‘GEZİ Parkı’ eylemlerinde önemli rol oynayan ‘Twitter’, sosyal medya için yapılması planlanan yeni düzenlemelerle birlikte tartışılmaya başlandı. Son dönemde bazı hükümet yetkililerinin müdahele olacağını, bazılarının ise olmayacağını açıklaması kafaları karıştırırken, biz de ‘Twitter’ın hangi koşullarda hükümetlere bilgi aktardığını, bunun hukuksal boyutunun ne olduğunu araştırdık. ABD’YE VAR TÜRKİYE’YE YOK Tüm dünyada sosyal medya üzerinden suçluları bulmak için Twitter’ın kapısının çalan hükümetler eli boş dönerken, Türkiye 2013 yılına kadar sosyal ağdan hiçbir bilgi alamadı. 2012 yılı Temmuz-Aralık arası dönemde tüm dünyada 30 hükümet tarafından ‘Twitter’a toplamda 1009 kullanıcı hakkında bilgi isteme talebi yapıldı. Twitter’ın bu talepleri karşılama oranı yüzde 59 olarak belirtilirken Türkiye’den en fazla 10 talep geldiği açıklandı. Ancak Twitter, Türkiye tarafından istenilen kullanıcıların bilgilerini paylaşmadı. Listede bulunan ülkeler arasında yer alan ABD ise söz konusu dönemde Twitter’dan 815 bilgi talep etti ve yüzde 69 bilgi elde etti. LOKASYON TALEBİ YOK Türkiye’deki emniyet ve savcılık gibi soruşturma makamlarının Twitter üzerinden suçluları bulabilmesi kullanıcı adı veya e-posta adresleri üzeriden IP adreslerinin belirlenmesiyle gerçekleşiyor. Mesaj içeriklerinin ve lokasyon bilgilerinin talep edildiği durumlarda haberleşmenin gizliliğini ihlal etme riski olduğunu söyleyen Bilişim Hukuku Uzmanı Gökhan Ahi, “Belirli suçlar için mahkeme kararının gerektiğini belirtiyor. Savcılık ve emniyetin doğrudan mesaj içeriği ve lokasyon bilgisi talep edebilme yetkisi yok” şeklinde konuşuyor. BİLGİ ALMAK 1 YIL SÜRÜYOR Ahi, “Twitter gibi yurtdışı merkezli şirketlerden resmi bilgi alınması uluslararası yazışmaların 10-12 ayı bulabiliyor. Bu şirketlere resmi yazışma yapılsa bile kullanıcıya ait veriler hiçbir şekilde verilmemektedir. Bu tür bir veri talep edebilmek için ABD mahkemelerinden karar alınması gerekiyor. ABD mahkemeleri ise kişisel mahremiyete ve ifade özgürlüğüne bizlerden farklı olarak geniş yaklaştığı için mahkemelerden de bu kararı almak neredeyse imkânsız” diye konuşuyor. Sosyal medyaya düzenleme yapılmıyor SOSYAL medya düzenlemesi hakkında konuşan Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu (BTK) Başkanı Tayfun Acarer, sosyal medyaya yönelik bir düzenleme yapılmadığını, siber güvenlik ve kişisel veri güvenliği ile ilgili çalışmaların gündemde olduğunu söylüyor. Acarer, “Sosyal medyada işlenen suçlar genel mevzuat çerçevesinde değerlendiriliyor. Sosyal medyaya özel bir mevzuat söz konusu değil. Suç gerçekte ne ise sanal alemde de mevzuat çerçevesinde gereği yapılıyor” şekline konuşuyor. New York polisi mahkemeye verdi Twitter’ın ABD hükümetinin kişisel bilgi taleplerine karşı tutumuyla tartışılmıştı. 2012’de Wall Street eylemcilerinin kişisel bilgilerini isteyen ABD’nin New York Polis Departmanı, Twitter tarafından geri çevirilmişti. Bunun üzerine New York Polis Departmanı Twitter’ı mahkemeye vererek talebi yargıya taşımıştı. Benzer tartışmalar Wikileaks aktivistleri içinde yaşanmıştı. ABD hükümeti, Twitter’dan Wikileaks aktivistlerinin kullanıcı adını, e-posta adreslerini, bağlantı kayıtlarını, telefon numalarını ve kredi kartı bilgilerini istemişti. Twitter kısmen bu talebe olumsuz yanıt vermişti. Ancak Wikileaks aktivistlerinden biri olan Bradley Manning’in yakalanmasından Twitter’ın sorumlu olduğu öne sürülmüştü. Şirketlerin sosyal medya önceliği Son yıllarda etkilerinin hangi noktalarda