Gazete Güncel- Ticaret Bakanlığı harekete geçti. Araç satışında kurallar netlik kazanacak. Bayiler sıfır aracı yetkili satıcıya tahsis ettikten sonra vergisi ödendiği andan itibaren aracın fiyatını artıramayacak. 45 güne teslim edilecek araçlardan sadece yüzde 10 kaparo alınacak, ön teklif ve nihai tekliflerindeki fiyat farkı yüzde 5’ten fazla olmayacak.
Sıfır ve ikinci el araç piyasası için geçtiğimiz yıl bir çok yeni kural getirilmiş ve araba fiyatları üzerinde yaşanan fahiş fiyat artışları sona ermişti. Hatta düzenlemeler sonrası araç fiyatları gerilemişti. Ancak Ticaret Bakanlığı sıfır araç fiyatlarında yaşanabilecek fahiş artışın önüne geçmek için yeni bir adım daha atmaya hazırlanıyor. Bu kapsamda otomobil sektöründe stokçuluğu önleyecek ve tüketici mağduriyetlerini azaltacak yeni kurallar getirilecek. Böylece araç bayileri taşıtın üretici veya distribütör tarafından yetkili satıcıya tahsis edildiği ve vergilerinin ödendiği andan itibaren taşıtın satış fiyatını artıramayacak.
SATIŞ KURALLARI NETLİK KAZANACAK
Araç almayı planlayanlar da araç satıcıları da yeni düzenlemenin piyasayı nasıl etkileyeceğini merak ederken konuya ilişkin detayları İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel Milliyet’e anlattı.
Ertemel konuşmasında şu ifadeleri kullandı:
“Otomotiv sektörü distribütör, yetkili bayi, ikinci el ve nihai tüketiciden oluşan bir ticaret zinciri. Son yıllarda ihale platformları, ilan siteleri ve ekspertiz firmalarının bu halkalara eklenmesi ile oldukça geniş bir ticaret zinciri haline geldi. Böylesine büyük bir sektörün sahip olduğu yönetmelik sadece ikinci el otomobil satıcılarını kapsar nitelikteydi. Bizler sektör temsilcileri olarak tüm paydaşları kapsayarak işleyişi net kurallarla belirleyen bir yönetmeliğe ihtiyaç olduğu görüşümüzü önceki dönemlerde Ticaret Bakanlığımızla paylaşmıştık.
Bakanlığımız yaptığı incelemeler ve bizlerden edindiği referanslar doğrultusunda çalışmalarına başlayarak yeni yönetmeliğin taslak halini hazırladı. Özellikle pandemi sürecinde yaşanan gerek tacir gerekse son kullanıcı açısından olumsuz sonuçlar doğurabilecek tüm koşullar dikkate alındı. Özetle yeni yönetmelikte ana maksat sektörün işleyiş esaslarını belirlemek olsa da içeriği ile fiyat seyrini korumak anlamında da olumlu etkileri olacaktır.
KAPORA YÜZDE 10’U AŞAMAYACAK
Geçtiğimiz yıllarda özellikle sıfır araç tedarikinde sorun yaşanan dönemlerde teslim tarihi belirsiz olan ya da aylar sonrasına gün verilen araçlar için kapora alınabiliyordu. Yılda yüz binlerce kişinin sıfır otomobil aldığı göz önünde bulundurulursa, teslim günü belli olmayan ya da aylar sonrasına gün verilen ürün için çok ciddi bedeller tahsil edilebiliyordu. Ticaret Bakanlığı bu konuyu da değerlendirerek, 45 gün içinde teslim edilecek durumda olan araçlar için kapora alınabileceği ve bu tutarın araç bedelinin en fazla yüzde 10’u kadar olacağını belirten maddeyi yeni yönetmeliğe ekledi. Bu madde ile konu ile alakalı olabilecek mağduriyetlerin zemini ortadan kaldırılmış oldu. Yine sıfır araçta tespit edilen fabrikasyon kusur olması durumunda ikame araç tahsis edilmesi gibi yeni maddeler de taslağa eklenmiş durumda.
FATURA EDİLMİŞ FİYAT GEÇERLİ OLACAK
Taslak yönetmelikteki önemli hususlardan bir tanesi de distribütörlerin uyguladığı fiyat artışlarına dair eklenen madde. Yine geçmiş yıllarda araç nihai tüketiciye ulaşana kadar zam gelmesi halinde bu tutar yetkili bayilere ve dolayısı ile son kullanıcıya yansıtılıyordu. Yeni madde ile birlikte distribütör tarafından yetkili bayiye fatura edilmiş otomobillerin fiyatlarında değişiklik olsa dahi, fatura edilmiş fiyat geçerli olacak.
“FAHİŞ FİYAT VE STOKÇULUĞU ENGELLEYECEK”
Öte yandan distribütörlerin zaman zaman bayilere satış kotalarında belirlenen hedefleri bayinin potansiyelinden yüksek tutabildiğine dair görüşler bizlere ulaşıyordu. Eklenen bir diğer yeni madde ile birlikte bayinin son üç yılda gerçekleştirdiği satışların ortalaması alınarak kotanın üst limitinin bu ortalamaya göre belirlenmesi sağlandı. Alınan karar sıfır otomobil satıcısı meslektaşlarımızın daha öngörülebilir şekilde ticaretlerine devam etmesine vesile olacağı gibi geçmişte sıkça gündem olan fahiş fiyat veya stokçuluk gibi faaliyetleri de engelleyici olacaktır.
FİYAT FARKI YÜZDE 5’TEN FAZLA OLAMAYACAK
Son yıllarda internet üzerinden araç değerleme ve anlaşma halinde bu araçları satın alan veya aracılık yapmak suretiyle satışa çıkaran firmalar sektörümüze entegre oldu. Bu süreçte internetten yapılan değerlemede sunulan teklif ile birebir irtibat noktasında yeniden sunulan teklifler arasındaki makas harcanan zaman ve beklenti noktasında mağduriyetlere sebep oluyordu. Bu konu hakkında artan şikayetler ile birlikte Ticaret Bakanlığımız bir düzenlemeye gitti. Detaylı tüm bilgiler ile ön değerleme yapacak olan firmaların ön teklif ve nihai tekliflerindeki fiyat farkı yüzde 5’ten fazla olmayacak. Alınan bu karar son dönemlerde artan ön değerleme ve nihai teklif fiyat makasında yaşanan mağduriyetleri ortadan kaldıracaktır.
SIFIR VE İKİNCİ ELDE FİYAT ARTIŞI DURUR MU?
Otomobil fiyatlarında döviz kuru belirleyici ana faktör. Döviz kurunda değişim olduğu takdirde otomobil fiyatları aynı paralelde etkilenecektir. Öte yandan enflasyon ve maliyetler de otomobil fiyatlarına etki eden diğer faktörler arasında. Tüm koşullar göz önünde bulundurulursa yıl içerisinde otomobil fiyatlarında bir miktar artış görebiliriz. Ancak artışlar olsa dahi geçmiş yıllarda yaşanan fahiş fiyatlama ortamı tekrar yaşanmayacak, fiyat seyri öngörülebilir oranda olacaktır.”