Erzurum Güncel/ Geçtiğimiz 19 Eylül’de sonuçları liselere geçişte kullanılan Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş Sistemi’nin (TEOG) kaldırılmasıyla 8’inci sınıfta okuyan 1.2 milyon öğrenci ve ailesi için de yerine gelecek sistemle ilgili endişeli bekleyiş başladı. TEOG’un kaldırılmasından 17 gün sonra Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmazliseye geçişte yeni sistemi açıkladı. Buna göre öğrencilerin yüzde 90’dan fazlası adreslerine göre yerleşecek, yüzde 8’i de sınavla öğrenci alan okullara girecekti. Yılmaz yaklaşık 600 “nitelikli lise” için yapılacak sınava tüm öğrencilerin girebileceğini duyurdu. Sınavla öğrenci alacak okulların nitelikli olarak tanımlanması hem siyasetçiler hem de kamuoyunda tartışmalara neden oldu. Okulların MEB eliyle “nitelikli” diye ayrılması eleştirilirken, Bakan Yılmaz daha sonra bu sözlerini “sınavla öğrenci alan okullar” olarak değiştirdi.

Ancak geçtiğimiz 5 Kasım’da liseye geçiş sisteminin ana hatları açıklanmış olsa da henüz ne sınav ne de sınavsız öğrenci alan okullara nasıl bir yerleştirme yapılacağı, eğitim bölgelerinin nasıl oluşacağı kesinleşmiş değil. Önce açık uçlu sorulardan oluşacağı söyleyenen sınavın çoktan seçmeli olduğu ortaya çıktı. Sözel ve sayısal iki bölümden oluşacak bu sınavda öğrencilere 60 soru yöneltileceği belirtildi ama daha sonra 80 olabileceği ifade edildi. Sınavla öğrenci alacak okullar 600 olarak açıklandı ama 800’e çıkabileceği dile getiriliyor. En çok tepki çeken ise TEOG sınavlarının aksine bu sınavda yanlış cevapların doğruları etkilemesi oldu. Son açıklamaya göre 3 yanlış bir doğruyu götürecek. Ancak bununla ilgili de değişiklik olup olmayacağı henüz bilinmiyor.

Gazete Habertürk yazarı Pervin Kaplan bügünkü yazı dizisinde, yeni liseye geçiş sistemi hakkında bilgi verdi ve öğrencilerinin merkezi sınav başarıları ile öne çıkan devlet liselerini anlattı. Anadolu, fen, sosyal bilimler ile imam hatip liselerinin yer alacağı liselerin oluşturulmasında 2016 YGS verileri kullanıldı. Bu listeler İzmir İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nde Ar-Ge bölümünde ölçme ve değerlendirme uzmanı olarak çalışmış Mükerrem Çetin’in çalışmalarından alındı.

ANADOLU LİSELERİNDE İLK 3’TE ŞAMPİYONLUK ‘PROJE OKULLAR’DA

Liselere geçişte TEOG yerine getirilen sistemde ilk açıklamalara göre 600 ama daha sonraki bilgilere göre de 800 liseye sınavla öğrenci alınacak. Son olarak Başbakan Binali Yıldırım geçen hafta bu yıl 8’inci sınıfta okuyan 1.2 milyon öğrencinin 120 bininin sınavla öğrenci alacak Proje Okullar’a yerleştirileceğini duyurdu. Sınavla öğrenci alacak ve Proje Okullar diye adlandırılan bu okullar ise Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından Türkiye’nin her ilinden seçilecek.

Türkiye, Proje Okullar adını ilk kez Dershaneler Yasası olarak bilinen düzenleme ile birlikte 2014 yılında torba yasaya eklenen bir maddeyle duydu. Bu düzenleme ile Türkiye’nin en köklü ve en yüksek puanlı okulları Proje Okul yapıldı ve müdürleri ile öğretmenlerinin atamaları da artık sınavla değil, “sınavsız” bakan ‘olur’uyla yapılmaya başlandı.

PROJE OKUL SAYISI 200’Ü AŞTI

Şu ana kadar aralarında değişik programlar uygulayan 71 Anadolu imam hatip lisesinin de yer aldığı Proje Okul sayısı 211’i buldu. Bu okullar arasında Anadolu, fen, sosyal bilimler ve imam hatip liselerinin yanı sıra güzel sanatlar, spor, mesleki ve teknik liseleri de var.

Proje Okullar ile ilgili 1 Eylül 2016’da bir de yönetmelik yayımlandı ve okullarda akademisyenlerin müdür olarak atanması ve ders verebilmesinin önü açılırken, öğretmenlerin görev süresi de 4’er yıllık dönemler halinde en fazla 8 yıl olarak düzenlendi. Geçtiğimiz yıldan itibaren de bu okullarda 8 yılını dolduran öğretmenler başka okullara gönderilirken, uygulama veli, öğrenci ve eğitimcilerin tepkisini çekti.

Aralarında İstanbul (Erkek) Kabataş Erkek, Vefa, Cağaoğlu Anadolu, Vefa Hüseyin Avni Sözen, İzmir’de Cahit Kora, Ankara’da Atatürk liseleri gibi Türkiye’nin en yüksek puanla öğrenci alan, gözde ve köklü okulları bu yasal düzenlemeyle birlikte Proje Okul olarak ilan edildi.

