milli Güvenlik Kurulu (MGK) ve Bakanlar Kurulu’nda Türkiye’nin atacağı adımların netleşeceği açıklaması gündemdeyken, Türkiye bu yaptırımların açıklanması öncesi çok önemli bir girişimde daha bulunmaya hazırlanıyor.

Gazete Habertürk'ten Bahar Bakır'ın haberine göre, 25 Eylül’de yapılacak referandum öncesinde, Türkiye ve Fransa ortak bir girişime imza atacak. Diğer ülkeler de bu girişime dahil olabilecek. Girişimin ilk adımı, Kuzey Irak’ın referandum kararından döndürülmesi olacak. Türkiye ve Fransa, ilk aşamada Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’ni IKBY) bağımsızlık referandumundan vazgeçirmek için ortak mesaj verecek. Türkiye ve Fransa, referandumun ertelenmesine yönelik ortak adımlar atılması için beraber çalışma konusunda mutabık.

ARABULUCULUK

Eğer, IKBY referandum kararından vazgeçerse, ikinci adım devreye girecek; Türkiye ve Fransa Kürtlerin anayasal haklarının sağlanması için arabuluculuk yapacak. Bağdat ve Erbil arasında uzun zamandır çözülemeyen sorunların giderilmesi için bir takvim ve yol haritası oluşturulacak. Bağdat ile Erbil arasında Kerkük gibi tartışmalı bölgelerin statüsü, peşmergenin silahlandırılması ve bütçesinin oluşturulması, petrol gelirleri ve petrol ihraç yolları, bölgenin bütçedeki payı gibi birçok ihtilaflı alan bulunuyor.

Üçüncü adım ise referandumdan vazgeçilmemesi durumunda ortak bir yaptırım paketinin devreye sokulması olacak. Eğer referandum gerçekleşirse, Türkiye ve Fransa, yaptırımların benzer veya aynı olması konusunda ortak hareket edecek.

İKİLİ GÖRÜŞME YARIN

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, yarın BM Genel Kurulu çerçevesinde bir araya gelecek ve ikili bir görüşme gerçekleştirecek. Bu ikili görüşmede uzlaşma sağlanırsa, ortak girişim devreye sokulacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu girişimle ilgili açıklama yapması da bekleniyor.

BAKAN ÇAVUŞOĞLU SİNYALİNİ VERMİŞTİ

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Fransa Dışişleri Bakanı Yves Le Drian ile Ankara’daki görüşmelerinin ardından gerçekleştirdiği basın toplantısında, Kuzey Irak’ta yapılması planlanan bağımsızlık referandumuyla ilgili olarak, “Fransa ile de ortak adımlar atabiliriz. Erbil’in anayasal haklarının yerine gelmesi için arabuluculuk da yapabiliriz, Türkiye olarak. Onların da tercih ettiği ülkelerle, Fransa önde olan bir ülke, hem de bu hakların verilmesi adına gözetimi de yapabiliriz. Hak varsa verilmesi lazım. Bu hak bağımsızlık ya da ayrılma değil” demişti.