Erzurum Güncel- Özlem Doğaner/Para Dergisi Hükümet, yaylaları birbirine bağlayan yollar yapmak ve düzgün bir yapılaşma için yeni bir kanun hazırlıyor. Böylece yaylalar, çevre korunarak bir plan içerisinde imara açılacak. Yöresel butik oteller, konaklama tesisleri, yayladan yaylaya yollar yapılacak. Turist şehirlere inmeden sadece yayla turizmi yapabilecek... BAŞTA yaylalarıyla ünlü Karadeniz Bölgesi olmak üzere Türkiye’nin birbirinden güzel yaylaları imara ve turizme açılıyor. Hükümet, yaylaların turizme açılması ve çarpık yapılaşmanın önüne geçmek için yasal düzenleme hazırlıyor. Bölgeye has yapılar inşa edilecek. Karadeniz’de şehirlere inmeden seyahat edebilmek için yaylaları birbirine bağlayacak yollar yapılacak. Turizmi çeşitlendirmek ve 12 aya yaymak amacında olan Türkiye, yayla turizmini geliştirmek için harekete geçiyor. Hükümet, yaylaların imara açılması için yasal düzenleme hazırlıyor. Bu düzenleme “Kıyı Kanununda Değişiklik Yapılmasını Öngören Kanun Tasarısı” içinde yer alacak. Öncelikle yaylaların tespit edilmesi için bir komisyon oluşturulacak. YÖRESEL YAPILAR YAPILACAK Çevre ve Orman Bakanlığı, Tarım Bakanlığı, Bayındırlık Bakanlığı, valilikler, il özel idareleri gibi yerel yönetimlerden oluşturulacak komisyon, önce yaylaları tespit edecek. Bu bölgelerde 150 metrekare büyüklüğüne kadar yapılaşma sağlanacak. Bu yapıların alt katında 75 metrekare bodrum alanı da olabilecek. Böylece çarpık yapılaşma yerine düzenli bir oluşum sağlanacak. Bu yolla yaylalarda yöresel özelliklerden giderek uzaklaşan yapılaşmanın önüne geçilmesi amaçlanıyor. Yöresel mimari korunmaya çalışılacak. Kaçak yapılaşmaya ceza getirilecek. Kanun, seçimlerden sonra Meclis gündemine getirilecek. Bu arada, yayla turizmi süresinin uzatılmasını amaçlayan Karadeniz yaylalarını birleştirme projesi doğrultusunda, Ordu-Artvin arasındaki yaylaları birleştirilecek. Valiliklerle işbirliği içinde yürütülen proje, Ordu’dan başlayarak Giresun, Trabzon, Gümüşhane’nin kuzeyi, Rize ve Artvin arasındaki yaylaların birleştirilmesini kapsıyor. YOLLAR BİRLEŞTİRİLECEK Yaylaların birleştirilmesi projesinin bir amacı da Doğu Karadeniz’de hizmet sektörünün önünü açmak. Yolların birleştirilmesiyle turistler, bir yaylayı günübirlik gezmek yerine yöredeki bütün yaylaları gezme ve oralarda konaklama fırsatı bulacak. Yaylaların birleştirilmesi yayla turizmini geliştirecek. Buna bağlı olarak yeni istihdam imkanı doğacak. Özel sektörün butik oteller yapması teşvik edilecek. Hangi yaylanın özelliği neyse yamaç paraşütü, trekking, orada üretilen ürünler bu otellerin konseptinde yer alacak. Bölgeye yönelik turizm sektörü temsilcileri ve inşaat sektörünün önde gelen şirketleri tarafından şimdiden projeler oluşturuluyor. DOKAP ÖNEMLİ Bu dönemde Ordu, Giresun, Gümüşhane, Bayburt, Trabzon, Rize ve Artvin illerini kapsayan Doğu Karadeniz Bölgesel Kalkınma Planı (DOKAP) turizm odaklı olarak yeniden yapılandırılıyor. 