İL GENELİNDE İLK 5 DERECEYE SAHİP OLANLAR SEÇİLECEK

Çıkarılan yönetmelikle Proje Okullar listesine bundan sonra bir okulun nasıl gireceği de belirlendi. Proje Okul seçilme şartlardan biri merkezi sınavlarda kendi türünde başarı ortalamasına göre il genelinde ilk beş dereceye sahip olmak. İşte bu kriter yeni liseye geçiş sisteminde sınavla öğrenci alacak ilk açıklamaya göre 600, son açıklamaya göre 800 okulun belirlenmesinde de ölçülerden biri olarak kullanılacak.

Proje Okul olarak belirlenen tüm okullar da “Sınavla Öğrenci Alan Proje Okullar Listesi” olarak mayıs ayında açıklanacak.

İşte biz de “merkezi sınav başarısı” kriterinden yola çıkarak Türkiye’nin en başarılı liselerinin listesini hazırladık. Bu listemizi yaparken de uzun yıllar İzmir İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nde Ar-Ge bölümünde ölçme değerlendirme uzmanı çalışan ve şu anda da öğretmen olarak görev yapan Mükerrem Çetin’in çalışmasını kullandık. Çetin bu çalışmasını ÖSYM’nin yayımladığı 2016 Seçme ve Yerleştirme Sistemi Sonuçları kitabından hazırladı. Bu listede yer alan okullar ise mezun verenler yani sınava öğrencileri girenler.

Anadolu liselerinde öğrencilerinin YGS başarıları dikkate alındığında ilk 3 sıradaki okullar İstanbul’da ve daha önce Proje Okul olarak ilan edilmiş liseler. Bu 3 lisenin öğrencilerinin en başarılı oldukları test ise Matematik. 40 soruluk testin yapılma ortalaması 33.72 ile 35.47 arasında değişiyor. Okulun YGS puanları ise 439.05 ile 410.34 arasında.

TEOG’da en yüksek puanla öğrenci alan Galatasaray Lisesi ise listenin 19’uncu sırasında yer alıyor. 155 öğrencisinin YGS’ye girdiği okulda Matematik ortalaması 30.22, Fen ortalaması 23.27, Türkçe ortalaması 32.68 ve Sosyal ortalaması 24.46 oldu. Okulun YGS ortalaması 401.55 ile 378.88 arasında bulunuyor.

KONTENJAN ARTACAK MI?

Yönetmeliğe göre Proje Okullar’da sınıf kontenjanı 30 öğrenci. Sınavla öğrenci alacak bu okullarda yönetmeliğe bağlı olarak her sınıfa 30 öğrenci mi yoksa daha fazla öğrenci mi alınacağı yani kontenjan artırımı olup olmayacağı da önümüzdeki günlerde belirlenmiş olacak. 

İLK 100’DE HANGİ İLDEN KAÇ OKUL VAR?

ANADOLU liseleri ilk 100 sıralamasında 22 ilden okul yer alıyor. En fazla okul ise 3 büyük kentten. 37 okul ile ilk sırada İstanbul var. Bunu 9 okul ile Ankara, 7 ile İzmir izliyor. Kayseri, Antalya, Konya ve Bursa 5’er okul ile listede yer alıyor. İlk 100 içinde bir okulu bile olmayan il sayısı 59. İşte hangi ilden kaç okul ilk 100 listesinde...

İLK SIRADA KABATAŞ ERKEK LİSESİ

Bu listede ilk sıradaki okul Beşiktaş Kabataş Erkek Lisesi. 198 öğrencisi sınava giren bu lisenin 40’ar soruluk Matematik ortalaması 35.47, Fen ortalaması 31.08, Türkçe ortalaması 34.1 ve Sosyal ortalaması da 26.32. Okulun YGS puanları ise 439.05 ile 435.22 arasında değişiyor.

İkinci sıradaki okul ise Cağaloğlu Anadolu Lisesi. 146 öğrencisi YGS’ye giren okulun Matematik ortalaması 35.47, Fen ortalaması 31.64, Türkçe ortalaması 33.13 ve Sosyal ortalaması 24.60. Okulun YGS puanları ise 434.92 ile 410.34 arasında.

3’üncü sırada İstanbul (Erkek) Lisesi var. Okulun 175 öğrencisi YGS’ye girdi. Matematik ortalaması 33.69, Fen ortalaması 29.78, Türkçe ortalaması 33.96 ve Sosyal ortalaması 25.61. Okulun YGS puanları 429.19 ile 412.74 arasında. 

YENİ LİSELERE GEÇİŞ SİSTEMİ NASIL İŞLEYECEK?

İsteyenlerin proje okullar için yapılacak sınava girebileceği sistemde sınavlı ve sınavsız iki yerleştirme yapılacak.

SINAVSIZ SİSTEM NASIL İŞLEYECEK?

- Adreslere göre öğrencilerin tercih yapabileceği eğitim bölgeleri oluşturulacak ve tüm okul türlerine yer verilecek.

- 5 okul tercih edilecek.

- Öğrenciler tercihlerine göre evlerine yakın okullara yerleştirilecek. Belli okul türlerine gitmek istemeyen öğrencilerin kontejan yetmediği takdirde nereye yerleşebileceği belli değil.

- Yerleştirmelerde okul başarısı dikkate alınacak.

SINAVLI SİSTEM NASIL İŞLEYECEK?

- Proje okullar için yapılacak sınava isteyen her öğrenci girebilecek.

- Sınav 6, 7 ve 8. sınıf müfredatından çıkacak. Ancak kesinleşmiş de değil, sadece 8’de olabilir.

- Sınavla öğrenci alacak liseler mayısta açıklanacak.

- Sınavla yerleşemeyen öğrenci sınavsız öğrenci alan liseler için de tercih yapacak ve bu liselere yerleşecek.