Erzurum Güncel- Anadolu’ya 1300’lü yıllarda ilk gelen ahilerden olan Ahi Toman Baba’nın mezarı Erzurum’da bir apartmanın bahçesinde kaybolmaya yüz tutmuştu. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın devreye girmesiyle etrafı kamulaştırılan türbe için harekete geçildi.

Manolya BULUT-PUSULA

Erzurum’un Yakutiye ilçesinde bulunan Narmanlı Camii’nin arka tarafında bulunan Ahi Toman Baba Türbesi, bir apartmanın bahçesinde adeta kaderine terk edilmişti. Uzun süredir gündemde olan ve toprağın iki metre kadar içine gömülmüş vaziyette duran mezar yeri için vatandaşlar önlem alınmasını istiyordu.

Üzerindeki kümbetin yıkıldığı ve virane halde bekleyen Ahi Toman Baba Türbesi için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Erzurum Büyükşehir Belediyesi ile İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü harekete geçti. Mezarın etrafını çevreleyen apartmanlar kamulaştırıldı. Erzurum Büyükşehir Belediyesi ekipleri ise apartmanlarda yıkım işlemine başladı. Ahi Toman Baba Türbesini çevreleyen binalar tamamen yıkıldı.

Yıkılmış vaziyette olan Ahi Toman Baba Türbesi’nin aslına uygun şekilde onarılacağını ve çevre düzenlemesi yapılacağını söyleyen İl Kültür ve Turizm Müdürü Cemal Almaz, “Ahi Toman Baba, Anadolu’ya gelen ilk ahilerden. Kültürümüzde oldukça önemli bir yere sahip. Birçok tarihi kaynakta da kendisinden söz ediliyor. O yıkık görüntüsü hepimizi oldukça üzüyordu. Uzun süredir de gündemimizdeydi. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Erzurum Büyükşehir Belediyesi ve İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü olarak ortak şekilde türbeyi onaracak, kültürümüze yeniden kazandıracağız. Etrafı tamamen yeşil alan olacak, çevre düzenlemesi yapılacak” dedi.

Ahi Toman Baba Türbesi hakkında

Ahi Baba Türbesi, Narmanlı Mahallesi Dere Sokakta bulunmaktadır. Evler arasında kalan bu türbe dışarıdan görünmez. Türbeye bu evlerin içerisinden geçilerek ulaşılmaktadır. Kubbesi yıkılmış harap bir vaziyette olan türbenin içinde birisi tahta, ikisi Selçuklu tarzında taş sanduka olmak üzere üç mezar vardır. Yatırın adını, ölüm tarihini gösteren kitabesi okunmaz hale gelmiştir. Ayrıca türbeyi yapanı ve yaptıranı gösteren bir kitabe yoktur. Türbedeki mezarlardan da, türbeyi yaptıranın da kimler olduğunu tespit etmek imkânsızdır. Erzurumlular bu türbenin (Ahi Baba Türbesi)  olduğunu rivayet etmektedirler.  Türbe iki metre kadar toprağın içine gömülmüştür. Bu özellik İlhanlı türbesi olduğunu göstermektedir. “İbn Batuta H.732- M.1331 yılında Erzurum’a geldiği zaman Erzurum’da Ahi Toman’ın tekkesinde kalmıştır. Bu türbede yatan zatın Ahi Toman olması ihtimal dâhilindedir.” görüşü hâkimdir.

Türbe sekizgen planlıdır. 3.35 m. yüksekliğindeki duvarların üstüne yarım küre şeklinde bir kubbe oturtulmuştur. Türbenin kuzey kısmındaki kapısı taşlarla örülerek kapatılmıştır. Türbenin duvar kalınlığı 70 cmdir. Türbe düzgün kaliteli kesme taş malzeme ile inşa edilmiştir.