5 il, 71 ilçe ve 92 bucaktan oluşan planlama bölgesinde bu gelişmelerden yararlanacak yaklaşık 2.5 milyon kişi yaşıyor. Plan kapsamında da yayla turizmi özel olarak ele alınıyor. Proje kapsamına Artvin, Bayburt, Erzurum, Amasya ve Samsun'un da alınması için bölge milletvekillerinin önerilerde bulunduğu belirtiliyor. Bu konuda kararın da önümüzdeki dönemde verileceği belirtiliyor. Bölgede turizm sektörünün en önemli iki darboğazı yaz aylarında yatak yetersizliği ile genelde ulaşım ağının zayıf ve kalitesiz olması gösteriliyor. Bölgeye gelen turistler ulaşım ağının yetersiz olması nedeniyle genellikle Sümela-Uzungöl-Ayder’i ziyaret ediyor ve bu ziyaretlerinde doğu batı aksı olarak daima sahil yolunu kullanıyor. Bu 3 yer de sahil yolundan ortalama 70-80 km içeride. Bu yüzden, söz konusu yerleri ziyaret etmek gidiş dönüş ortalama 450 km’lik ek bir seyahate neden oluyor. BİN KİLOMETRE DAĞ YOLU YAPILACAK Hazırlanan planın ana hedefi, Karadeniz’de ziyaret edilen bu üç yayla dışında diğer yaylaları da devreye sokacak. Dağlardan geçen doğu batı aksı bir ulaşım oluşturma esasına dayanıyor. 5 ilin dağlardaki tüm turizm kaynakları ve kılcal yol ağı etüt edildikten sonra bu aksın Ordu-Perşembe yaylasından başlayıp Ayder yaylasında sonlanabilecek bir güzergah Perşembe-Çambaşı-Paşakonağı-Bektaş-Kulakkaya-Kümbet yaylalarını devreye sokacak. Kürtün’de ikiye ayrılarak bir kolu Düzköy üzerinden Maçka’ya inerken, diğer kol ise Karaca Mağarası üzerinden Çakırgöl yaylasına ulaşacak. Çakırgöl’de birleşen ulaşım aksı, doğu istikametinde Sultan Murat Yaylası’ndan geçerek Çaykara üzerinden Uzungöl’e, buradan da İkizdere-Kaptanpaşa-Kantarlı-Çamlıhemşin güzergahı ile Ayder Yaylası’na ulaşacak. Bin km uzunluğundaki bu dağ yolunun yarısı halen asfalt kaplama, diğer yarısı ise stabilize ve ham yol niteliğinde bulunuyor. Bu yolların yapılmasının yanı sıra yol üzerinde yer alan yaylalarda konaklama merkezleri de geliştirilecek. Ayrıca bu merkezlerin kış doluluğunu da sağlamak amacıyla çevre düzenlemesi yapılacak. Yaz doluluğunu sağlamak için de ayrıca günübirlik tesislerin yapılması sağlanacak. Yaylalarda yeni levhalamalar yapılacak. Yerel el sanatlarının hem imalatını hem de pazarlamasını yapan alışveriş sarayları kurulacak. Festivaller ve yayla şenlikleriyle turist çekilecek. Doğu Karadeniz “Yeşil Yolculuk” logosuyla markalaşacak ve bu logoyla pazarlanacak. 1 MİLYONU AŞKIN TURİST Büyük bir kısmının 6 yılda tamamlanacağı ve 15 yılda gerçekleşmesi amaçlanan master planla, orta vadede 53 bin ilave yatak sağlanması planlanıyor. 