olduğu, kaç kişiyi yansıttığı ve kimlere ulaştığı konferansların, sunumların ana konusu olan Twitter belki de ilk kez Gezi Parkı olaylarıyla bugüne kadar sorulan ‘Ne kadar etkili olur’ sorusuna günlük ortalama 18 milyon tweet ile yanıt vermiş oldu. Teknoloji şirketleri bu sürede atılan tweetleri analiz ederek tüm ilgililere sundu. Hükümet yetkilileri sosyal medyada yeni bir düzenleme yapılacağını duyururken, analiz şirketleri tüm sektörlerden artan bir talep geldiğini belirtiyor. HAYATİ DERECEYE ÇIKTI Sosyal medya üzerine analizler yapan Etiya Genel Müdürü Ali Durmuş, “Önümüzdeki seçimlerin birinci maddesinin bu analizler olacağını düşünüyoruz. Şimdiden hazırlıklar başladı” dedi. Durmuş, “Sosyal medya büyüdükçe analiz tarafıda önem kazandı ve büyüdü. Şirketler müşterilerinin taleplerini, görüşlerini ve şikayetlerini hızla öğrenip buna çözüm bulmak istiyor. Teknolojiyle birlikte herşey değişti. Artık sosyal medya yönetimi birinci öncelik olmuştu. Gezi olayları sonra bu önem neredeyse hayati dereceye çıktı” diye konuştu. Tweet sayısı 3 kat arttı Twitter, son dönemde gündemin şifrelerini de ortaya koydu. Türkiye’de ortalama atılan 7 milyon tweet’in 3 katına çıktığı günleri inceleyen Etiya, geçtiğimiz günlerin en çok koşulan konularını sınıflandırdı. “Diren Gezi Parkı” başlığı ve bağlantıları birinci sırada yer alırken, ikinci grupta “Evrensel barışa doğru” başlığıyla Türkçe Olimpiyatları, üçüncü sırada “IIBF’ye adalet” başyığında KPSS’ye tepki gösteren mezunlar, son sırada ise “Bu millet bu oyuna gelmez” başlığı altında Ak Parti mitingleri yer aldı. İŞTE TWITTER'DAKİ HUKUKİ HAKLARINIZ Twitter hesabı olanların bilmesi gereken bazı hukuki hakları 1) Twitter hangi bilgileri tutuyor? - Birçok Twitter kullanıcısına ait bilgiler halka açık. Kullanıcı isterse yazdığı mesajlarla birlikte fotoğrafını, bulunduğu yeri, kısa özgeçmişini ve kendisine ait bir web sitesinin adresini adına açtığı mikroblogda herkesle paylaşıyor. Bunun dışında Twitter gerçek zamanlı iletişim esasına dayalı olduğundan, kullanıcıya ait bazı bilgileri sadece belli bir süre için saklıyor. 2) Bu bilgiler nasıl saklanıyor? - Twitter güvenlik birimlerinden gelen, devam eden hukuki bir süreç kapsamında bilgileri arşivleme taleplerini kabul ediyor. E-posta üzerinden de kabul edilen taleplerde kullanıcının Twitter adresinin belirtilip talebin bir yetkili tarafından imzalanması, Amerikan hukukuna göre ilgili yasa maddesinin belirtilmesi gerekiyor. 3) Bilgiler devletle paylaşılıyor mu? - ABD yasaları, Twitter’a gerekli durumlarda güvenlik güçlerine bilgi verme sorumluluğu yüklüyor. Şirket de bu kapsamda bir mahkeme kararı olması halinde mesajlar, DM’ler, fotoğraflar gibi kişisel bilgileri güvenlik birimleriyle paylaşabileceğini belirtiyor. Ancak kullanıcının başka bir isim üzerine sahte bir kullanıcı hesabı açmış olması durumunda şirket sorumululuk kabul etmiyor. 4) Twitter kişisel bilgilerini devletle paylaşırken kullanıcıyı bundan haberdar ediyor mu? -Eğer mahkeme bunun yapılmasının yasaklanması yönünde bir karar almadıysa, şirket politikası gereği kullanıcıya bilgilerinin güvenlik güçleriyle paylaşıldığını söylüyor. 5) Yabancı ülkeler yararlanıyor mu? - ABD kanunları, Twitter’a yabancı ülkelerin yasa kuruluşlarının da bilgi için başvurabileceklerini belirtiyor. Ancak bu yine ya ABD mahkemeleri üzerinden alınan bir karar ya da ABD ile yapılan bir karşılıklı hukuk anlaşması kapsamında olabiliyor. Twitter gerekçeleri inceleyerek bu tür talepleri de değerlendiriyor. Hürriyet