Erzurum Güncel - 1 Ocak’ta yürürlüğe giren Genel Sağlık Sigortası üniversite öğrencilerini ‘fena’ vurdu. 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren üniversite öğrencilerinin tedavi giderleri Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanlıkları tarafından karşılanmıyor. Peki ama üniversite öğrencileri hastanelerden nasıl yararlanacak? Kim ne kadar ‘sağlık sigortası primi’ ödemek zorunda kalacak?5510 Sayılı Sosyal Güvenlik ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun, tüm hükümlerinin 01.01.2012 tarihi itibariyle yürürlüğe girmesi nedeniyle ülkede yaşayan tüm vatandaşlar, (bazı istisnalar dışında) genel sağlık sigortası kapsamına alındı. Bu çerçevede üniversite öğrencilerinin, sağlık giderleri de öğrencilerin genel sağlık sigortası çeşitliliklerine göre Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından karşılanacak. AİLE GÜVENCESİ YOK VEYA KENDİSİ 25 YAŞINI DOLDURMUŞ İSE Eğer bir öğrencinin aile fertlerinden birinin sosyal güvencesi yok ise; veya öğrenci 25 yaşını doldurmuş ise ne yapacak? Bu durumda ikamet adreslerinin bulunduğu il veya ilçe merkezlerindeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına başvurarak ‘gelir testi’ yaptırmaları gerekecek. Gelir testi sonucunda aile bireyleri başına brüt asgari ücretin üçte birinden az (295 TL) gelir tespit edilen öğrencinin, sağlık primini Sosyal Güvenlik Kurumu üstlenecek. Gelir testi yapılırken, haneye giren aylık gelir tespit edilerek, hanede yaşayan sayısına bölünecek. Bu durumda bir öğrencinin hanesinde kişi başına düşen gelir; - Brüt asgari ücretin üçte biri (295 TL) ile asgari ücret (886,5 TL) arasında ise o öğrenci aylık 35,4 TL sağlık primi ödeyecek. - Kişi başına düşen gelir asgari ücret ile asgari ücretin iki katı (1.773 TL) arasında ise aylık 106,4 TL ödeyecek. - Geliri asgari ücretin iki katından daha fazla ise aylık 213 TL zorunlu sağlık primi ödeyecek. BAŞVURMAYANA BORÇ ÇIKACAK Bu koşullarda olup da 31 Ocak’a kadar Sosyal Güvenlik merkezine başvurmayan öğrencilerin, aylık kişi başı gelirlerinin bin 773 lira olduğu varsayılarak, her ay 213 lira tutarında sağlık primi hanelerine borç olarak yazılacak. SİGORTALI ÖĞRENCİDE SORUN YOK! -Bir işte çalışarak gelir elde eden ve kendi adına sosyal güvencesi bulunan öğrenciler,genel sağlık sigortalılıklarını kendileri kazandıkları için herhangi bir şey yapmalarına gerek yok. Onlar istedikleri şekilde sağlık kurumlarından hizmet almaya devam edebilirler. SİGORTASIZ ÇALIŞAN DİKKAT! Ancak bu kişiler, sigortasız olarak çalıştırılıyor iseler, işverenden sigorta yaptırması talebinde bulunmalılar. İşveren sigorta yaptırmıyorsa en yakın Sosyal Güvenlik Kurumu merkezine veya Alo 170’i arayarak ‘şikayette’ bulunabilirler. Bu kişiler 25 yaşını geçmişler ise ailelerinin sağlık güvencesinden yararlanamayacaklar. Ayrıca kendilerine aylık gelirlerinin bin 770 lira olduğu varsayılarak aylık 213 lira prim borcu çıkarılacak. 25 yaşın altında olanlar ‘öğrenci belgesi’ ibraz etmek suretiyle anne, baba veya eşinin sağlık güvencesinden yararlanabilecekler. 25 YAŞIN ALTINDA, ÇALIŞMAYAN ÖĞRENCİ Herhangi bir işte çalışmayan ve 25 yaşını doldurmamış öğrenciler, anne, baba veya eşinin sosyal güvencesinden yararlanabilecek. Bunun için öğrenci belgesini en yakın Sosyal Güvenlik Merkezi’ne teslim etmesi yeterli olacak. YEŞİL KARTLI ÖĞRENCİ Yeşil kartlı öğrencilerin ise, kartlarına ait vize tarihlerinin dolmasının ardından 1 ay içinde Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına başvurarak ‘gelir testi’ yaptırmaları gerekiyor. Test sonuçlarına göre yukarıda söz ettiğimiz kişi başı gelir rakamları doğrultusunda ya primlerini SGK üstlenecek ya da 35 lira ile 213 lira arasında değişen miktarda her ay sağlık primi ödeyecekler. İŞTE O VAKIFLAR Sosyal güvencesi olmayan kişiler ile öğrencilerin başvurmaları gereken Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına ait iletişim bilgilerine ise www.sydgm.gov.tr/tr/vakif web sayfasından ulaşılabilir. YABANCI ÖĞRENCİLER - Kendi imkanları ile (yani burssuz olarak) Türkiye’de öğrenim gören yabancı öğrenciler, her dönem başında ders kaydı yaptırmalarını takiben SGK nezdinde borçlanmış sayılacak. Bu prim giderlerini ödemelerini takiben genel sağlık sigortalılığı hakkı başlayacak. - Türkiye ile Sosyal Güvenlik Anlaşması olan ve kendi ülkelerinde sosyal güvenceleri olan yabancı öğrencilerin öncelikle SGK’ye başvurarak genel sağlık sigortalılıklarını aktif hale getirmeleri gerekiyor. Bunun için de bağlı bulundukları sigorta kurumu tarafından "sağlık yardım hakkı belgesi (formüler)" nin bir örneğinin Türkiye'de ikametgâhlarının bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne/ sosyal güvenlik merkezine bir örneğinin de üniversiteye gönderilmesi gerekiyor. Bu işlemler yapılmaz ise onlar da diğer yabancı öğrenciler gibi borçlandırılacaklar ve primlerini ödemelerini takiben sağlık hizmetlerinden yararlanabilecekler. HANGİ ÜLKELER Türkiye’nin sosyal güvenlik anlaşması imzaladığı ülkeler ise şöyle: Almanya, Hollanda, Belçika, Avusturya, Fransa, KKTC, Romanya, Bosna-Hersek, Çek Cumhuriyeti, Makedonya, Lüksemburg, Arnavutluk. VATANDAŞLIKTAN ÇIKANLAR VEYA ÇİFTE VATANDAŞ OLANLAR 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesine çıkma izni alarak vatandaşlıktan çıkanlar ile çifte vatandaşlığı bulunan öğrenciler ne yapacak? Üniversitede ‘yabancı uyruklu öğrenci’ statüsünde öğrenim görmekle birlikte Türk vatandaşlığı haklarının devam ediyor olması nedeniyle ya ailelerinin sosyal güvencesinden yararlanacaklar. Bu mümkün olmuyor ise gelir testi yaptırarak kendileri için tespit edilen sağlık primini her ay düzenli olarak ödeyecekler. (Hürriyet)