Erzurum Güncel- İlgili bakanlıklar tarafından üzerinde çalışılan yeni tamamlayıcı emeklilik sigortası sistemi (TES), vatandaşlar tarafından merak konusu oldu.

Gözler ise bu çalışmanın detaylarına çevrildi.

TAMAMLAYICI EMEKLİLİK SİSTEMİ NEDİR

TES sistemi, emeklilikte oluşacak gelir kaybını telafi edecek, çalışma dönemindeki yaşam standartlarını korumayı sağlayacak ek emeklilik gelirinin oluşmasını ve hane halkı tasarruflarının artırılmasını amaçlayan bir sistem olarak kurgulandı.

Çalışan, işveren ve devlet tarafından, çalışanın bireysel hesabına yapılacak nakdi katkıların emeklilik yatırım fonlarında yatırıma yönlendirileceği ve bu fonların seçiminin ve birikimlerin fonlar arasındaki dağılımının çalışan tarafından yapılacağı bir ikinci basamak emeklilik sistemi olarak planlandı.

SİSTEMDEN KISMİ ÇIKIŞLAR HANGİ ŞARTLARDA OLACAK

60 yaşını doldurmamış katılımcılara, talep edilmesi halinde, bir defaya mahsus olmak üzere evlilik, bir defaya mahsus olmak üzere işsiz kalınması, ilk konut edinimi ve ağır hastalık gibi sebeplerin her biri için, başvuru tarihindeki bireysel emeklilik hesabındaki birikim tutarının yüzde 10'unu ve çoklu yararlanım halinde kısmi çekiş hallerinin tamamı için her halükarda kısmi çıkış oranının yüzde 20'sini geçmemek üzere defaten ödeme yapılabilecek.

UYGULAMA NE ZAMAN BAŞLAYACAK

Sistem 1 Ocak 2022 itibarıyla başlayacak ve tüm özel sektör çalışanları yeni sisteme girecek. Kapsam dahilindeki tüm çalışanlar karma TES'e dahil olacak, sonra dileyen kişi isteğe bağlı TES'e geçiş yapabilecek.

MAHKEME YA DA ARA BULUCUYA GİTMİŞ TAZMİNAT ALACAKLARI NE OLACAK

Geçmiş haklar korunduğu için hukuki sürece ilişkin tazminatlarda bir değişiklik olmayacak.

BES, OKS VE TES HESAPLARI İLE BİRLEŞTİRİLEBİLECEK Mİ

Kişinin OKS hesabı varsa dilediği takdirde OKS kapsamında kalabilecek. BES ve OKS sistemi tercih edenler için sürecek.

GEÇMİŞ KIDEM HAKLARI NASIL KORUNACAK

1 Ocak 2022'de kanunun yürürlüğe girmesiyle tüm çalışanların kıdem tazminatına tabi geçmiş döneme ilişkin hakları aynı şekilde korunacak. Çalışanın bu tarihten önceki çalışma sürelerine ilişkin kıdem tazminatına ilişkin hakları güvenceye alınarak karma TES'e geçiş yapılacak.

Dolayısıyla 1 Ocak 2022'den sonra kıdem tazminatını hak edecek şekilde işten ayrılan çalışan, geçmiş kıdem tazminatını alabilecek, ayrıca yeni sisteme bir aktarım yapılmayacak.

ÇALIŞAN FİRMA DEĞİŞTİRDİĞİNDE BİREYSEL FON HESABI NE OLACAK

Çalışan haklı fesih sebebi dışında işten çıkarılır veya istifa ederse bireysel fon hesabında çalıştığı son firmadaki dönemine ait biriken tutarı aynen korunacak.

FONDAKİ PARA TOPLU OLARAK MI VERİLECEK

Kişi emekli olduğunda hesabında biriken tutarın yüzde 25'ine kadar toplu ödeme alabilecek. Bireysel fon hesabında kalan tutar aylık olarak ödenecek.

İSTİFA DURUMUNDA İŞÇİYE BİRİKİMLERİ ÖDENECEK Mİ

İşçi eğer bir yıldan az çalıştığı işinden istifa ederse yalnızca çalışan katkısı bireysel fon hesabında kalacak. Bir yıldan uzun süreli çalışılan işlerden istifa yoluyla ayrılma durumunda bireysel fon hesabına ödenen primler hiçbir işleme tabi tutulmadan kayıpsız şekilde hesapta yer almaya ve fonlarda nemalanmaya devam edecek.

Çalışan, sistemden çıkış şartlarına bağlı olarak kısmi çıkış veya emeklilik yaşında bunu alabilecek.

SİSTEMDEN TAMAMEN ÇIKIŞ HANGİ ŞARTLARDA OLACAK

Cayma ve ayrılma hakkı bulundurmayan bu sistemden tamamen çıkış, emeklilik dönemi sona erdiğinde, çalışanın ölümü veya maluliyet durumlarında olacak. Çalışan, emekli olduğunda kendisine bağlanacak aylık süresi bittiğinde sistemden çıkmış olacak.

MEVCUT ÇALIŞANLARIN BİRİKMİŞ TAZMİNATLARI FONA MI DEVREDİLECEK

Birikmiş kıdem tazminatına ilişkin hiçbir yeni düzenleme yapılmayacak, çalışan kıdem tazminatını hak edecek şekilde işten çıkarıldığında geçmiş kıdem tazminatını alacak.