68 bin ek istihdam sağlanacak. Bölge yıllık 1 milyon 50 bin turisti ağırlayacak ve bu turistlere 6.5 milyon geceleme imkanı sunulacak. İnşaat sektörünün bu kalkınma hamlesiyle 1 milyon 325 bin metrekare inşaat yapılması ve 662.5 milyon TL inşaat cirosu elde edilmesi bekleniyor. Bu yatak kapasitesi ve inşaatların büyük kısmının yayla turizmine yönelik olması bekleniyor. Projeyle bölgedeki gıda sektörünün de büyümesi planlanıyor. Bölge içinden temin edilebilecek yıllık gıda talebi ise 1.6 milyon litre süt, 195 ton peynir, 195 ton tereyağı, 195 ton bal ve reçel, 4.9 milyon ekmek, 3.3 milyon alabalık, 1.7 milyon deniz balığı, 1 litrelik 6.5 milyon şişe su, bin 700 ton et, 6 bin 500 ton meyve sebze ve salata, 3.2 milyon yumurta, 1.1 milyon tavuktan oluşacak. Bu yüzden bölgede hayvancılığa özel teşvikler verilmesi de gündeme gelecek. Toplu süt toplama ve işleme merkezleri ile alabalık yetiştirme tesisleri kurulacak. SADECE KARADENİZ DEĞİL... Yayla deyince her ne kadar önce akla Karadeniz gelse de Akdeniz Bölgesi de bu konuda oldukça zengin durumda. Toros Dağları, her renk çiçeklerle birlikte çam, ardıç, köknar, sedir ağaçları ve meyve bahçeleriyle iç içe yaylara sahip. Özellikle Akdeniz sıcaklıklarının etkili olduğu yaz aylarında serin yaylalara çıkışlar giderek hızlanıyor. Toros yaylaları; Gaziantep, Hatay, Adana, İçel (Mersin), Antalya ve Muğla il sınırlarında yer alıyor. Hangi ilde hangi yaylalar var? Adana Kozan - Horzum Yaylası ve Çulluuşağı Yayla Koyu Pozantı - Tekir Yaylası Pozantı - Armutoluğu Yaylası Aladağ Ağcakise - Başpınar - Bıcı ve Kosurga Yaylaları Karaisalı - Kızıldağ Yaylası Tufanbeyli - Kürebeli Yaylası Pozantı - Fındıklı Köyü (Yaylası) Saimbeyli - Çatak Yaylası Saimbeyli - Tufanbeyli - Obruk Yaylası Kozan - Göller Yaylası Pozantı - Belemedik Yaylası Pozantı - Asar Yaylası Antalya Finike - Ördübek Yaylası Serik - Ovacık Yaylası Saklıkent (Saklı) Yaylası Üçoluk Yaylası Akseki - Piser Yaylası İbradı - Maşad - Kocaoluk - Sütleğen - Elmalı - Gebesin - Söğütbeli - Sülek Yaylaları Alanya - Dereköy Yaylası Serik - Beşkonak - Altınkaya (Zerk - Selge) - Ballıbucak Köyleri, Gödre ve İkiz Yaylaları Artvin Yusufeli - Kaçkar Turizm Merkezi - Yaylalar Köyü Kafkasör Yaylası Borçka - Karagöl Şavşat - Karagöl Ardanuç - Babilan Yaylası Bayburt Kop Dağı Turizm Merkezi - Kop Dağı Yaylası Sultan Murat Yaylası Gaziantep İslahiye Hızır Yaylası (Huzur Yaylası) Küçük Sof Yaylası (Gerdek Pınarı) Giresun Kümbet Yaylası Hanalanı (Kulakkaya) Yaylası Melikli Obası Yaylası Bektaş Yaylası Gümüşhane Zigana Turizm Merkezi - Zigana Yaylası Şiran - Tomara Şelalesi Altıntaşlar (Kalis) Yaylası Çam Piknik Hatay Belen Güzelyayla (Soğukoluk) İskenderun - Nergizlik Yaylası Samandağ - Teknepınarı (Batıayaz) Yaylası Erzin - Kocadüz - Üçkoz - Bağrıaçık - Karıncalı Yaylaları Dörtyol Topraktaş Yaylası Dörtyol - Çökek Yaylası Kırıkhan Delibekirli Köyü ve Çataloluk Yaylası Kırıkhan - Alan Yaylası Belen ilçesi ve Atık Yaylası İçel (Mersin) Çamlıyayla (Namrun) Gözne Beldesi (Yaylası) Soğucak (Bekiralanı) Yaylası Aslanköy Beldesi (Yaylası) Fındıkpınarı Beldesi (Yaylası) Erdemli - Sorgun Köyü (Yaylası) Erdemli Küçük Sorgun Yaylası Silifke - Balandız (Gümüşlü) Köyü (Yaylası) Silifke - Gökbelen Köyü (Yaylası) Silifke - Uzuncaburç Beldesi (Yaylası) Silifke - Kırobası (Mara) Köyü (Yaylası) Mut - Kozlar Yaylası Mut - Dağpazarı Köyü (Yaylası) Mut - Sartavul Yaylası Anamur - Kaş Yaylası Anamur - Abanoz Yaylası Muğla Köyceğiz - Ağla Köyü (Yaylası) Fethiye - Baba Dağı Fethiye - Dokuzgöl Yaylası Kavaklıdere - Gökçukuru Yaylası Menteşe Beldesi - Yerküpe Yaylası Menteşe Beldesi - Ötekaya Yaylası Ordu Perşembe Yaylası Keyfalan Yaylası Çambaşı Yaylası Osmaniye Yaylaları Kadirli - Maksutoğlu Yaylası Kadirli - Bağdaş ve Almacık Yaylası Kadirli - Beyoğlu - Savrun Gözü - Dokurcun ve Çığşar Yaylaları Osmaniye - Zorkun ve Olukbaşı Yaylaları Hasanbeyli - Alman Pınarı Yaylası Rize Çamlıhemşin - Ayder Kaplıcası Turizm Merkezi - Ayder Yaylası Çamlıhemşin - Aşağı ve Yukarı Kavran Yaylaları İkizdere - Anzer (Ballıköy) Yaylası Turizm Merkezi İkizdere - Çağırankaya Yaylası Sinop Guzfındık - Bozarmut Yaylaları Türkeli Kurugöl Yaylası Ayancık - Akgöl Yaylası Trabzon Sera Gölü Çevresi Maçka - Şolma Yaylası Maçka - Mavura Yaylası Maçka - Kiraz Yaylası Lapazan Yaylası Maçka - Çakırgöl Yaylası Çaykara - Uzungöl Turizm Merkezi Karadağ Turizm Merkezi - Karadağ Yaylası Karadağ Turizm Merkezi - Hıdırnebi ve Kuruçam Yaylaları Tonya - Erikbeli Turizm Merkezi - Erikbeli Yaylası Sazalanı Yaylası Sis Dağı Yaylası Kadırga Yaylası Çatma Obası Yaylası Düzköy (Haçka Obası) Yaylası Turgut GÜR / Turizm Yatırımcıları Derneği Başkanı “Yaylalar cazibe merkezi olabilir” Hangi bölgelerimizi bu türde turizme açıyoruz? Açtığımız bu bölgede turizmin hangi çeşidini öne çıkaracağız? Adama “Bakın şu güzelim ovalara, yaylalara” mı diyeceğiz? Yoksa burada insanların dikkatini çekebileceğimiz bir cazibe merkezi mi kurmalıyız? Polonya’da da Rusya’da da yayla var. Cazibe merkezi haline getirecek konaklama merkezleri kurmak lazım. Bu demek değildir ki 5 yıldızlı oteller yapalım. Konu Karadeniz ise oraya özgü olmalı. Hopa’nın, Arhavi’nin, Rize’nin, Sinop’un, Bayburt’un, Gümüşhane’nin, Kastamonu’nun, hepsinin farklı özellikleri var. Demek ki mahalli kültürü vurgulayan tesisler, yanında mahalli bölgenin yiyecek içecek kültürü, folklorik eğlenceye dönük hizmeti de verecek olan tesisler gerekiyor. Yayla turizminin içinde trekking, yamaç paraşütü gibi sporlar da var. Bu konuda bir çalışma yapıp önce Türk, sonra dünya turizmine sunmalıyız. Kuş göç yolları var. Dünyada çok önemli bir konu bu. Doğa, bunun yanı sıra kuş dünyasının hareketleri, iklim değişiklikleri... Bunlar için gözleme merkezleri gibi dünyanın dikkatini çekecek merkezler kurmalıyız. Yayla turizmine çok fazla yatırım yapılabilir. Dünyanın birçok bölgesinden bilim adamları ve pek çok doğasever geleceklerdir. Birbirini zincir gibi takip eden üniteleri bölge haline getirmeliyiz. Konaklama zamanını böylece artırıp önemli bir turizm destinasyonu oluşturabiliriz. Türkiye 4 mevsim yaşadığı için yayla turizmi, sporuyla, yiyecek içeceğiyle, yerel eğlencesiyle cazibe merkezi olabilir. Ancak iyi planlamak lazım. Yolu var mı? Elektrik, su altyapısı var mı?.. Bunlar olunca konaklama tesisleri için zaten yatırımcılar gelir.